Defensiematerieel: budget versus ambitie

2 november 2015, begroting - Heeft de Nederlandse krijgsmacht voldoende materieelbudget om aan de ambities te kunnen voldoen? Bij de bespreking van de Defensiematerieelbegroting kruist de Kamer de degens met minister Hennis (Defensie).

De Kamer bespreekt de materieelbegroting tegen de achtergrond van grote internationale ontwikkelingen, constateert Vuijk (VVD), verwijzend naar onder meer de Russische activiteiten in Oekraïne, de Chinese operaties in de Zuid-Chinese Zee en de grote onrust in het Midden-Oosten. Daarom is het mooi dat er voor het eerst sinds jaren weer meer geld naar Defensie gaat, vindt Günal (PvdA). Goed dat Nederland nog steeds in de premier league van de NAVO speelt, zegt ook Knops (CDA), maar "de krijgsmacht kraakt in zijn voegen". Hachchi (D66) ziet dat veel materieel "jarenlang wordt uitgewoond". Na jarenlange bezuinigingen is het herstel van de krijgsmacht "een proces van lange adem", erkent de minister.

Is het budget groot genoeg voor alle wensen?

Moet het ambitieniveau van de krijgsmacht worden verlaagd? Gezien de veiligheidssituatie lijkt dat de minister niet verstandig. De huidige beperkingen in het materieelbudget zijn volgens haar "niet de norm". De komende vijftien jaar kan dus niet worden voldaan aan alle wensen, constateert Van Dijk (SP). Hij vraagt zich af of het dan handig is om te kiezen voor nieuwe onderzeeboten en tanks. De terugkeer van de Leopard 2-tanks juicht Vuijk juist toe, ook omdat het een mooi voorbeeld is van internationale materieelsamenwerking met Duitsland. Daar sluit Hennis zich bij aan. Zij wijst bovendien op het belang van het behouden van kennis van en vaardigheid met deze tanks.

Er zijn zorgen over de operationele gereedheid

Vuijk is bezorgd over de operationele gereedheid van de krijgsmacht. Het ene schip repareren met onderdelen van een ander schip noemt hij "kannibalisatie". Onafhankelijk Kamerlid Houwers is blij dat er in ieder geval meer geld komt voor reserveonderdelen. De minister schuift de problemen voor zich uit, meent Knops. Ook De Roon (PVV) maakt zich zorgen: de inzetbaarheidsdoelstellingen worden niet gehaald. Ik schuif de problemen niet voor mij uit, ik maak keuzes, reageert de minister. Zij zegt hard te werken aan een versterking van de basisgereedheid, maar het is volgens haar een illusie om te denken dat alle problemen even snel kunnen worden opgelost.

Veel defensieprojecten worden uitgesteld

Uit het Materieelprojectenoverzicht blijkt dat een groot aantal projecten wordt uitgesteld. Günal vraagt de minister om meer inzicht in de redenen waarom dat gebeurt. De Roon is in ieder geval tegen uitstel van de aanschaf van de "bewezen effectieve" MALE UAV-drones. Dat uitstel van zeven jaar vindt ook Hachchi onbegrijpelijk. Hennis noemt het uitstel pijnlijk maar onvermijdelijk. Omdat het puur een financiële kwestie is, kan de aanschaf van deze drones bij volgende begrotingen eventueel weer naar voren worden gehaald, aldus de minister. Zij zegt in volgende projectenoverzichten haar best te zullen doen om meer inzicht te geven in de redenen voor uitstel.

De Kamer stemt op 17 november over de ingediende moties en later dit jaar over de begroting.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.