Debat over Tijdelijke wet testbewijzen COVID-19

6 mei 2021, wetsvoorstel - De Kamer debatteert met minister De Jonge (Volksgezondheid) en minister Van 't Wout (Economische Zaken) over hun voorstel waarmee de inzet van coronatestbewijzen wordt geregeld.

Met een negatief coronatestbewijs naar een sportwedstrijd, concert, museum, evenement of restaurant. Dat wil het kabinet mogelijk maken met dit wetsvoorstel. Testbewijzen mogen alleen als toegangspas worden gebruikt als daarmee een sector eerder kan worden geopend of een versoepeling mogelijk is.

We maken dingen mogelijk die anders volgens de routekaart nog op zich laten wachten, zegt minister De Jonge, en we krijgen onze vrijheden versneld terug. Zonder toegangstesten zou het volgens hem ingewikkeld worden om bijvoorbeeld deze zomer met duizenden mensen naar een festival te gaan. Maar geen ondernemer zal worden verplicht om mee te doen, voegt minister Van 't Wout toe.

Het wetsvoorstel roept bij de woordvoerders veel vragen op, onder meer over de toegevoegde waarde, de reikwijdte en de duur ervan. Van Haga (FVD) ziet er sowieso niets in: het is "een bureaucratische moloch die leidt tot een testsamenleving". Eerst de besmettingscijfers omlaag en meer vaccineren, en pas dan "spelen met testprojecten", zegt Simons (BIJ1).

Tijdigheid en tijdelijkheid

Is het inrichten van een apart testsysteem in deze fase van de pandemie nog noodzakelijk en proportioneel? Van Esch (PvdD) vindt van niet. Agema (PVV) en Eppink (JA21) willen dat de voorgestelde wet per 1 juli respectievelijk 1 september vervalt.

Westerveld (GroenLinks) snapt de twijfels over het moment om met dit wetsvoorstel te komen, maar vindt het toch nuttig om een testinfrastructuur op te bouwen: testen kan een alternatief zijn voor vaccineren. Met meer testen voorkomen we dat economie en maatschappelijk verkeer onnodig stilliggen, voegt Gündoğan (Volt) toe.

Het wetsvoorstel wordt onderdeel van de Tijdelijke wet maatregelen COVID-19. Over de verlenging van die wet wordt elke drie maanden beslist, zegt De Jonge. Hij benadrukt dat daarbij elke keer moet worden bekeken welke onderdelen van de wet nog nuttig zijn.

Tweedeling

Het wetsvoorstel mag de tweedeling in de samenleving tussen arm en rijk en tussen gevaccineerden en niet-gevaccineerden niet vergroten, vindt Bikker (ChristenUnie). Toch gaat dat gebeuren, reageert Van der Plas (BBB): niet-gevaccineerden kunnen straks niet deelnemen aan de openbare samenleving.

Agema (PVV) wil af van de eigen bijdrage van €7,50 voor een testbewijs. Maar Palland (CDA) vindt het redelijk om het profijtbeginsel te hanteren: als iemand naar Lowlands wil, mag een eigen bijdrage voor de benodigde test worden gevraagd. Ook De Jonge vindt het verdedigbaar om "op enig moment" een eigen bijdrage te vragen, bijvoorbeeld voor een festival.

Vaccinatiebewijs als toegangsbewijs

Vaccinatie en een eerder doorgemaakte coronabesmetting verminderen de kans op verspreiding ook. Een vaccinatiebewijs of een bewijs van eerdere besmetting zouden volgens Paternotte (D66) en Kuiken (PvdA) ook als toegangsbewijs moeten kunnen dienen. De invoering van een vaccinatiebewijs is voor Van der Staaij (SGP) zó ingrijpend dat daarvoor een apart wetsvoorstel nodig is.

De Jonge wacht nog op adviezen van de Gezondheidsraad en het OMT over de mate waarin gevaccineerden een rol spelen bij het doorgeven van het virus. Daarvan hangt het af of een vaccinatiebewijs kan gelden als alternatief voor een testbewijs.

Reikwijdte

Een test doen voor elk biertje en elk museumbezoek? Kuiken (PvdA) wil het wetsvoorstel beperken tot grote evenementen waar niet voldaan kan worden aan de afstands- en ventilatievoorschriften. Maak tempo met het aanwijzen van sectoren en hou de Kamer daarvan op de hoogte, zegt De Vries (VVD).

Minister De Jonge wil niet op voorhand sectoren uitsluiten. Hij benadrukt dat er niet met toegangstesten moet worden gewerkt als een museum open kan met handhaving van de anderhalvemetereis. De meerwaarde van het werken met toegangstesten moet steeds worden aangetoond.

Kosten

Voor de organisatie van het testcircuit heeft het kabinet gekozen voor de Stichting Open Nederland. Kwint (SP) had het liever bij de GGD’S gehouden, maar wil in ieder geval voorkomen dat de private uitvoerders veel winst gaan maken. De aanbesteding is scherp geweest, reageert De Jonge, waardoor de winsten beperkt zullen zijn.

De testoperatie gaat ons tot 1 augustus 1,1 miljard kosten, terwijl niemand erop zit te wachten, betoogt Kuzu (DENK). Hij stelt voor het geld te gebruiken voor een loonsverhoging voor zorgpersoneel. De daadwerkelijke kosten zullen beduidend lager uitpakken, denkt De Jonge, ook omdat de periode van de testoperatie korter zal duren.

Onderwijs

Ook in het mbo en het hoger onderwijs zou met testbewijzen kunnen worden gewerkt. Zo kunnen weer meer studenten fysiek onderwijs volgen omdat ze dan minder afstand hoeven te houden. Van 't Wout hoopt dat het niet nodig is. Volgens hem is alles erop gericht om na de zomer weer "gewoon onderwijs te kunnen geven".

De Kamer stemt op 11 mei over het wetsvoorstel en de ingediende moties.

Zie ook: