Kabinet krijgt extra tijd voor interpretatie referendum

13 april 2016, debat - Wat moet er gebeuren met het nee tegen het associatieverdrag tussen de EU en Oekraïne? De voltallige oppositie wil snel een intrekkingswet, maar de coalitiepartijen geven het kabinet uitstel.

Bij het referendum over het associatieverdrag tussen de EU en Oekraïne heeft een meerderheid van 61% tegen het verdrag gestemd. Met een opkomst van 32,28% is dat een geldige uitslag. Maar over de vraag hoe die uitspraak van de kiezer serieus moet worden genomen, heersen in de Kamer twee opvattingen. De coalitiepartners Ten Broeke (VVD) en Servaes (PvdA) kiezen voor de lijn van het kabinet. Premier Rutte wil eerst gesprekken voeren in Brussel. Maar, zegt hij erbij, als het niet lukt om de komende maanden een antwoord te formuleren op het nee, dan wordt er niet geratificeerd. De oppositiepartijen willen echter dat er een intrekkingswet komt.

Oppositiepartijen willen intrekking goedkeuringswet

Van Bommel (SP) vindt dat de regering volgens de Wet op het raadgevend referendum moet komen met een intrekkingswet, omdat "het overtuigende nee onverkort moet worden overgenomen". Ook voor Wilders (PVV) is het duidelijk: er is nee gezegd en die uitspraak moet worden opgevolgd. "Het kabinet moet doen wat de mensen willen", vindt ook Krol (50PLUS). Rutte ziet dat anders: bij intrekking zijn we ons "entreeticket" tot gesprekken in Brussel kwijt en komen we niet meer aan tafel. Volgens Thieme (PvdD) kiest hij daarmee voor uitstel van executie. Zij vindt zijn voorstel "een schandalige vlucht naar voren".

Ook voorstanders van verdrag vragen om intrekkingswet

Hoewel Verhoeven (D66) voorstander is van het associatieverdrag, vindt hij dat er zo spoedig mogelijk een intrekkingswet moet komen. De kiezer heeft immers gesproken. Ook onafhankelijk Kamerlid Klein zit op die lijn. "Met pijn in hun hart" vragen ook Buma (CDA) en Grashoff (GroenLinks) om intrekking van de goedkeuringswet. Volgens Buma is de uitslag helder: de kiezer heeft nee gezegd en dat nee moeten we niet gaan interpreteren richting een ja. Volgens Grashoff moet het verdrag daarom van tafel. Zolang dat niet gebeurt, doet dat afbreuk aan het vertrouwen van de burger in de politiek en lijkt het alsof de uitslag niet serieus genomen wordt.

Uitslag toont ook gevoelens over de EU

De nee-stem toont ook het groeiend ongemak over de Europese Unie. Dat Brussel nu zijn schouders lijkt op te halen voor de uitslag van het referendum is olie op het vuur van de eurosceptici, constateert Segers (ChristenUnie). Een flink deel van Nederland is het oneens met "de neiging om de Europese torens steeds hoger te bouwen", ziet ook Van der Staaij (SGP). Volgens Kuzu (GrKÖ) is de uitslag ook een nee tegen achterkamertjes en tegen het gebrek aan democratie in de EU. Voor anderen smaakt het referendum zelfs naar meer. Van Klaveren (GrBvK) wil een referendum over een Nexit en Thieme wil graag een volksraadpleging over het vrijhandelsverdrag TTIP.

De Kamer stemt meteen over de motie van wantrouwen die Wilders (PVV) heeft ingediend. Die motie wordt verworpen. Op 19 april wordt gestemd over de overige ingediende moties.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort

• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.