Europese migratietop over vluchtelingen

5 november 2015, debat - Op 11 en 12 november spreken de Europese leiders opnieuw over de vluchtelingenstroom. Premier Rutte en staatssecretaris Dijkhoff (Veiligheid) lichten de Nederlandse inzet bij deze migratietop toe.

Meer dan 200.000 in 2014, ruim 700.000 tot nu toe in 2015 en misschien 3 miljoen tot eind 2016. De stabiliteit van onze maatschappij is in gevaar door de aanhoudende vluchtelingenstroom, stelt Bontes (GrBvK). Nederland en Europa houden dit uiteindelijk niet vol, vreest Buma (CDA). Fritsma (PVV) spreekt over een "voortgaande asielramp" en een "islamitische stormloop". Europa verliest zijn bestaansrecht als het deze crisis niet oplost, aldus Van Bommel (SP). Het ontbreekt Europa aan daadkracht en het gevoel van urgentie, vindt Krol (50PLUS). Thieme (PvdD) wijst op het verband tussen klimaatverandering, droogte en het ontstaan van conflicten zoals in Syrië.

Herverdeling over Europa verloopt moeizaam

De afspraak om 160.000 vluchtelingen vanuit Griekenland en Italië te herverdelen over andere EU-lidstaten komt niet van de grond, stelt Sjoerdsma (D66) vast: tot nu toe zijn 116 vluchtelingen herplaatst. Om dit te veranderen zouden landen die weigeren om mee te werken, moeten worden gekort op hun EU-subsidies, betoogt Kuiken (PvdA). Dijkhoff streeft naar een permanent systeem van herverdeling. Ook Fritsma is voor een eerlijke verdeelsleutel, maar dan voor "de rijke Arabische Golfstaten", waar de vluchtelingen volgens hem naartoe kunnen.

Meer geld nodig voor betere opvang

De premier moet bij de migratietop met de vuist op tafel slaan zodat dat het door EU-lidstaten beloofde geld voor betere opvang in de regio er komt, zegt Sjoerdsma, maar moet zelf ook het goede voorbeeld geven. Toezeggingen moeten worden waargemaakt, vinden Van der Staaij (SGP) en Van Bommel. Nederland heeft nog niet bijgedragen aan het trustfund, stelt onafhankelijk Kamerlid Klein vast. Het budget voor noodhulp daalt zelfs in 2016, concludeert Voordewind (ChristenUnie). Goede afspraken over opvang in de regio zijn noodzakelijk, zegt Azmani (VVD), met de buurlanden van Syrië maar ook met Afrika. Voortman (GroenLinks) wil dat haast wordt gemaakt met opvangplekken op de Balkan.

Samenwerking met Turkije leidt tot discussie

Visumliberalisatie, geld voor vluchtelingenopvang en nieuwe onderhandelingen over EU-toetreding. Dit heeft de EU Turkije in het vooruitzicht gesteld om het land te laten meewerken aan het beperken van de vluchtelingenstroom, concluderen verschillende sprekers. Het is goed dat de samenwerking wordt gezocht, vindt Kuzu (GrKÖ). Maar het is cynisch als we daarom een oogje dichtknijpen voor mensenrechtenschendingen, zegt Sjoerdsma. Van versoepeling van toetredingscriteria kan geen sprake zijn, benadrukken Kuiken, Azmani en Rutte. Dat Syrische vluchtelingen worden tegengehouden bij de grens maar Turken vrij door Europa mogen reizen, zou volgens Voordewind een vreemde uitkomst zijn. Ook Buma en Van der Staaij zetten vraagtekens bij de gesprekken met Turkije.

 De Kamer debatteerde eerder over de (Europese) aanpak van het vluchtelingenprobleem op 22 april, 23 juni, 30 juni, 23 september en 14 oktober. Zij stemt aansluitend op het debat over de ingediende moties.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.