Drempelverlaging omgang grootouders

12 juni 2024, wetsvoorstel - Minister Weerwind (Rechtsbescherming) wil het recht van grootouders om hun kleinkinderen te zien beter regelen. De Kamer debatteert over zijn wetsvoorstel dat de drempel om contact te hebben voor grootouders verlaagt.

Jaarlijks verliezen duizenden grootouders het contact met hun kleinkinderen, vaak door familieconflicten. Nu moeten grootouders bij een verzoek tot omgang bij de rechter eerst aantonen dat er sprake is van een "nauwe persoonlijke betrekking". Het voorstel van Weerwind verandert dit: voortaan wordt ervan uitgegaan dat die band er is.

Definities

De wet doet recht aan de belangrijke positie die grootouders kunnen hebben in het leven van hun kleinkinderen, constateert Krul (CDA). Wel vraagt hij zich af wat er precies wordt verstaan onder "nauwe persoonlijke betrekking", omdat dit begrip niet in de wet zelf staat omschreven. En hoe wordt dat dan bepaald, vraagt Van Vroonhoven (NSC) zich af: is "normaal contact" niet al genoeg?

Verschillende factoren zoals de aard en regelmaat van het contact spelen een rol, reageert Weerwind. Maar een harde definitie van het begrip geeft de rechter onvoldoende flexibiliteit. Het belang van het kind blijft bij het vormgeven van een omgangsregeling vooropstaan.

De rechter kan de omgang ontzeggen als deze in strijd is met zwaarwegende belangen, zoals ernstig nadeel voor de geestelijke of lichamelijke ontwikkeling van het kind. Dat zijn brede gronden, vindt Van Nispen (SP). Maar brede definities geven een rechter ook flexibiliteit, oordeelt Helder (BBB). Weerwind sluit zich daarbij aan: de rechter kan hierdoor beter maatwerk toepassen.

Juridische rompslomp

Als meer verzoeken tot omgang ontvankelijk worden verklaard, moet de rechter ook vaker toetsen of een omgangsregeling in het belang is van het kind. Gaat dit niet leiden tot veel meer juridische rompslomp, wil Van Dijk (SGP) weten. Ellian (VVD) is bang dat conflicten die bij de rechter eindigen de problemen voor het kind alleen maar groter kunnen maken.

Weerwind ziet het liefst dat ouders zelf goede afspraken maken over de omgang met het kind. Mediation of bemiddeling kan daarbij helpen. Soms is een oordeel van de rechter echter nodig om een conflict te beëindigen.

Kindgesprek

Een rechter kan kinderen jonger dan 18 jaar uitnodigen voor een gesprek, zodat ze zelf kunnen vertellen wat ze van de situatie vinden. De wet regelt nu dat kinderen vanaf 12 jaar zo'n gesprek kunnen krijgen. Vondeling (PVV) wil daar 8 jaar van maken. De uitkomst van zo’n kindgesprek moet zwaar wegen, benadrukt Lahlah (GroenLinks-PvdA), zeker bij een scheiding van de ouders.

Bij sommige rechtbanken worden kinderen vanaf 8 jaar al uitgenodigd voor een kindgesprek, antwoordt Weerwind. Maar als de grens officieel wordt verlaagd naar 8 jaar, heeft dat ook financiële consequenties. Hij gaat erover in gesprek met de rechtspraak.

De Kamer stemt op 25 juni over het wetsvoorstel en de ingediende motie.

Zie ook

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Direct