Eerste termijn begroting Buitenlandse Zaken

11 november 2020, begroting - De woordvoerders stellen vragen aan minister Blok van Buitenlandse Zaken over zijn begroting voor 2021.

De vragen en opmerkingen van de woordvoerders gaan over het buitenlandbeleid in het algemeen en de mensenrechten, maar ook over de relatie met specifieke landen.

Buitenlandbeleid

Het Nederlandse buitenlandbeleid moet het nationale belang dienen, betoogt Koopmans (VVD). Daarbij gaat het volgens hem vooral om: veiligheid, Nederland moet Nederland blijven, banen en welvaart en Nederlanders in het buitenland.

Volgens minister Blok is het buitenlandbeleid een groot succes, constateert Van Ojik (GroenLinks) op grond van een interview in NRC. Maar hij kijkt daar zelf anders tegenaan: de diplomatie en het ministerie schuiven steeds meer naar de zijlijn.

Mensenrechten

De regering heeft terecht veel aandacht voor de vrijheid van religie en levensovertuiging, betoogt Van Helvert (CDA). Voordewind (ChristenUnie) vraagt aandacht voor de vervolging van christenen in landen als Noord-Korea, Afghanistan en Pakistan. Nederland moet zich inzetten voor een VN-resolutie tegen geloofsvervolging, oppert Van der Staaij (SGP).

Mensenrechten zijn een hoeksteen van het beleid, zegt Karabulut (SP), maar dat beleid is wel hypocriet. Waarom worden landen als Iran en Syrië wel aangesproken, maar westerse bondgenoten als Saudi-Arabië, Egypte en Israël niet?

Het opleggen van sancties tegen mensenrechtenschenders is veel effectiever als dat in EU-verband gebeurt, benadrukt Sjoerdsma (D66). Daarom wil hij dat er snel een Europese Magnitskywet komt.

Ambassades moeten lokale mensenrechtenorganisaties meer steunen, vindt Ploumen (PvdA). Ook pleit ze voor een democratiseringseenheid op het ministerie, die proactief kan optreden als een omwenteling aanstaande is.

EU en VS

We kunnen niet over onze schouder blijven kijken naar grote broer de VS, zegt Sjoerdsma (D66). Het land heeft volgens hem de capaciteit noch de wil om Europa te beschermen. Daarom pleit hij voor versterking van de Europese samenwerking.

De EU moet zich als de geopolitieke grootmacht gaan gedragen die het is, zegt Ploumen (PvdA). Zij wil dat besluiten over bijvoorbeeld het opleggen van sancties niet meer unaniem maar met een meerderheid worden genomen.

China

Wat was de rol van China bij de uitbraak van het coronavirus? De Roon (PVV) wil dat er een onafhankelijk en transparant onderzoek komt. Op basis daarvan kan Nederland besluiten om China aansprakelijk te stellen voor de ontstane schade.

Koopmans (VVD) is voor vrije handel met China, maar dan wel onder eerlijke voorwaarden. Tegelijkertijd waarschuwt hij dat het land de politieke onafhankelijkheid van omringende landen en de vrijheden in Hongkong en Tibet ondermijnt.

Turkije en Nagorno-Karabach

Verschillende woordvoerders zijn kritisch over de rol van Turkije in het conflict tussen Armenië en Azerbeidzjan over de enclave Nagorno-Karabach. Oorlogsmisdaden moeten worden onderzocht en bestraft, zegt Karabulut (SP), en er moet alsnog een wapenembargo worden ingesteld.

Ook Voordewind (ChristenUnie) pleit voor een wapenembargo. Daarnaast suggereert hij dat overwogen moet worden om de republiek Nagorno-Karabach te erkennen.

Er moet vrede en stabiliteit komen voor de regio, betoogt Kuzu (DENK). Daarom zou Nederland het nu gesloten vredesakkoord moeten steunen.

Israël en de Palestijnen

Van der Staaij (SGP) is blij met de akkoorden die Israël met een aantal Arabische landen heeft gesloten. Maar hij betreurt het dat Nederland eenzijdige VN-resoluties tegen Israël heeft gesteund.

De illegale annexatie van Palestina door zionistische kolonisten zet zich voort, stelt Kuzu (DENK). Waarom komt Israël daarmee weg? Hij wil dat Nederland Palestina als staat erkent.

Wit-Rusland

We moeten de oppositie in Belarus meer ondersteunen, vindt Van Ojik (GroenLinks). Bezoek gevangenen, verleen juridische bijstand, sta journalisten bij en verzamel bewijs van mensenrechtenschendingen.

Suriname

Binnenkort viert Suriname 45 jaar onafhankelijkheid. Van Helvert (CDA) wil dat aangrijpen om de bijzondere relatie met het land te vernieuwen. Daarom maakt hij geld vrij om de samenwerking met het land te versterken.

Internationaal Strafhof

Corrupte en incompetente rechters, pesterijen en seksuele intimidatie. De Roon (PVV) vraagt naar de mening van de minister over een kritisch rapport over het functioneren van het Internationaal Strafhof in Den Haag.

Het debat over de begroting gaat op 12 november verder met de reactie van de minister op de inbreng van de woordvoerders.

Zie ook: