Dienstplicht ook voor vrouwen

30 januari 2018, wetsvoorstel - De Kamer debatteert met minister Bijleveld (Defensie) over haar voorstel om de dienstplicht formeel ook voor vrouwen te laten gelden.

In Nederland bestaat in de praktijk geen dienstplicht meer; die is opgeschort. Maar wettelijk is die dienstplicht er nog wel, zij het alleen voor mannen. Herinvoering van de dienstplicht is niet aan de orde, maar Bijleveld wil dat die nu formeel ook voor vrouwen gaat gelden. Dat past volgens haar in de verdediging van belangrijke grondwettelijke waarden, zoals de gelijke behandeling van mannen en vrouwen.

Gelijkheid en gelijkwaardigheid

Formele dienstplicht voor vrouwen is "logisch" (Popken, PVV) en "vanzelfsprekend" (Ploumen, PvdA). Vanuit "feministisch perspectief" stelt Belhaj (D66) dat voor mannen en vrouwen niet alleen gelijke rechten maar ook gelijke plichten gelden.

Maar is de Defensieorganisatie praktisch en qua cultuur klaar voor een dienstplicht voor vrouwen?, zo vragen Becker (VVD) en Ploumen. Zowel voor vrouwen als voor mannen moet er een veilige werkcultuur zijn, benadrukt Bijleveld.

Nut en noodzaak

Welk probleem lost het voorstel van dienstplicht voor vrouwen op, zeker nu de dienstplicht is opgeschort? Van Dijk (SP) vindt dat er andere prioriteiten zijn om de gelijkwaardigheid vorm te geven, bijvoorbeeld gelijke beloning. Op beide punten moeten we achterstanden wegwerken, vindt Bijleveld.

Vrouwen moeten niet tot dienstplicht verplicht worden, zegt Bisschop (SGP), want zij hebben ook andere taken, bijvoorbeeld in het gezin.

Uitvoering

Als de dienstplicht in "zwaarwegende" gevallen toch weer wordt ingevoerd, dan moeten de Tweede Kamer én de Eerste Kamer daarbij van tevoren wel een vinger in de pap hebben, meent Diks (GroenLinks). Maar Bruins Slot (CDA) wijst erop dat zo'n procedure de handelingssnelheid niet ten goede komt.

Maatschappelijke diensttijd

Het is goed als Defensie meedoet aan invulling van de maatschappelijke diensttijd, vrijwillig werk van jongeren in de maatschappij, zegt Bruins Slot. Defensie zal daar op verschillende manieren actief aan bijdragen, reageert Bijleveld. Dat zal mensen over het algemeen ook meer betrekken bij de positie en het belang van het leger.

De Kamer stemt op 5 februari over het wetsvoorstel.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
• Kijk het debat terug via Debat Gemist