Debat over het bericht dat de overheid geen grip krijgt op de asbestbranche

6 maart 2019, debat - Is het toezicht goed geregeld? Zijn de regels niet te streng? De Kamer debatteert met de staatssecretarissen Van Ark (Sociale Zaken) en Van Veldhoven (Infrastructuur) over de asbestbranche.

Overheid krijgt geen grip op asbestbranche, kopte Trouw op 21 maart 2018. De krant spreekt van gesjoemel, perverse financiële prikkels en tegenstrijdige belangen. Bovendien zouden overheidsinstanties elkaar tegenwerken en schiet de controle tekort.

We moeten werknemers goed beschermen, zegt staatssecretaris Van Ark, maar tegelijkertijd de kosten niet onnodig laten oplopen. Zij kiest daarom voor een risicogestuurd asbestbeleid op basis van de stand van de wetenschap: hoe groter het risico, hoe strenger de regels en het toezicht.

Zelfregulering en inspectie

De asbestbranche werkt op basis van zelfregulering. Een certificerings- en keuringsinstelling (CKI) controleert of bedrijven zorgvuldig en veilig werken. Asbestbedrijven betalen de CKI voor de afgifte van certificaten.

Een "rot systeem", zo noemt Van Kent (SP) de zelfregulering: wie betaalt, bepaalt. Voor hun financiering zijn CKI's afhankelijk van asbestbedrijven, zo redeneert hij, dus ze zullen geneigd zijn om een oogje dicht te knijpen. Je bijt niet in de hand die je voedt, zo sluit Van Aalst (PVV) zich daarbij aan.

Heeft de Inspectie SZW wel voldoende mensen om goed toezicht te houden op de arbeidsomstandigheden in de asbestbranche? Onder anderen Van Weyenberg (D66) vraagt daarnaar. De capaciteit is al verhoogd van 8 naar 15 fte, antwoordt staatssecretaris Van Ark.

Onderzoek

De strenge regels voor het veilig verwijderen van asbest staan in veel gevallen niet in verhouding tot het werkelijke risico, zo blijkt uit onderzoek in opdracht van Aedes. De brancheorganisatie van woningcorporaties stelt dat de kosten daardoor onnodig hoog zijn. Goed dat de doelmatigheid van asbestsaneringen bekeken wordt, meent Von Martels (CDA).

Het rapport geeft stof tot nadenken, zegt Van Ark: in sommige gevallen blijken de gezondheidsrisico's beperkt. Maar de gezondheid en veiligheid van werknemers en omwonenden blijft het belangrijkste uitgangspunt, zo benadrukt de staatssecretaris.

Verbod asbestdaken

Per 2024 worden asbestdaken verboden. Maar lukt het wel om alle gebouwen op tijd volgens de regels te saneren? De ambitieuze doelstellingen mogen er in geen geval toe leiden dat er risico's worden genomen met de gezondheid van werknemers, zegt Renkema (GroenLinks).

De capaciteit van de asbestbranche is beperkt. Aartsen (VVD) vreest daarom voor problemen: illegale saneringen, stijgende prijzen en boetes. Innovatie zal ervoor zorgen dat de capaciteit ruimer wordt, verwacht staatssecretaris Van Veldhoven. Stoffer (SGP) en Van Aalst (PVV) noemen in dit verband de toepassing van schuim om asbestvezels te binden en het gebruik van hijsbakken.

Laat onafhankelijke experts daken beoordelen, oppert Van Dijk (PvdA). Die kunnen vaststellen welke maatregelen nodig zijn, zodat efficiënter kan worden gewerkt. De sanering van daken kan veelal onder een lagere risicoklasse vallen, denkt Von Martels (CDA).

Van Weyenberg (D66) en Stoffer (SGP) suggereren dat het verstrekken van deelcertificaten voor het saneren van asbestdaken de capaciteit kan verhogen. Staatssecretaris Van Ark bekijkt de mogelijkheden.

De Kamer sprak op 10 oktober 2018 over het verwijderen van asbestdaken. Zij stemt op 12 maart over de ingediende moties.

zie ook

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort

• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

• Kijk debatten terug via Debat Gemist