Debat over maatregelen tegen omstreden imam

27 juni 2018, Debat - Kan imam Fawaz Jneid aangepakt worden op grond van zijn uitspraken over de burgemeester van Rotterdam? De Kamer debatteert hierover met minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid).

Imam Fawaz Jneid heeft burgemeester Aboutaleb neergezet als een afvallige en als iemand die moslims niet verdedigt. Deze uitspraken in een onlinepreek zouden bedreigend kunnen zijn voor Aboutaleb, omdat ze volgelingen kunnen aanzetten tot het gebruik van geweld tegen de burgemeester.

Strafbaarheid en vervolging

De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid beoordeelde Jneids uitspraken als haatzaaien, maar volgens het Openbaar Ministerie zijn ze dat strafrechtelijk gezien niet. Dit verschil bevreemdt Van Raak (SP). Hiddema (FvD) vindt de conclusie van het OM onjuist. Zo was de preek volgens hem niet slechts gericht tegen één persoon maar ook tegen een groep, namelijk de Partij van de Arbeid.

Op afvalligheid staat in de islam de doodstraf, zegt Markuszower (PVV). Volgens hem had imam Jneid in dat licht wel degelijk kunnen worden vervolgd voor bedreiging en het aanzetten tot geweld. Maar de beslissing daarover is aan het OM, benadrukt Groothuizen (D66).

Het OM zou terughoudend geweest zijn in het vervolgen van de uitspraken van imam Jneid omdat ze in een religieuze context zijn gedaan. Maar die religieuze context zou juist een extra aanleiding moeten zijn voor vervolging, vindt Arno Rutte (VVD). Van der Staaij (SGP) is het met hem eens dat dit soort zaken juist wel vervolgd zou moeten worden, zodat duidelijkheid ontstaat over de strafrechtelijke grenzen.

De heer Jneid heeft schokkende dingen gezegd, zegt Azarkan (DENK), maar hij heeft als burger van dit land wel recht op vrijheid van meningsuiting. Het OM heeft bovendien vastgesteld dat Jneids uitspraken niet strafbaar waren.

Strafbaarstelling

Moet de wet worden aangepast om uitlatingen zoals die van Jneid makkelijker te kunnen vervolgen? De minister heeft gesuggereerd om beledigende uitingen die een gevaar opleveren voor de veiligheid van de beledigde persoon, separaat als delict te benoemen of zwaarder te bestraffen.

Van Toorenburg (CDA) is positief over Grapperhaus' voorstel: verkettering die zulke gevaarlijke vormen aanneemt, zou niet onbestraft mogen blijven.

Digitaal gebiedsverbod en vrijheid van meningsuiting

Moet er een mogelijkheid komen om naast een fysiek ook een digitaal gebiedsverbod op te leggen? Kuiken (PvdA) en Van der Staaij (SGP) pleiten daarvoor. Maar Groothuizen (D66) vreest dat dit leidt tot een aantasting van de vrijheid van meningsuiting.

Voor een fysiek gebiedsverbod geldt een zware toets in het licht van de nationale veiligheid, zegt minister Grapperhaus. Een digitaal gebiedsverbod zou neerkomen op censuur vooraf en is daarom in strijd met de vrijheid van meningsuiting.

Rol minister

Grapperhaus heeft tegenstrijdige uitspraken gedaan over de zaak-Jneid, stellen verschillende woordvoerders. De minister is als een olifant door de porseleinkast gelopen, zegt Buitenweg (GroenLinks). Kuiken (PvdA) vindt dat hij te veel heeft geïmproviseerd en zich voorbarig heeft uitgelaten. Ook Van Raak (SP) is kritisch over zijn optreden.

Ik had duidelijker moeten zijn over hoe informatie mij heeft bereikt, zegt minister Grapperhaus. Hierdoor zijn volgens hem misverstanden ontstaan.

De Kamer stemt op 3 juli over de ingediende moties.

zie ook

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort

• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

• Kijk debatten terug via Debat Gemist