Kamer debatteert over goedkeuring van het CETA-verdrag

12 februari 2020, wetsvoorstel - De Kamer spreekt over het vrijhandelsverdrag CETA tussen de EU en Canada. De ministers Kaag (Buitenlandse Handel) en Blok (Buitenlandse Zaken) willen dat Nederland het verdrag ratificeert, maar de verschillen tussen de voor- en tegenstanders binnen de Kamer zijn groot.

Het CETA-verdrag maakt de handel tussen de EU en Canada makkelijker. Al sinds 2009 is er onderhandeld over het Comprehensive Economic and Trade Agreement (CETA). In september 2017 trad het vrijhandelsverdrag voorlopig in werking, maar om het volledig te laten werken moet elke EU-lidstaat het verdrag ratificeren, dus ook Nederland.

Economische voordelen

Voorstanders van het handelsverdrag prijzen de economische voordelen ervan. Volgens Jetten (D66) halen duizenden Nederlandse gezinnen hun inkomen uit de handel met Canada. Nederland zal hier profijt van hebben, vult Amhaouch (CDA) aan, omdat het verdrag zal leiden tot meer goederen- en dienstenverkeer. Bedrijven krijgen nieuwe kansen door CETA, concludeert ook Weverling (VVD).

Maar de tegenstanders van het verdrag zien de focus op handel juist als een groot nadeel. Dat neoliberale denken veroorzaakt een ravage in de wereld, betoogt Ouwehand (PvdD). Ook volgens Alkaya (SP) en onafhankelijk Kamerlid Van Kooten is dat economische model vooral gunstig voor multinationals, terwijl gewone mensen de lasten dragen.

Voordewind (ChristenUnie) zegt dat het voor hem "een stevig dilemma" is, want handel biedt weliswaar kansen, maar het moet van hem wel eerlijke handel zijn, en daar heeft hij zijn twijfels over. Hij wil daarom aanvullende toezeggingen.

Agrarische sector

Naar verwachting zal CETA veel betekenen voor de agrarische sector, omdat er bijvoorbeeld Canadees vlees op de Nederlandse markt komt en Nederlandse kaas naar Canada geëxporteerd kan worden.

Moeten we die Canadese producten hier wel willen, vraagt Diks (GroenLinks) zich af, want daar gelden veel minder hoge standaarden voor dierenwelzijn. Het verdrag is daarom "dramatisch voor de dieren", oordeelt Ouwehand (PvdD). Maar de Europese eisen voor voedselveiligheid blijven leidend, reageert Weverling (VVD). Bovendien hebben we met dit vrijhandelsakkoord juist iets in handen om te spreken over hogere standaarden, benadrukken Jetten (D66) en Amhaouch (CDA).

Ook zijn veel woordvoerders bezorgd over de positie van de Nederlandse boeren. Zij moeten al aan steeds meer eisen voldoen en zitten met de "stikstofellende", zegt Bisschop (SGP). Moeten zij nu ook nog vrezen voor oneerlijke concurrentie vanuit Canada?

Voordewind (ChristenUnie) vraagt het kabinet om uitbreiding van de douane om de import te controleren. Ook wil hij meer waarborgen voor controles op het Canadese pesticide- en hormoongebruik en op dierenwelzijn. Maar die waarborgen zijn helemaal niet te geven, werpen Partij voor de Dieren, GroenLinks en SP tegen, want de verdragstekst is helemaal niet aan te passen. De Kamer heeft niks te vertellen, concludeert Öztürk (DENK).

Geschillenbeslechting door ICS

CETA regelt dat buitenlandse investeerders beschermd worden. Ze kunnen staten aanklagen via het Investment Court System (ICS) als overheidsbeleid negatieve gevolgen voor hen heeft. Onafhankelijk Kamerlid Van Haga verwacht dat die bescherming gunstig uitpakt voor mkb'ers.

Waarom worden de belangen van bedrijven wel beschermd en die van bijvoorbeeld vakbonden en milieuorganisaties niet, vraagt Van den Hul (PvdA). Zij wil dat ook ngo's en vakbonden een eerlijke stem krijgen in ICS.

Amhaouch (CDA) merkt op dat ICS in plaats zal komen van het huidige geschillenbeslechtingsmechanisme ISDS, wat een vooruitgang betekent. Hij vreest niet dat het tot een claimcultuur zal leiden.

Soevereiniteit

CETA komt neer op overdracht van soevereiniteit, betoogt Van Weerdenburg (PVV). Daarom moet CETA volgens haar niet met een normale maar met een gekwalificeerde meerderheid worden goedgekeurd. Ook Baudet (FvD) vindt het om die reden "een vreselijk slecht verdrag", dat bovendien eigenlijk maar "een paar grijpstuivers" oplevert en daarom niet geratificeerd moet worden.

De ministers Kaag (Buitenlandse Handel) en Blok (Buitenlandse Zaken) zullen op 13 februari reageren op de eerste termijn van de Kamer.

Zie ook

Het overzicht van de laatste debatten in het kort
De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
Kijk debatten terug via Debat Gemist