Kamer debatteert over de Wet arbeidsmarkt in balans

31 januari 2019, wetsvoorstel - De Kamer en minister Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) debatteren met elkaar over maatregelen om meer balans te krijgen tussen vaste en flexibele banen.

Het verschil tussen vast werk en flexwerk verkleinen en vaste contracten aantrekkelijker maken. Dat is het doel van het kabinet met de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB). Het is een delicaat evenwicht tussen verschillende maatregelen, zo omschrijft Koolmees zijn wetsvoorstel.

Woordvoerders kijken verschillend naar de WAB.

  • Van Weyenberg (D66): meer balans door flexwerk te beprijzen en vast werk bereikbaarder te maken
  • Van Kent (SP): een rechtstreekse aanval op een aantal werknemersrechten
  • Wiersma (VVD): een aanpassing aan een arbeidsmarkt die in beweging is
  • Mulder (PVV): geen verbetering voor de Nederlandse samenleving
  • Kuzu (DENK): het slopen van zekerheden van werknemers

Bredere arbeidsmarkt

De WAB hangt samen met andere onderwerpen, benadrukken verschillende woordvoerders, zoals met de positie van zzp'ers. Het is nog maar het halve werk, zegt Van Dijk (PvdA). Bruins (ChristenUnie) noemt het een "half wetsvoorstel". De WAB zou niet mogen leiden tot een verdere groei van het aantal zzp'ers, vindt Smeulders (GroenLinks).

Het kabinet neemt maatregelen om schijnzelfstandigheid tegen te gaan, verzekert de minister. Er wordt ook gekeken naar de (juridische) mogelijkheden om minimumtarieven voor zzp'ers vast te stellen.

Stoffer (SGP) wijst op de loondoorbetaling bij ziekte als "boosdoener op de arbeidsmarkt". Mede in het licht van een leven lang leren pleit Heerma (CDA) voor een speciaal mkb-fonds voor het vinden en opleiden van personeel.

Tijdelijke contracten

Het kabinet wil de periode waarna elkaar opvolgende tijdelijke contracten overgaan in een contract voor onbepaalde tijd, verruimen van twee naar drie jaar. Deze "onnozele" regel zorgt ervoor dat mensen een jaar langer in onzekerheid zitten, vreest Van Kent (SP). Maar de minister wijst op andere maatregelen die een vast contract aantrekkelijker maken ten opzichte van een flexcontract.

Als je de periode op twee jaar houdt, dan staan mensen steeds ook weer snel op straat, meent Heerma (CDA). Bruins (ChristenUnie) is blij met de uitzondering voor invalkrachten in het onderwijs.

Cumulatiegrond

De minister wil werkgevers de mogelijkheid geven om verschillende ontslagredenen te combineren bij een verzoek tot contractontbinding. Bij het gebruik van deze cumulatiegrond kan de werknemer wel een 50% hogere ontslagvergoeding krijgen.

Volgens Wiersma (VVD) maakt de cumulatiegrond het voor werkgevers aantrekkelijker om mensen aan te nemen. Maar een extra ontslagvergoeding van 50% mag dan wat hem betreft niet de standaard worden.

Met de cumulatiegrond ben je nooit meer zeker van je baan, vreest Mulder (PVV). Kuzu (DENK) ziet kansen voor kwaadwillende werkgevers om makkelijker van mensen af te komen. Volgens Van Brenk (50PLUS) pakt de cumulatiegrond vooral voor oudere werknemers slecht uit, ook omdat hun transitievergoeding bij ontslag omlaaggaat.

Smeulders' (GroenLinks) grootste bezwaar tegen de cumulatiegrond, volgens hem een "versoepeling van het ontslagrecht", is dat die niet zorgt voor meer zekerheid voor werknemers. Stoffer (SGP) vraagt zich vooral af hoe het in de praktijk gaat werken.

De rechter toetst nog steeds of er een redelijke en goed onderbouwde grond is voor ontslag, verzekert Koolmees. Die krijgt volgens hem met de cumulatiegrond meer armslag om maatwerk te leveren.

Payrolling

Het wetsvoorstel wil de arbeidsvoorwaarden van payrollmedewerkers, mensen die via een derde partij ergens werken, gelijktrekken met die van het eigen personeel van een bedrijf of organisatie. Hierover worden verschillende opmerkingen gemaakt.

  • Van Brenk (50PLUS): payrollconstructies kunnen beter helemaal verdwijnen
  • Van Dijk (PvdA): mensen met een arbeidsbeperking die werken via een sociaal ontwikkelbedrijf, mogen hierdoor niet in de problemen komen
  • Van Weyenberg (D66): geef speciale aandacht aan de pensioenpremies
  • Van Kent (SP): trek ook de opleidingsbudgetten helemaal gelijk

Het is niet de bedoeling dat er via payrollconstructies concurrentie ontstaat op pensioenvoorwaarden, zegt minister Koolmees. Maar hij wil wel voorkomen dat een bepaling hierover leidt tot hoge administratieve lasten. Het gelijktrekken van opleidingsbudgetten wordt volgens hem al geregeld.

De Kamer stemt op 5 februari over het wetsvoorstel en de ingediende moties.

Zie ook

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Gemist