Debat over het programma gehandicaptenzorg Volwaardig leven

4 maart 2020, debat - Krijgen mensen die intensieve zorg nodig hebben, goede hulp en begeleiding? Worden hun naasten voldoende ondersteund? En zijn er genoeg plekken voor mensen met de zwaarste zorgbehoefte? De Kamer debatteert met minister De Jonge (Volksgezondheid) over het programma Volwaardig leven.

Mensen met een beperking laten meedoen in de samenleving. Dit doel probeert de regering te bereiken met verschillende programma's. Naast Volwaardig leven gaat het om Onbeperkt meedoen! en Zorg voor de Jeugd. Deze programma's vloeien onder andere voort uit het VN-gehandicaptenverdrag.

Programma in de praktijk

Hoe pakt Volwaardig leven in de praktijk uit? Er zijn veel sympathieke projecten, zegt Bergkamp (D66), maar leidt het niet tot een te gefragmenteerde aanpak? Het is lastig om het overzicht te houden, stelt Slootweg (CDA) vast.

Veel mooie woorden en plaatjes, maar in de praktijk verandert er niet zoveel, meent Hijink (SP). Het programma bevat volgens hem veel goedbedoelde initiatieven. Maar hij mist duidelijke maatregelen om werk, inkomen, huisvesting en zorg te verbeteren. Er zijn te weinig concrete resultaten, vindt ook Kerstens (PvdA).

Wat gebeurt er als in 2021 het programma afloopt? Renkema (GroenLinks) wil weten hoe de minister waarborgt dat behaalde resultaten in stand blijven. Wat is het toekomstbeeld, vraagt Laan (VVD) zich af.

We moeten leren van alle gestarte projecten en pilots, bijvoorbeeld die met cliëntondersteuning, zegt De Jonge. In de evaluatie moeten de maatschappelijke kosten en baten worden afgewogen. Op basis daarvan wordt besloten over het vervolg.

Respijtzorg

Naasten werken zich vaak een slag in de rondte om mensen met een beperking te helpen, constateren verschillende woordvoerders. Daarom moet er volgens Renkema (GroenLinks) meer aandacht komen voor respijtzorg, om mantelzorgers te ontlasten. Het is vooral lastig om respijtzorg te regelen voor mensen met een zware beperking, zegt Van der Staaij (SGP).

De minister wil met zorgkantoren het gesprek aangaan over betere toegang tot respijtzorg, maar het is een lastig probleem. Het is wel al makkelijker gemaakt om kinderen die thuis wonen, een weekend naar een instelling te laten gaan.

Complexe zorg

Voor cliënten met een (zeer) complexe zorgvraag, zoals een combinatie van een verstandelijke beperking en psychische problemen, is het moeilijk om een geschikte plek te vinden. Slootweg (CDA), Hijink (SP) en Agema (PVV) sporen de minister aan om dit op te lossen.

Voor 60 cliënten moeten we maatwerk leveren en een nieuwe plek creëren, zegt De Jonge, omdat de bestaande zorg niet aansluit op wat ze nodig hebben. Voor een andere groep, ongeveer 250 cliënten, moet een andere plek worden gezocht omdat ze nu niet de juiste zorg krijgen.

Regeldruk

De administratieve lasten in de gehandicaptenzorg nemen alleen maar toe, stelt Agema (PVV) vast. Ook Van der Staaij (SGP) vraagt aandacht voor de hoge regeldruk. Bergkamp (D66) denkt dat de Wet zorg en dwang eraan bijdraagt.

Regels zijn als zelfrijzend bakmeel, zegt De Jonge. Ze worden ook toegepast als ze op basis van de wetgeving helemaal niet nodig zijn. Maar als blijkt dat de Wet zorg en dwang leidt tot onnodige administratieve laten, komt hij met een wetswijziging.

De Kamer stemt op 10 maart over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
• Kijk debatten terug via Debat Gemist