Debat over de toekomst van de melkveehouderij

10 april 2019, debat - Hoe moet het verder met de melkveehouderij in Nederland? De Kamer debatteert met minister Schouten (Landbouw).

Nederlandse melkveehouders werkten vroeger altijd grondgebonden: de boer had genoeg eigen grond om voer te verbouwen en de mest uit te rijden. Dat zorgde voor een gesloten lokale kringloop. Maar door snelle groei van de veehouderij ontstond een mestoverschot en moest er steeds meer veevoer geïmporteerd worden. Daarom geldt sinds 1 januari 2018 de wettelijke eis van grondgebonden groei.

Definitie grondgebonden groei

Wat is eigenlijk precies "grondgebonden"? Dat blijft nogal vaag, constateert Futselaar (SP). Hij zou graag een wettelijke definitie zien. Daarom juicht hij het toe dat er vorig jaar maar liefst twee adviezen verschenen. De Commissie Grondgebondenheid kwam namens de melkveebranche met een advies. Netwerk Grondig, een belangenorganisatie voor grondgebonden boeren, kwam in reactie daarop met een eigen, striktere definitie.

Minister Schouten noemt grondgebondenheid "geen doel op zich, maar wel een belangrijk middel". Zij buigt zich op dit moment over de uitgangspunten achter het mestbeleid en het hele landbouwstelsel. Zodra die helder zijn, komt ze op basis daarvan ook tot een definitie van grondgebonden groei.

Strengere regels?

De laatste jaren veranderde er veel voor de melkveesector. Zo werd in 2015 het stelsel Verantwoorde groei melkveehouderij geïntroduceerd en gelden vanaf 2018 de fosfaatrechten.

Geef boeren eerst maar eens de tijd om al die maatregelen van de afgelopen jaren netjes in te voeren, stelt Lodders (VVD). Zij vindt dat dit debat te vroeg komt. De sector verdient een stabiel beleid, benadrukt Geurts (CDA): het is niet verstandig om nu extra eisen op te leggen. Grondgebondenheid moet volgens hem uit de sector zelf komen.

Maar volgens Smeulders (GroenLinks) doet de sector nu te weinig: de intenties van de boeren zijn misschien goed, maar de daden blijven achter en papier is geduldig. Als je stabiel beleid wilt, moet je op tijd beginnen met verstandige plannen, meent Ouwehand (PvdD): wacht niet met maatregelen die nodig zijn om de klimaatdoelen te halen.

Er moet iets gaan veranderen, beaamt Moorlag (PvdA). Hij ziet in het advies van de Commissie Grondgebondenheid een nuttige bouwsteen voor een oplossing, op basis van een breed gedragen aanpak. Graus (PVV) vindt het belangrijk dat er bij eventuele maatregelen een goede overgangstermijn komt, zodat boeren niet opeens gedwongen worden om te stoppen.

De Kamer stemt 16 april over de ingediende moties.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort

• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

• Kijk debatten terug via Debat Gemist