Debat over onveiligheid in azc's door overlastgevende asielzoekers

18 april 2019, debat - Een hardnekkige groep asielzoekers uit veilige landen zorgt voor veel overlast bij opvanglocaties. De Kamer bespreekt de maatregelen die staatssecretaris Harbers (Justitie en Veiligheid) hiertegen neemt.

Om zaken als winkeldiefstallen, bedreigingen en geweld tegen te gaan, werden er eind 2017 twee speciale opvanglocaties geopend met een sober en strenger regime: de extra begeleiding en toezichtlocaties (ebtl's). Desondanks zijn er nog steeds problemen met "veiligelanders".

Er moet een einde komen aan de overlast van kansloze asielzoekers uit landen als Algerije, Tunesië en Albanië in en rond asielopvanglocaties. Daar hamert Van Toorenburg (CDA) op, en met haar de hele Kamer.

Krijgen aangiftes van bedreigd personeel voldoende prioriteit, vraagt Groothuizen (D66), en is er voor het handhaven van alle disciplinerende maatregelen voldoende politiecapaciteit? Jasper van Dijk (SP) noemt het sluiten van politiebureaus door voorgaande kabinetten oliedom.

Harbers wil Nederland zo onaantrekkelijk mogelijk maken voor kansloze asielzoekers. Verplaats de asielprocedure voor veiligelanders naar het land van herkomst, suggereert Krol (50PLUS). Emiel van Dijk (PVV) roept op tot een complete asielstop.

Terugkeer verloopt moeizaam

Veel veilige herkomstlanden, zoals Marokko en Algerije, weigeren door Nederland afgewezen asielzoekers terug te nemen. De staatssecretaris moet echt harder onderhandelen, zegt Jasper van Dijk (SP). Harbers wil dit in EU-verband doen, want optreden in EU-verband is effectiever dan als individueel land.

Van Ojik (GroenLinks) pleit voor herintroductie van de terugkeerondersteuning. Sinds de afschaffing zijn er volgens hem minder uitgeprocedeerden uit Nederland vertrokken. Ook Kuiken (PvdA) zegt: hanteer niet alleen de stok, maar houd ook een wortel voor.

De oude terugkeervergoedingen zijn volgens Harbers destijds afgeschaft, omdat ze een aanzuigende werking hadden. Daarna zijn ze deels heringevoerd. Hij meldt dat de Europese Commissie werkt aan een effectievere Terugkeerrichtlijn, waarin verstoring van openbare orde en nationale veiligheid worden meegewogen.

Op straat

Als veiligelanders continu voor problemen zorgen, zet ze dan uit de opvang, stelt Becker (VVD) voor. De staatssecretaris wil dat meer gaan doen: de meeste mensen vertrekken dan met onbekende bestemming. Maar volgens Groothuizen (D66) wil dat niet zeggen dat ze het land uit zijn. Harbers denkt van wel.

Op straat zetten is het domste wat we kunnen doen, zegt Van Toorenburg (CDA), want dan moeten burgers vrezen voor hun veiligheid.

Suggesties

Meer personeel in ebtl's, inzet van buitengewoon opsporingsambtenaren en een uitbreiding van gebiedsverboden. Veel Kamerleden prijzen deze maatregelen van Harbers en doen aanvullende suggesties.

  • Van Toorenburg (CDA): zet kansloze veiligelanders langer vast voor herhaalde kleine vergrijpen
  • Becker (VVD): verbied straatintimidatie rondom azc's
  • Voordewind (ChristenUnie): plaats asielzoekers die een misdrijf plegen vaker in voorarrest
  • Hiddema (FvD): behandel de overlastgevers niet als groep, maar vervolg en straf ze individueel
  • Krol (50PLUS): gebruik ook gps-enkelbanden
  • Bisschop (SGP): verleng de verplichte verblijfsduur in de ebtl

Speciale buslijn

In Hoogeveen werden passagiers en chauffeurs in de lijnbus bedreigd, bespuugd en mishandeld. Nu zijn er plannen voor een speciale buslijn tussen het azc en Hoogeveen. Kolder, volgens Kuiken (PvdA). Emiel van Dijk (PVV) spreekt van Mark Harbers' asieltuigexpres. En Hiddema (PVV) ziet er het morele failliet van het asielbeleid in.

Harbers wil de rust herstellen. Daarom gaat hij drie maanden experimenteren met besloten vervoer en een halfjaar met stewards op de bus. Gratis zal het vervoer volgens hem niet zijn.

De Kamer stemt op 23 april over de ingediende moties.

Zie ook

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Gemist