Debat over het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap

19 december 2019, debat - De Kamer debatteert met minister De Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en staatssecretaris Van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over de uitvoering van het VN-gehandicaptenverdrag.

Het verdrag moet zorgen voor een betere positie van mensen met een beperking. Mensen met een beperking moeten meer en naar eigen wens en vermogen kunnen meedoen aan de samenleving. In juni 2018 heeft het kabinet daarvoor het programma Onbeperkt meedoen! gepubliceerd.

Maar zijn mensen met een beperking beter af sinds het VN-verdrag tot stand kwam? Nee, luidt het oordeel van Hijink (SP). Hij verwijst naar de schaduwrapportage die is opgesteld door de Alliantie VN-verdrag Handicap.

Als wij zo doorgaan, komen we er niet, denkt Kerstens (PvdA). Hij wil af van de vrijblijvendheid en bepleit "heldere tijdpaden, stevige kaders en verplichtingen". Het actieplan Onbeperkt meedoen! is te vrijblijvend, meent ook onafhankelijk Kamerlid Van Kooten.

Er zijn betekenisvolle stappen voorwaarts gezet, maar we zijn er nog niet, zegt minister De Jonge. Hij erkent dat er nog een hoop werk te doen is, maar wijst tegelijk op de voortgang die wordt gemaakt, ook bij het bedrijfsleven en in het bijzonder bij het mkb.

Gemeenten

Van der Staaij (SGP) ziet dat veel gemeenten hun huiswerk niet hebben gedaan. Slechts een kwart van de gemeenten heeft een lokale inclusieagenda, constateert Segers (ChristenUnie). Volgens Agema (PVV) heeft de decentralisatie van het beleid alleen maar geleid tot het afschaffen en versoberen van regelingen voor mensen met een beperking.

Ik ga met de gemeenten en met de Alliantie VN-verdrag Handicap in gesprek over de inspanningen van gemeenten om te komen tot een effectieve inclusieve aanpak, reageert De Jonge, en dan gaat het ook over het verbeteren van de toegang tot zorg.

Rijksoverheid

Maar de rijksoverheid moet ook naar zichzelf kijken, zegt Laan (VVD). De ministeries zijn toegankelijk gemaakt, maar medewerkers met een beperking moeten soms maanden wachten op werkplekaanpassingen. De minister moet met zijn collega's aan de slag, betoogt Bergkamp (D66): elk ministerie moet een werkagenda voor toegankelijkheid hebben.

Renkema (GroenLinks) wil dat alle nieuwe wetten en regels voortaan worden getoetst op de toegankelijkheid voor mensen met een beperking. Dat gebeurt al, antwoordt De Jonge, want de Raad van State toetst nieuwe wetten aan het hogere recht, waaronder het VN-verdrag over de rechten van gehandicapten.

Werk en inkomen

Werk geeft een doel in je leven, je verdient er een inkomen mee en het biedt ontwikkelingsmogelijkheden en sociale contacten, zegt Van den Berg (CDA). Zij wil een grotere inzet, ook van de rijksoverheid, om mensen met een beperking aan het werk te helpen. De Participatiewet heeft deze mensen in ieder geval niet geholpen, vindt Hijink (SP).

Staatssecretaris Van Ark verwijst naar haar Breed Offensief om mensen met een beperking aan het werk te helpen. Zij wil ook belemmeringen wegnemen voor mensen om aan het werk te blijven. De sleutel ligt voor mij bij het lonend maken van arbeidsparticipatie, zegt de staatssecretaris.

Vervoer

Niet alle vervoerders doen evenveel op het gebied van toegankelijkheid, zegt Segers (ChristenUnie). Hij stelt voor om bij ov-aanbestedingen een ondergrens voor toegankelijkheid te hanteren. Er gelden al minimale eisen in het ov, ook bij aanbestedingen, reageert De Jonge, en die eisen zullen worden vernieuwd.

Het is onrechtvaardig dat mensen met een beperking maar een beperkt aantal kilometers tegen treintarief kunnen reizen, vindt Agema (PVV). De Jonge wijst erop dat het aantal kilometers dit jaar is verhoogd naar 700 kilometer. Een verdere verhoging heeft consequenties voor de begroting, aldus de minister.

De Kamer stemt op 19 december over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Gemist