ECB krijgt grotere rol in bankentoezicht

10 februari 2015, wetsvoorstel - De Europese Centrale Bank (ECB) krijgt een grotere rol bij het financieel toezicht op grote banken. Minister Dijsselbloem verdedigt het wetsvoorstel dat dit regelt.

De conclusie die Europese leiders uit de financiële crisis trokken, was dat er een bankenunie moest komen met effectiever toezicht. Daarom moet de ECB gaan waken over de financiële gezondheid van banken met een balanstotaal hoger dan 30 miljard dan wel groter dan 20% van het bnp, de drie grootste banken van een lidstaat en "systeemrelevante" banken. Omtzigt (CDA) en Nijboer (PvdA) vinden het positief dat risico's meer bij de financiële sector zelf worden gelegd. Zo wordt voorkomen dat belastingbetalers de rekening moeten betalen, zegt De Vries (VVD). Maar Van Dijck (PVV) vindt het "risky business" om het nationale bankentoezicht uit handen te geven.

Wie controleert de toezichthouder?

De Europese Rekenkamer controleert de uitgaven van de ECB, maar mag niet kijken naar de effectiviteit en de kwaliteit van het financieel toezicht. Nijboer en Koolmees (D66) willen de bevoegdheden van de Europese Rekenkamer daarom uitbreiden. Daarvoor zal Dijsselbloem zich binnen Europa inzetten. Merkies (SP) suggereert nationale parlementen een grotere rol te geven in het toezicht. Die moeten volgens hem het recht krijgen om uitleg te krijgen over het gevoerde ECB-beleid. Bij beslissingen die van belang zijn voor Nederland, zegt Omtzigt, zouden ECB-bestuurders verantwoording moeten afleggen in een hoorzitting. Dijsselbloem verwacht dat de ECB aan dergelijke verzoeken zal voldoen.

Verhouding tussen nationaal en Europees toezicht

Hoe wordt de verhouding tussen enerzijds de Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en anderzijds de ECB? Voorkomen moet worden dat er een dubbelingen in het toezicht ontstaan, zegt De Vries, om onnodige toezichtskosten en administratieve lasten te voorkomen. DNB kan fors inkrimpen, denkt Van Dijck, aangezien de ECB veel taken overneemt. De nieuwe structuur van DNB sluit aan bij de bankenunie en het strengere toezicht, reageert Dijsselbloem.

Nieuwe toetreders belangrijk voor concurrentie

Voor de concurrentie op de bankenmarkt is het belangrijk dat nieuwe spelers kunnen toetreden. Maar volgens De Vries en Koolmees wordt dat bemoeilijkt doordat de Nederlandse vergunningsregels onnodig streng zijn. Bovendien duurt de procedure in hun ogen te lang. Laten we het onderzoek van Actal hiernaar afwachten, reageert Dijsselbloem. Merkies vreest juist dat het te gemakkelijk wordt voor Europese banken om een bijkantoor in Nederland te openen en verwijst daarbij naar de slechte ervaringen met Icesave. Ook die banken vallen onder het strengere toezicht, antwoordt de minister.

De Kamer stemt op 12 februari over het wetsvoorstel en de ingediende moties.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.