Hogere straffen voor mensensmokkel

23 maart 2016, wetsvoorstel - De Kamer wil mensensmokkel steviger aanpakken en staat positief tegenover een voorstel hiervoor van staatssecretaris Dijkhoff (Justitie). Tegelijkertijd zijn er wel vragen over de effectiviteit van deze wet.

Iedereen kent de schrijnende beelden van mensen in gammele bootjes maar al te goed. Aan de wanhoop van die mensen wordt veel geld verdiend door mensensmokkelaars, constateert Van Oosten (VVD). Dit ernstige delict leidt volgens Van der Staaij (SGP) tot uitbuiting van migranten en sociale onrechtvaardigheid. Dijkhoff wil hier iets tegen doen door hogere maximumstraffen te stellen op mensensmokkel. Op het basisdelict komt dan een gevangenisstraf van zes jaar of een geldboete van de vijfde categorie te staan. Die straf kan verhoogd worden tot vijftien jaar als iemand zwaar lichamelijk letsel heeft opgelopen of zelfs tot achttien jaar als mensensmokkel de dood tot gevolg heeft.

Maakt het wel uit hoe hoog de straf is?

Is verhoging van de strafmaat wel de meest effectieve maatregel?, vraagt Koser Kaya (D66). Gesthuizen (SP) vreest dat mensensmokkelaars zich door deze verhoging niet laten afschrikken. Daar komt bij dat rechters nu al niet tot het huidige maximum gaan als zij straffen opleggen. Het is volgens Helder (PVV) dus maar de vraag of ze deze verruiming gaan gebruiken. Zij pleit voor de invoering van minimumstraffen. Dijkhoff benadrukt het normstellende karakter van zijn wetsvoorstel. Mensensmokkel was heel lang een delict dat als slachtofferloos delict werd gezien, maar inmiddels is het "de snelst groeiende tak van sport binnen de criminaliteit". Bij die veranderde praktijk past volgens hem een veranderde normstelling.

Er zijn ook andere maatregelen nodig

Alleen een hogere strafmaat is volgens veel Kamerleden niet genoeg. Omdat er achter mensensmokkel criminele netwerken zitten, moet er vooral iets worden gedaan aan het businessmodel van de smokkelaars, vindt Volp (PvdA). Die wegen namelijk de risico's af tegen de hoge opbrengsten en de geringe pakkans. Volp pleit voor winstontneming: we moeten ze plukken als we ze pakken. Daarom moet ook de pakkans omhoog, vult Van Oosten aan. Van Toorenburg (CDA) vindt dat er internationaal beter moet worden samengewerkt en dat de politie bijvoorbeeld bij grenscontroles niet belemmerd mag worden door regelgeving.

De Kamer stemt op 29 maart over het wetsvoorstel en de motie.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort

• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.