Debat over het advies van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur over een houdbaar voedselsysteem

28 maart 2019, debat - Een rapport van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur is aanleiding voor een debat met minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) over het voedselsysteem.

In maart 2018 verscheen het rapport Duurzaam en gezond, samen naar een houdbaar voedselsysteem van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli). Uitgangspunt is dat de klimaatopgave zal leiden tot minder productieruimte voor de veehouderij en tot verandering van ons menu. Het kabinet zou hierop volgens de Rli moeten anticiperen. De belangrijkste aanbevelingen zijn:

  • geef duidelijkheid over de ruimte voor de veehouderij in de toekomst
  • werk toe naar duurzame consumptiepatronen
  • benut ketenpartijen bij het verduurzamen van productie en consumptie

Geef richting, zo vat Schouten de boodschap van het Rli-rapport samen. De visie op hoofdlijnen die zij vorig jaar heeft gepresenteerd, past daar volgens de minister goed in. Een verdere uitwerking daarvan stuurt ze in mei naar de Kamer.

Steun voor rapport

Hoe langer je wacht, hoe moeilijker het wordt, zegt Ouwehand (PvdD). Volgens haar moeten er snel maatregelen worden genomen om de vleesconsumptie en -productie te verminderen: voer een dierenleedbelasting in, verbied vleesreclames en kiloknallers, en maak plantaardig aanbod de standaard. De veestapel moet echt krimpen om te komen tot een reductie van broeikasgassen van 95% in 2050, concludeert Bromet (GroenLinks).

We moeten voor de storm uit zeilen, betoogt Moorlag (PvdA). Hij wil dat de overheid op tijd begint met het terugbrengen van de veestapel. Ook Futselaar (SP) vindt dat boeren snel duidelijkheid moeten krijgen voor de lange termijn. Hij suggereert dat provincies meer mogelijkheden moeten krijgen om problemen in veedichte gebieden aan te pakken.

Alleen maar zeggen dat er minder dieren moeten komen, is volgens de minister te kort door de bocht. Boeren moeten volgens haar nog wel hun boterham kunnen verdienen.

Kritiek op rapport

Dit is niet mijn weg, zo typeert Geurts (CDA) het Rli-rapport. Hij hekelt het geven van advies over de veestapel zonder de boeren daarbij te betrekken. De aanbevelingen in het rapport leiden volgens hem tot het afbouwen van Nederlandse landbouw, terwijl die juist heel efficiƫnt en daarmee duurzaam produceert.

Ook Lodders (VVD) is kritisch over het "eenzijdige" Rli-rapport: inkrimping van de veestapel lijkt daarin een doel op zich te zijn. Innovaties kunnen volgens haar leiden tot een efficiƫntere en duurzamere landbouwproductie.

Het eten van vlees is een vrije keuze en moet dat blijven, betoogt Madlener (PVV). De overheid zou daar volgens hem niet in moeten ingrijpen, ook niet met "ambassadeurs" die het eten van plantaardige eiwitten stimuleren.

Productiesysteem en kringlooplandbouw

Boeren zitten nu gevangen in een productiesysteem dat niet toekomstbestendig is, zo redeneert De Groot (D66). Hij pleit voor het "afbreken van muren": schrap regels die vernieuwing belemmeren, stimuleer innovatie met Europees landbouwgeld, vergroot onafhankelijke kennis en stimuleer keteninitiatieven.

Minister Schouten kiest in haar beleid voor een omslag naar kringlooplandbouw. Belangrijk daarbij is wel dat er een goed verdienmodel is voor de boer.

De Kamer stemt op 2 april over de ingediende moties.

Zie ook

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Gemist