Duurzame landbouw, gezonde dieren en toegankelijke natuur

22 november 2016, begroting - Hoe kan de Nederlandse landbouwsector duurzamer worden voor omgeving en boeren? En hoe houden we de natuur aantrekkelijk en tegelijkertijd toegankelijk? De Kamer buigt zich over de onderdelen Landbouw en Natuur van de begroting van Economische Zaken.

Een efficiënte agrarische sector, die gezond, veilig en duurzaam voedsel produceert. Het doel van het landbouwbeleid wordt door alle leden omschreven. Maar hoe ziet zo'n sector eruit?

Leenders (PvdA) wil een plan voor de overgang van traditionele landbouw naar natuurinclusieve, duurzame landbouw. Maar dat doel kan volgens Dijkgraaf (SGP) alleen bereikt worden als boeren een fatsoenlijk inkomen wordt geboden. Want hoe kun je investeren in dierenwelzijn en milieu als je nauwelijks iets verdient?

Veehouderij

Dijkgraaf en Geurts (CDA) hekelen de hoge regeldruk in de veehouderij. Die is ook Lodders (VVD) een doorn in het oog, maar volgens haar zijn er in deze kabinetsperiode wel een aantal regels afgeschaft. En soms zijn nieuwe regels verstandig, bijvoorbeeld om het gebruik van antibiotica terug te dringen.

Van Gerven (SP) wil een aanvalsplan tegen de voortgaande schaalvergroting in de veehouderij. Het moet eenvoudiger worden om bedrijven waarvoor geen opvolger beschikbaar is, over te nemen, vindt ook Geurts.

Het nieuwe fosfaatakkoord geeft veel onrust in de melkveesector. De Kamer wijdt daar binnenkort een apart debat aan, maar enkele leden nemen een voorschot op de discussie. Zo willen Koşer Kaya (D66) en Grashoff (GroenLinks) dat grondgebonden boeren, die geen schuld hebben aan het probleem, ontzien worden.

Volgens Thieme (PvdD) zit de veehouderij op een heilloze weg die leidt tot meer dieren en minder inkomsten, meer stallen en minder boeren, meer megastallen en minder familiebedrijven. De boeren "zitten knel tussen bank en markt", concludeert zij.

Dierenwelzijn

Dierenwelzijnskampioen. Thieme vindt het onbegrijpelijk dat de staatssecretaris zich zo durft te noemen, terwijl honderden miljoenen dieren in donkere betonnen stallen worden opgesloten.

Het dierenwelzijn moet op Europees niveau worden verbeterd. Hou het tempo in die Europese aanpak, bepleit Van der Velde (PvdA).

Graus (PVV) benadrukt het belang van de dierenpolitie en het Veterinair Forensisch team, want het opsporen van dierenbeulen dient meerdere doelen. Met Ouwehand (PvdD) wijst hij op de inzet van dieren in de criminaliteit, bijvoorbeeld honden voor de bewaking van criminele panden.

Voedselagenda

Van der Velde en Leenders zijn blij met de voortgang rond de Voedselagenda, gericht op veilig, gezond en duurzaam voedsel. Maar waarom bezuinigt de staatssecretaris dan op duurzame innovatie?, vraagt Dijkgraaf.

Is de voedselveiligheid wel in goede handen? Koşer Kaya maakt zich zorgen over de situatie bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. Dijkgraaf wil meer overheidsgeld voor de autoriteit en lagere heffingen voor de boeren.

Gemeenschappelijk landbouwbeleid

Het Europese gemeenschappelijk landbouwbeleid is failliet, zegt Lodders, want het frustreert innovatie. Daarom moeten we Europese subsidies rechtstreeks koppelen aan innovatie en verduurzaming, suggereert Koşer Kaya. Geef boeren een kostendekkende prijs in plaats van subsidie, zegt Van Gerven.

Visserij

De aanlandplicht in de visserij werkt contraproductief, zeggen Lodders en Graus. Ook Dik (ChristenUnie) acht deze plicht om onbedoeld gevangen vis aan land te brengen onwerkbaar. Zij wil meer aandacht en steun van de staatssecretaris voor het innovatieve Masterplan Duurzame Visserij.

De bewoners van de zee verdienen mededogen, zegt Ouwehand. Zij wil dat er een einde komt aan "de verwoestende visserij en de inhumane dodingsmethoden" en bepleit het inrichten van zeereservaten waar visserij verboden is.

Natuur

Kritisch tot zeer kritisch. Zo staat Grashoff tegenover het natuurbeleid van het kabinet. Hij vraagt de staatssecretaris om alsnog "maximaal in te zetten" op aankoop, inrichting en beheer van natuurgebieden. En offer geen natuurgebieden op voor de bouw van megastallen, voegt Ouwehand toe.

Alle leden pleiten voor aantrekkelijke en toegankelijke natuur dicht bij mensen. Daarbij worden verschillende suggesties gedaan.

  • Snoei in het woud van verschillende natuurregimes (Lodders)
  • Ondersteun de vrijwilligers in de natuur (Geurts)
  • Investeer in groen en water in de stad (Leenders)
  • Bescherm de weidevogels (Grashoff en Dik)

Staatssecretaris Van Dam zal op 24 november reageren op de inbreng van de Kamer.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.