Donatie mpox-vaccins aan Afrikaanse landen

11 september 2024, debat - Minister Agema (Volksgezondheid) wil geen mpox-vaccins doneren aan Afrikaanse landen. Maar veel woordvoerders denken daar anders over.

De Wereldgezondheidsorganisatie heeft landen opgeroepen mpox-vaccins te doneren. Dit om een uitbraak van het virus te bestrijden in de Democratische Republiek Congo en landen daaromheen. Nederland heeft een voorraad van bijna 100.000 vaccins. Agema heeft de Kamer eerder laten weten die niet te willen doneren, om de "nationale paraatheid" op peil te houden.

Nationale voorraad

Van de coronapandemie hebben we geleerd dat we voldoende nationale voorraden moeten aanhouden, zegt Claassen (PVV). Hij steunt het besluit van de minister, ook omdat de nieuwe mpox-variant besmettelijker en ziekmakender lijkt dan de eerdere variant.

We moeten én zorgen voor voldoende vaccins in Nederland, zegt Tielen (VVD), én bijdragen aan het indammen van de uitbraak in Afrika. Zij wil dat er scenario's komen om te bepalen hoeveel vaccins Nederland in voorraad moet houden. Ook vraagt ze om Europese samenwerking bij het beheer van vaccinvoorraden.

Solidariteit en eigenbelang

Een virusuitbraak moet je bij de bron bestrijden, betoogt Paulusma (D66). Het doneren van vaccins kan volgens haar voorkomen dat de uitbraak onbeheersbaar wordt en zich uitbreidt over de wereld, mogelijk naar Nederland.

Vaccins doneren aan Afrikaanse landen is de meest effectieve en rationele manier om Nederlanders te beschermen tegen het virus, denkt ook Bushoff (GroenLinks-PvdA). Zeker vaccins die niet beschikken over een Europese registratie, ruim 13.000, zouden wat hem betreft gedoneerd moeten worden. Ook Jansen (NSC) vindt het een goed idee om deze vaccins naar Afrikaanse landen te sturen, om zo de uitbraak in de kiem te smoren.

De minister negeert het oordeel van deskundigen, stelt El Abassi (DENK) vast. Hij vindt dat een schande. Het gaat namelijk ten koste van mensenlevens in Centraal-Afrika. De situatie daar is ernstig, benadrukt Krul (CDA). Het is volgens hem niet solidair, niet verantwoordelijk en niet rechtvaardig om de vraag om donatie van vaccins te negeren.

Op basis van adviezen is de veilige voorraad aan mpox-vaccins vastgesteld op 100.000, zegt Agema. Zij is voorzichtig en wil daar niet onder komen. Ook omdat ze rekening houdt met de dreiging van bewuste verspreiding door kwaadwillenden. Bovendien zijn er het komende halfjaar al voldoende vaccins beschikbaar voor Afrikaanse landen, benadrukt ze. Nederland heeft nieuwe vaccins besteld. Als die in het voorjaar van 2025 binnen zijn, wil de minister opnieuw bezien of er vaccins gedoneerd kunnen worden.

Oude vaccins

Het getal van 100.000 heeft betrekking op zogenaamde derdegeneratievaccins. Nederland heeft ook nog een oude voorraad eerstegeneratievaccins liggen, meldt de minister. Zijn deze eventueel nog bruikbaar in noodgevallen, vragen verschillende woordvoerders zich af. Aan deze vaccins zitten veel haken en ogen, legt Agema uit, zoals bijwerkingen en een onprettige manier van vaccineren. Ze zal hier in een brief nader op ingaan.

De Kamer stemt op 24 september over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Direct