Financiën Oranjes onderwerp van debat

14 oktober 2015, begroting - Vragen over de financiële positie van het Koninklijk Huis bepalen het debat over de begroting van Algemene Zaken en de begroting van de Koning.

"De koning en koningin hebben oog en oor voor elke Nederlander. Hun invulling van het koningschap verdient grote waardering", vindt Van der Burg (VVD). Ook Recourt (PvdA) is blij dat de koning staat voor "verbinding tussen mensen". Maar, voegt hij eraan toe, "daarbij passen geen overbodige voorrechten en blanco cheques". De kosten voor het zeilschip De Groene Draeck, de groei van de toelage voor koning Willem-Alexander, koningin Máxima en prinses Beatrix, en het feit dat zij geen belasting betalen, vinden veel woordvoerders niet meer van deze tijd. Zij debatteren hierover met Rutte, die naast premier ook minister van Algemene Zaken is en verantwoordelijk is voor het koningshuis.

Meerderheid vindt onderhoud Groene Draeck te duur

Prinses Beatrix kreeg het schip De Groene Draeck in 1957 cadeau van het Nederlandse volk, inclusief het onderhoud. De kosten daarvoor bedragen dit jaar €95.000. Dat vindt Pechtold (D66) onbegrijpelijk. Van Raak (SP) kent een bedrijf dat het voor een derde van dat bedrag kan doen: "Waarom duur doen als het goedkoper kan?" Ook Van der Burg en Van der Staaij (SGP) willen weten wat een realistisch bedrag is voor onderhoud. Rutte is bereid om een second opinion te laten uitvoeren om "te bekijken wat redelijk is". Ook de kosten voor de paleizen zijn een punt voor Recourt: "Wij betalen allemaal mee aan het onderhoud. Laten we ze dan ook voor iedereen openstellen."

Salarisverhoging en belastingvrijdom vallen slecht

Met het loslaten van de nullijn voor ambtenaren gaat ook de uitkering voor koning, koningin en prinses Beatrix omhoog. In totaal krijgt Willem-Alexander er zo'n €43.000 euro bij. Volgens Bontes (GrBvK) valt dat niet uit te leggen. Hij vindt dat de koning een gebaar moet maken door vrijwillig af te zien van de verhoging. "Als hij dat gebaar niet zelf maakt, moet het parlement dat maar regelen", vult Pechtold aan. Daar komt nog bij dat de Oranjes geen belasting betalen, vindt Van Raak. "Iedereen moet belasting betalen, dus zij ook." Recourt vindt dat de koning in ieder geval over zijn vermogen belasting zou moeten betalen.

Vragen over ministerie Algemene Zaken

Naast het Koninklijk Huis komt ook het ministerie van Algemene Zaken ter sprake. Van Raak en Slob (ChristenUnie) uiten opnieuw hun ongenoegen over het lekken van de Prinsjesdagstukken. Slob noemt het een "Haagse ziekte die moeilijk te bestrijden is" en vraagt zich af of het tijd wordt om het anders te doen. Daarnaast spreekt hij over de hoeveelheid voorlichters bij het Rijk. Dient die voorlichting het politieke belang van bewindspersonen of het algemeen belang? Ook Van Toorenburg (CDA) vraagt zich af waarom dit 60 miljoen per jaar moet kosten: "Is voorlichting zo duur?" Rutte stelt dat overheidscommunicatie neutraal en niet partijpolitiek moet zijn.

De Kamer stemt op 27 oktober over de moties. Over de begroting wordt op een later moment gestemd.

Zie ook:

Het overzicht van de laatste debatten in het kort
De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.