Kamer bespreekt Wet experiment gesloten coffeeshopketen
17 januari 2019, wetsvoorstel - De Kamer debatteert met minister Grapperhaus (Justitie) en minister Bruins (Medische Zorg) over het kabinetsvoorstel om vier jaar te experimenteren met de gereguleerde teelt en levering van wiet.
Het kabinet wil vier jaar experimenteren met een gesloten coffeeshopketen. Tijdens het experiment is het voor deelnemende telers en coffeeshops niet strafbaar om wiet te kweken of in te kopen. Het versterkt zijn aanpak van de onder het gedoogbeleid opgebloeide drugscriminaliteit, benadrukt Grapperhaus.
Landelijke regulering zou beter zijn, zegt Bergkamp (D66), maar toch is zij blij met het voorstel. Haar belangrijkste drijfveer is de volksgezondheid, want "wiet is het enige product in Nederland waarvan we niet weten wat erin zit".
Hoewel Van Toorenburg (CDA) "gruwelt" van drugsgebruik, kan zij gezien de grote criminaliteitsproblemen rond de teelt en toelevering van wiet leven met een experiment. Dat is ook de insteek van Van der Graaf (ChristenUnie). Zij roept het kabinet op om onder meer via preventiemaatregelen te voorkomen dat het experiment bijdraagt aan het idee dat drugsgebruik normaal is.
Een vernieuwend softdrugsbeleid kan mogelijk leiden tot verbeteringen, zegt Laan (VVD). Zij vraagt wel aandacht voor de veiligheid van burgemeesters van gemeentes die aan het experiment meedoen. Immers, daarmee worden criminele ondernemers benadeeld.
Helder (PVV) ziet niets in het voorstel: waarom zou de overheid moeten zorgen voor de productie en levering van een verboden product? Zij wijst erop dat het coffeeshopbeleid nauwelijks invloed heeft op de "georganiseerde criminele cannabisindustrie". Wiet leidt tot schade voor de gezondheid en de samenleving, en ontwricht gezinnen, voegt Bisschop (SGP) toe.
In het experiment worden onder meer eisen gesteld aan kwaliteit, verpakking en bijsluiter en wordt gewerkt aan trainingen. Bovendien is er een reclameverbod. Daarmee geeft Bruins aan hoezeer het kabinet in het experiment aandacht besteedt aan preventie en gezondheid.
Voorwaarden en effecten
Het kabinet stelt voorwaarden aan het experiment. Zo mogen maximaal tien gemeenten en tien telers meedoen, is de ruimte voor lokaal maatwerk beperkt en eindigt het experiment na vier jaar. Van der Graaf (ChristenUnie) is blij met die "stevige inkadering".
Gemeenten, coffeeshops, telers en consumenten hebben bezwaren geuit tegen het grote aantal voorwaarden. Dat brengt Van Nispen (SP) tot de vraag of het experiment op die manier wel kan slagen. Dat kan zeker, meent Grapperhaus, maar met het oog op internationaal recht en de mogelijkheden om te handhaven is een zekere beperking noodzakelijk.
Bepaalde onderdelen van het experiment worden niet in het wetsvoorstel, maar in een zogenoemde algemene maatregel van bestuur opgenomen. Omdat die nog niet gereed is, zeggen de ministers niet op alle vragen over de voorwaarden te kunnen ingaan. De algemene maatregel van bestuur zal in april 2019 met de Kamer besproken worden.
Voor een evaluatie is een resultaatmeting noodzakelijk. Maar hoe meet je de resultaten en wanneer is het experiment geslaagd? Bruins erkent het belang van "een spatzuiver experiment" met een goede effectmeting. Daarom komen er een begeleidings- en evaluatiecommissie en een onafhankelijk onderzoeksteam. De effecten op veiligheid, gezondheid, overlast en criminaliteit zullen zorgvuldig gemeten worden, aldus de minister.
Vier jaar experimenteren
Wat gebeurt er na afloop van het experiment? Buitenweg (GroenLinks) zou het onbegrijpelijk vinden als coffeeshops na een succesvolle proef terug zouden moeten naar de huidige situatie. Daar is Ploumen (PvdA) het mee eens: bij gebleken succes moet het experiment worden omgezet in wetgeving.
Bruins zegt dat na vier jaar experimenteren kan worden besloten tot een verlenging met anderhalf jaar. Als het experiment succesvol is, kan die anderhalf jaar worden benut om het experiment om te vormen tot wetgeving. Als het niet succesvol is, wordt het in in zes maanden afgebouwd, aldus de minister.
De Kamer stemt op 22 januari over het wetsvoorstel en de ingediende moties.
Zie ook
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Gemist