Debat over ontvallen meerderheid kabinet

16 oktober 2019, debat - Hoe gaan kabinet en coalitie om met het verlies van de meerderheid in de Tweede Kamer? De Kamer debatteert erover in aanwezigheid van minister-president Rutte.

Met het vertrek de heer Van Haga uit de VVD-fractie heeft de coalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie 75 zetels in de Tweede Kamer. Het kabinet kan dus niet meer steunen op een meerderheid.

Deze situatie is niet uitzonderlijk, memoreert Azarkan (DENK): bijvoorbeeld het vorige kabinet regeerde maandenlang zonder meerderheid in beide Kamers. Het is weliswaar politiek betekenisvol dat de coalitie niet meer beschikt over een meerderheid, vindt SGP-voorman Van der Staaij, maar de stemmen staken zelden.

Onafhankelijk Kamerlid Van Haga noemt het debat "een beetje overbodig". Hij blijft het regeerakkoord onderschrijven en zal nieuwe plannen van het kabinet langs de "liberale meetlat" leggen, dus in de praktijk doorgaans voorstemmen.

Breed draagvlak

Brede steun vinden voor kabinetsplannen is nu "bittere noodzaak", zegt Segers (ChristenUnie). Heel veel partijen zijn in de ervaring van Jetten (D66) bereid om samen te werken. Heerma (CDA) vindt dat ook passen bij het polderdenken en de coalitietraditie in onze democratie. Begin wel op tijd met het smeden van brede meerderheden, verzoekt Klaver (GroenLinks) aan de coalitiepartijen.

Voor premier Rutte is de opdracht helder: het kabinet zal doorgaan met breed draagvlak zoeken. Grote vraagstukken, zoals op het gebied van klimaat en pensioenen, maken dat volgens hem noodzakelijk.

Plannen oppositiepartijen

Er is nauwelijks nog oppositie in de Tweede Kamer, vindt Wilders (PVV), want iedereen is "poeslief voor elkaar". Hij vindt dat de oppositie zich meer als oppositie zou moeten gedragen. Laten we wennen aan de situatie dat 150 Tweede Kamerleden niet alleen de regering controleren, maar ook actiever meedenken over het beleid, zegt onafhankelijk Kamerlid Van Kooten.

Het debat biedt voor verschillende woordvoerders van oppositiepartijen aanleiding om hun wensen neer te leggen bij het kabinet.

Als het kabinet serieus wil praten over bijvoorbeeld het invoeren van een miljonairsbelasting, het aanpakken van ongelijkheid en herwaardering van de publieke sector, dan "staat de koffie klaar", zegt Marijnissen (SP). Ouwehand (PvdD) vraagt het kabinet om na het wegvallen van de meerderheid nee te zeggen tegen handelsverdragen als CETA en Mercosur, omdat de oppositie zich daartegen heeft uitgesproken.

Stop met kibbelen in de coalitie, bepleit Asscher (PvdA). Hij verwijt het kabinet een gebrek aan oog voor wat er in de samenleving nodig is, zoals meer geld voor leraren en de koopkracht van ouderen. Krol (50PLUS) onderschrijft het belang van steun aan ouderen en wil een specifieke inzet van het kabinet tegen "onnodige pensioenkortingen".

De Kamer stemt op 29 oktober over de tijdens het debat ingediende motie.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
• Kijk debatten terug via Debat Gemist