Debat over het vastleggen van een Europese pensioenrichtlijn in Nederlandse wetgeving

26 september 2018, wetsvoorstel - Minister Koolmees (Sociale Zaken) legt een Europese pensioenrichtlijn vast in Nederlandse wetgeving. De Kamer debatteert over de gevolgen voor het Nederlandse pensioenstelsel.

De Europese pensioenrichtlijn (IORP II) regelt onder meer dat de nationale toezichthouders meer macht krijgen, dat de deelnemers aan pensioenfondsen betere informatie krijgen en dat pensioenfondsen naar een ander land kunnen verhuizen. Dit komt de Europese financiële stabiliteit ten goede, betoogt de minister.

Goede regels, hoge kapitaaleisen, lage rekenrente, streng toezicht. Van der Linde (VVD) schetst de voordelen van het Nederlandse pensioenstelsel. Hij is blij dat het wetsvoorstel een flink aantal waarborgen bevat voor de bescherming ervan. Maar De Jong (PVV) ziet niets in het wetsvoorstel. Hij is mordicus tegen elke Brusselse bemoeienis met het Nederlandse pensioenstelsel.

Verplaatsing naar het buitenland

Volgens de richtlijn moet een pensioenfonds zich kunnen verplaatsen naar een buitenland (de zogenoemde grensoverschrijdende collectieve waardeoverdracht). Omtzigt (CDA) wijst op het gevaar van toezichtsconcurrentie: een pensioenfonds dat valt onder de strenge Nederlandsche Bank kiest misschien liever voor een "wat laksere" Cypriotische toezichthouder.

Als een pensioenfonds naar België verhuist, zou dat land er op een gegeven moment voor kunnen kiezen om belasting te heffen op het vermogen van dat fonds, stelt Omtzigt (CDA). Dat zou theoretisch gezien ook in Nederland kunnen gebeuren, reageert minister Koolmees.

Van Kent (SP) en Van Weyenberg (D66) wijzen erop dat het wetsvoorstel scherpere eisen stelt aan het overhevelen van pensioenwaarde naar het buitenland. Zo kunnen twee derde van de deelnemers aan een pensioenfonds en twee derde van de gepensioneerden dit blokkeren. De minister voegt toe dat De Nederlandsche Bank de overdracht toetst aan heldere criteria en de overdracht ook kan tegenhouden.

Wat betekent het voor de waardevastheid van pensioenen als pensioenfondsen naar landen met hoge rekenrentes gaan? Smeulders (GroenLinks) maakt zich zorgen over de gevolgen, maar volgens de minister moeten de aanspraken bij collectieve waardeoverdracht minstens gelijk blijven.

Uniform Pensioenoverzicht

Er komen nieuwe regels voor het Uniform Pensioenoverzicht (UPO), dat deelnemers aan een pensioenfonds jaarlijks ontvangen. Van Kent (SP) wijst erop dat een deelnemer vooral wil weten hoeveel hij heeft opgebouwd en hoeveel hij straks krijgt. Met Van der Linde (VVD) pleit hij voor een overzichtelijk UPO.

Omtzigt (CDA) wil dat het UPO altijd de dekkingsgraad bevat naar Nederlandse maatstaf. Ook moet erop staan wie de toezichthouder is en in welk land het pensioen is ondergebracht. De ontvanger van het UPO heeft niets aan die extra informatie, meent de minister.

Rekenrente

Van Rooijen (50PLUS) dringt er bij de minister op aan om af te stappen van "de extreme Nederlandse visie op de rekenrente". Die verlaagt volgens hem niet alleen onnodig de hoogte van de pensioenuitkeringen, maar zorgt er nu ook voor dat pensioenfondsen naar het buitenland vertrekken.

Salarissen

Bestuurders van pensioenfondsen moeten zo snel mogelijk onder de Wet normering topinkomens vallen, bepleit Van Kent (SP). Geen goed idee, vindt Van der Linde (VVD): voor het beheer van pensioenen zijn "goede mensen uit de markt" nodig. Het beloningsbeleid is een verantwoordelijkheid van de pensioenfondsen, zegt minister Koolmees.

De Kamer zet de behandeling van het wetsvoorstel op een later moment voort.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
• Kijk debatten terug via Debat Gemist