Eerste termijn begroting Infrastructuur en Waterstaat

16 oktober 2019, begroting - In de eerste termijn stellen de woordvoerders vragen over de begroting van minister Van Nieuwenhuizen en staatssecretaris van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat.

Mobiliteit is belangrijk, maar zorgt de groei van het autogebruik en de luchtvaart niet voor te veel hinder, luchtvervuiling, CO₂-uitstoot en stikstofneerslag? De meningen verschillen.

Mobiliteit en autogebruik

Mobiliteit is geen reden voor schaamte, betoogt Dijkstra (VVD). De auto is voor hem een symbool van vrijheid en autorijden moet betaalbaar blijven. ICT-oplossingen kunnen helpen, ook bij het "een kopje kleiner maken van het filemonster".

Vermindering van CO₂-uitstoot, luchtvervuiling en stikstofneerslag is nodig om de mobiliteit te verduurzamen, benadrukt Kröger (GroenLinks). Het verlagen van de maximumsnelheid is daarvoor een belangrijke stap. "Sjoemeldiesels" wil zij aanpakken via een verplichte keuring. Met Dik (ChristenUnie) pleit zij voor een autovrije zondag.

Meer wegen en minder snelheidsbeperkingen. Van Aalst (PVV) verzet zich tegen de "duurzaamheidswaanzin". In zijn ogen is er juist extra asfalt nodig om een verkeersinfarct te voorkomen. Ook wil hij dat de voorgenomen heffing voor vrachtwagens wordt teruggedraaid.

Belast niet het bezit maar het gebruik van de auto, zegt Schonis (D66). Een vorm van rekeningrijden is volgens hem nodig om de files terug te dringen. Hij pleit voor een onderzoek naar onder andere privacy en een spitsheffing.

Verkeersveiligheid

Het negeren van een rood kruis op de snelweg is een groot gevaar voor de verkeersveiligheid, zo betoogt De Pater (CDA): dit mag nooit de norm worden. Zij suggereert om de camera's die al boven de snelweg hangen, te gebruiken voor het opleggen van boetes.

Helaas neemt het aantal verkeersdoden eerder toe dan af, concludeert Van Brenk (50PLUS). Ouderen, fietsers en mensen op een scootmobiel zijn vaak slachtoffer. Wat gaat de minister doen om het aantal slachtoffers terug te dringen?

Openbaar vervoer

Openbaar vervoer is een basisbehoefte, zegt Laçin (SP): vervoersarmoede raakt steeds meer mensen. Kijk daarom naar gratis openbaar vervoer voor kinderen tot 12 jaar, suggereert Moorlag (PvdA), te beginnen op woensdagmiddag en in de weekends.

Voor korte afstanden moet de trein een beter alternatief worden voor het vliegtuig, benadrukt Moorlag (PvdA), en daarom moet er geïnvesteerd worden in het HSL-netwerk. Amhaouch (CDA) wil meer aandacht voor innovaties, zoals een moderne zweeftrein.

Luchtvaart

De luchtvaart mag niet langer op slot blijven zitten, zegt Dijkstra (VVD). Hij pleit daarom voor een snelle opening van Lelystad Airport. Maar Kröger (GroenLinks) denkt daar anders over: dit "fossiele plan" is in strijd met de bescherming van klimaat, natuur en rust.

De luchtvaart zou op Europees niveau moeten worden verduurzaamd, betoogt Amhaouch (CDA). Biokerosine zou op Schiphol en andere luchthavens beschikbaar moeten komen. Ook zou het elektrisch taxiën moeten worden gestimuleerd, zo suggereert hij samen met Paternotte (D66).

Alle seinen staan op groen voor krimp van de luchtvaart, stelt Van Raan (PvdD). Daarvoor moet wel een reeks aan maatregelen worden genomen.

Binnenvaart

Doorgeslagen regelgeving, Europese richtlijnen, hoge kosten door absurde verduurzamingsprojecten en verpauperende vaarwegen. Het water staat schippers aan de lippen, betoogt Van Aalst (PVV).

Binnenvaart is een levenswijze, zegt De Pater (CDA): je schip is ook je thuis. Zij pleit voor goede ligplaatsen. Transport via de binnenvaart ontlast het wegennet, betoogt Stoffer (SGP). Hij vreest dat veel schippers moeten stoppen door strengere geluidsnormen.

PFAS

PFAS zijn door de mens gemaakte stoffen die van nature niet in het milieu voorkomen. Voorbeelden zijn GenX, PFOA en PFOS. Deze stoffen zijn in veel producten toegepast en zitten daardoor nu in bodem, bagger en oppervlaktewater.

Door strengere PFAS-regels zijn projecten gestopt. Nederland dreigt op slot te gaan, zo vreest Ziengs (VVD). En dat mag volgens hem niet gebeuren: veel mensen raken dan hun baan kwijt, vooral in de weg- en waterbouw.

Kröger (GroenLinks) is juist blij met de stevige aanpak van de staatssecretaris, want het gaat om toxische, niet-afbreekbare stoffen. We moeten volgens haar leren van andere landen bij het aanpakken van PFAS-vervuiling aan de bron. Laçin (SP) is het daarmee eens en vraagt naar de vervuiling door Chemelot.

Circulaire economie en milieu

Verminderen, hergebruiken en recyclen. Dik (ChristenUnie) benadrukt het belang van de circulaire economie. Statiegeld op blikjes en flesjes kan daaraan bijdragen.

Wassenberg (PvdD) is pessimistisch over het milieubeleid van het kabinet: het gaat ten onder aan economische belangen.

Gemeenten hebben de mogelijkheid om knelpunten in de luchtkwaliteit aan te pakken. Paternotte (D66) vraagt zich af hoe dit in de praktijk gebeurt.

Het debat over de begroting van Infrastructuur en Waterstaat gaat op 17 oktober verder met de reactie van minister Van Nieuwenhuizen en staatssecretaris Van Veldhoven.

Zie ook:

Het overzicht van de laatste debatten in het kort
De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
Kijk debatten terug via Debat Gemist