Debat over vervuiling van de Waddenzee door overboord geslagen zeecontainers

14 mei 2019, debat - De Kamer blikt met de ministers Van Nieuwenhuizen (Waterstaat) en Schouten (Natuur) terug en vooruit nadat een vrachtschip zeecontainers verloor op de Waddenzee.

In de nacht van 1 januari op 2 januari 2019 vielen 342 containers van het vrachtschip MSC Zoe in de Waddenzee. Verschillende instanties, zoals TNO en de OVV, onderzoeken momenteel de toedracht van het incident en de gevolgen voor het Waddengebied.

Het doet Dik (ChristenUnie) pijn dat dit bijzondere natuurgebied is getroffen. Deze ecologische ramp zal ons nog jaren achtervolgen, verwacht Schonis (D66). Kröger (GroenLinks) ziet daarin een wake-upcall.

Vracht

We weten niet precies wat overboord is geslagen, zegt Wassenberg (PvdD). Net als Schonis (D66) vindt hij dat de gedetailleerde vrachtbrief openbaar moet worden gemaakt. Volgens Laçin (SP) is die informatie te summier om de milieugevolgen te bepalen. Van Brenk (50PLUS) vraagt aandacht voor twee containers met gevaarlijke stoffen, die nog niet gevonden zijn.

Specifieke informatie over de inhoud van de containers wordt niet openbaar gemaakt omdat die bedrijfsgevoelig is, maar die gegevens zijn wel beschikbaar voor de incidentenbestrijding en voor ecologisch onderzoek, benadrukt minister Van Nieuwenhuizen.

Kröger (GroenLinks) en Schonis (D66) bepleiten een verbod op plastickorrels en piepschuim vervoerd in zeecontainers, want die kunnen grote milieuschade veroorzaken. De ecologische gevolgen voor de Waddenzee, onder andere door plastic, zijn volgens onderzoekers nog moeilijk te bepalen, zegt minister Schouten. Voor de lange termijn wordt een breed monitoringsonderzoek opgezet.

Verhalen van de schade

Van Aalst (PVV), Von Martels (CDA) en De Vries (VVD) roemen de inzet van vrijwilligers, vissers en militairen bij de opruimwerkzaamheden. De overheid stelt de eigenaar van het schip aansprakelijk voor de kosten die daarbij zijn gemaakt, zegt minister Van Nieuwenhuizen.

De rijksoverheid zou zelf een schadefonds moeten instellen, zegt Laçin (SP). Moorlag (PvdA) wil een nazorgfonds voor schade die zich jaren later nog voordoet door lading die aanspoelt. Op beide voorstellen wil de minister niet vooruitlopen, omdat de reder zich constructief opstelt en aangeeft de schade te willen vergoeden.

De Vries (VVD) en Dik (ChristenUnie) vragen aandacht voor de schade aan vissersnetten. Op korte termijn zullen met alle vissers die een claim indienen, afspraken gemaakt worden over een snelle afhandeling, meldt Schouten.

Toekomst

De oprichting van een waddenautoriteit zou de hulpverlening bij een volgend incident in het Waddengebied kunnen verbeteren, denken Schonis (D66), Van Aalst (PVV) en Dik (ChristenUnie). Nu was niet altijd duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk was.

Rust containers verplicht uit met een chip, zodat de inhoud bekend is en ze kunnen worden getraceerd, stellen Van Aalst (PVV), Schonis (D66) en Von Martels (CDA) voor. Minister Van Nieuwenhuizen doet momenteel onderzoek naar verbeterde tracering van containers.

Wassenberg (PvdD) en Moorlag (PvdA) vragen zich af of de ondiepe vaargeulen in het Waddengebied wel geschikt zijn voor grote containerschepen. Als uit het lopende onderzoek blijkt dat verplichte aanpassing van de vaarroutes effectief is, wil Van Nieuwenhuizen zich daar internationaal voor inzetten.

De Kamer stemt op 21 mei over de ingediende moties.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
• Kijk debatten terug via Debat Gemist