Debat over een aantal wijzigingen in de Mediawet
4 april 2019, wetsvoorstel - Strengere regels voor de toelating van zenders tot het publieke omroepbestel en de benoeming van bestuurders. Dit en meer wil minister Slob (Media) regelen met een wijziging van de Mediawet.
De wetswijzigingen die minister Slob de Kamer voorlegt, zijn technische uitwerkingen van een aantal eerdere verzoeken van de Kamer om de invloed van de politiek op het medialandschap terug te dringen.
Allereerst wordt de rol van de minister bij benoemingen van leden van raden van bestuur van omroepen en het Commissariaat voor de Media ingeperkt. Dat is goed voor een sterke, onafhankelijke, publieke mediavoorziening, zegt Sneller (D66). Bosma (PVV) wijst in dat opzicht op veel oud-politici die na hun politieke carrière een goedbetaalde functie kregen bij het "linkse bolwerk" dat de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) in zijn ogen is. Aartsen (VVD) wil verbieden dat Kamerleden en mensen met een landelijke politieke functie lid kunnen zijn van een bestuur of een raad van toezicht bij een omroep.
Kwint (SP) vindt het een gemiste kans dat de ontslaggronden voor bestuurders en presentatoren hetzelfde blijven, wijzend op de beloningsconstructies van sommige presentatoren. Ook de beloning van sommige leden van raden van toezicht "kan wel een onsje minder", zegt Westerveld (GroenLinks).
Toetreding nieuwe omroepen
Als een nieuwe omroep wil toetreden tot het publieke bestel, vraagt de minister advies aan het Commissariaat voor de Media en de Raad voor Cultuur. Daarna volgt een inspraakprocedure en neemt de minister een beslissing. Door de wetswijziging komt er een stap bij: de Autoriteit Consument & Markt (ACM) analyseert of er sprake is van marktverstoring.
In principe een goed plan, vinden sommige woordvoerders:
- Sneller (D66): een onafhankelijke ACM-analyse vergroot de onafhankelijkheid van de media
- Aartsen (VVD): goed dat wordt gekeken dat een nieuwe publieke aanbieder niet concurreert met bestaande kranten en tv-zenders, die het toch al moeilijk hebben
Andere woordvoerders vinden de verzwaarde toelatingsprocedure onnodig of onverstandig:
- Westerveld (GroenLinks): het schaadt de wendbaarheid en slagvaardigheid van de NPO
- Kwint (SP): het is onnodig, want we voldoen al aan de EU-regelgeving
- Van den Hul (PvdA): hierdoor nemen bureaucratie en kosten voor nieuwe toetreders toe
Slob vertrouwt erop dat de ACM kritische analyses maakt. Hij wil ruimte houden om tot een beslissing te komen op basis van deze analyse én de zienswijzen van bijvoorbeeld bestaande commerciële aanbieders. De minister is niet bang dat de NPO minder wendbaar wordt, want er blijft altijd ruimte voor experimenten.
Dalende inkomsten
De NPO wordt gefinancierd uit de rijksmediabijdrage plus de reclame-inkomsten van de Ster. Door deze wetswijziging wordt vastgelegd dat het Ster-deel niet meer wordt gecorrigeerd naar de inflatie. Kwint (SP) rekent uit: daardoor loopt de NPO in 2029 opgeteld 25 miljoen mis. Schrap die "verkapte bezuiniging", zegt Van den Hul (PvdA), want het maakt de NPO nog afhankelijker van de toch al dalende Ster-inkomsten. Volgens Slob is er in het verleden ook nooit sprake geweest van indexering over de reclame-inkomsten en wordt dat in de nieuwe wet slechts verduidelijkt.
Westerveld (GroenLinks) wijst erop dat reclameopbrengsten ook dalen doordat streamingdiensten als Netflix een groot marktaandeel van de NPO afsnoepen. Zij pleit daarom voor een streamingsheffing.
Lokale omroepen
De lokale omroepen, die het volgens Van der Molen (CDA) toch al moeten doen met schamele budgetten, liggen in de clinch met kabelmaatschappij Ziggo. Die rekent namelijk dubbele kosten voor het doorgeven van het signaal. Dat wil de CDA'er wettelijk verbieden. Slob is daar niet tegen, maar hij wijst op de mogelijkheid om het geschil voor te leggen aan het Commissariaat voor de Media.
De Kamer stemt op 9 april over het wetsvoorstel en de ingediende moties.
Zie ook
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Gemist