Debat over de ontwikkelingen rondom het coronavirus

16 februari 2022, debat - Het kabinet heeft een reeks van versoepelingen afgekondigd. De Kamer debatteert erover met de ministers Kuipers (Volksgezondheid) en Yeşilgöz (Justitie en Veiligheid).

Nederland gaat open in drie stappen, zo blijkt uit de persconferentie van 15 februari. Het zijn grote stappen, aldus minister Kuipers, en we zetten ze snel. Per direct vervalt het advies om niet meer dan vier mensen thuis te ontvangen, en in plaats van volledig thuiswerken wordt het advies om dat voor de helft te doen.

Op vrijdag 18 februari gaat de sluitingstijd naar 01.00 uur en vervalt de anderhalvemeterregel in stadions, theaters en bioscopen. Een week later vervallen dan veel van de nog resterende regels. Wel blijft een mondkapje verplicht in het openbaar vervoer, op luchthavens en in vliegtuigen. Ook is bij evenementen binnen met meer dan 500 bezoekers een negatieve test verplicht.

Open

Het is goed dat Nederland weer opengaat, zegt Agema (PVV), maar het gebeurt veel te laat. Politiek wanbeleid heeft in haar ogen veel onnodige schade aangericht. Polarisatie heeft ertoe geleid dat familie en vrienden tegenover elkaar kwamen te staan.

Van den Berg (CDA) is blij dat we grote stappen kunnen zetten in de versoepeling. Dit hebben we volgens haar te danken aan de stille meerderheid, aan mensen die een mondkapje dragen waar dat wordt gevraagd, zich boosteren, rekening houden met anderen en zelftesten doen.

We hebben een slag gewonnen, zegt Van Meijeren (FVD), maar zijn nog niet tevreden. Protesten, verzet en burgerlijke ongehoorzaamheid hebben zin gehad. De regering kon in zijn ogen daardoor niets anders dan de maatregelen in de ijskast zetten. Afschalen is goed, zegt Van der Staaij (SGP), maar afschaffen is beter: wanneer wordt de tijdelijke coronawet ingetrokken?

Het is goed dat er versoepelingen komen, zegt Van der Plas (BBB), maar er moet nog veel gebeuren voordat we écht vrij zijn. Zij hoopt dat we de zwarte bladzijde die covid heet, snel achter ons kunnen laten. De resterende maatregelen moeten zo snel mogelijk van tafel, zegt Van Haga (Groep Van Haga), zodat we weer in vrijheid kunnen leven.

Op dit moment daalt het aantal besmettingen, maar er kan nog weer een forse stijging komen, zegt Kuipers. Het is nu mogelijk om richtlijnen te veranderen in adviezen, maar basisregels zoals handenwassen blijven ongelofelijk belangrijk. En het dragen van een mondkapje, ook op plekken waar dat niet verplicht is, helpt echt, benadrukt de minister. Met het oog op kwetsbare mensen zijn mondkapjes nog steeds verplicht in het openbaar vervoer, voegt minister Yeşilgöz daaraan toe.

Lessen

Zet in op preventie. Leid meer infectiebestrijdingsartsen op. Zet de vaccinatiecampagnes sneller op. Focus op de hele samenleving en niet alleen op de zorg. We moeten lessen trekken uit de afgelopen jaren, zegt Paulusma (D66), zodat we voorbereid zijn op wat er mogelijk gaat komen.

Nederland was niet goed voorbereid op een pandemie, stelt Van Esch (PvdD). Dit valt volgens haar op te maken uit het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over de eerste fase van de pandemie. In dat licht vraagt zij aandacht voor het voorkomen van nieuwe zoönoses.

Half maart komt het kabinet met een reactie op het OVV-rapport, zegt Kuipers. Over zoönoses gaat hij samen met de minister van Landbouw in debat met de Kamer. In maart komt het kabinet met een brief over de langetermijnaanpak. De minister is het ermee eens dat er niet alleen gefocust moet worden op de zorg, maar ook op de impact van maatregelen op bijvoorbeeld jongeren.

Adviezen

Het ministerie van VWS bemoeide zich met de adviezen van het OMT, zo blijkt uit een reportage van Nieuwsuur. Er is meermaals overleg gevoerd over tekstwijzigingen voordat adviezen openbaar werden. Dit roept bij veel woordvoerders vragen op. Het land is besodemieterd en beduveld, zegt Kuzu (DENK). Het kabinet heeft doelbewust het preventief gebruik van beschermingsmiddelen in de ouderenzorg laten ontraden, stelt Hijink (SP).

De wetenschap heeft ons veel geleerd over het virus, zegt Tielen (VVD). Het is belangrijk dat we op de wetenschap kunnen vertrouwen. In dat licht begrijpt zij de kritische vragen over de rol van het ministerie, maar ze vindt het te vroeg om nu al conclusies te trekken.

OMT-adviezen werden niet herschreven door het ministerie, zegt Kuipers. Er zijn verhelderende vragen gesteld, want eenduidige adviezen waren absoluut noodzakelijk omdat er heel snel gehandeld moest worden. De minister is bereid om de correspondentie met het OMT en de conceptadviezen naar de Kamer te sturen. Ook wil hij de gegevensuitwisseling tussen OMT en ministerie in een protocol vastleggen.

Kwetsbaren

Doet de overheid voldoende om kwetsbare mensen te beschermen? Westerveld (GroenLinks) is daar niet van overtuigd. Zelftesten en mondkapjes zouden volgens haar kosteloos beschikbaar gesteld moeten worden. Ook zou het goed zijn als er een recht komt op thuiswerken. De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid komt hier later op terug, zegt Kuipers.

Ook Den Haan (Fractie Den Haan) vraagt de regering om aandacht te blijven houden voor de meest kwetsbare groepen, zoals ouderen met meerdere aandoeningen, mensen met geen of te weinig antistoffen en mensen met een persoonsgebonden budget.

Het is nog steeds goed om je te testen als je naar een kwetsbaar iemand toegaat, zegt Bikker (ChristenUnie). Zijn er plannen voor uurtjes voor kwetsbaren in de winkels, vraagt zij zich af.

We nemen al twee jaar onverantwoorde risico's door het virus rond te laten gaan, stelt Simons (BIJ1) vast. Het minste wat we nu kunnen doen, is volgens haar de basismaatregelen behouden.

De afgelopen twee jaar waren voor mensen met een kwetsbare gezondheid echt een uitdaging, en dat blijft zo, zegt Kuipers. Hij benadrukt het belang van de basismaatregelen voor kwetsbaren en hun omgeving. Voor minima zijn mondkapjes en zelftesten gratis. Hij onderzoekt momenteel voor wie nog meer gratis beschermingsmiddelen kunnen worden verstrekt.

Coronacertificaat

Het EU Digitaal Corona Certificaat dreigt verlengd te worden met een jaar omdat Europa dat wil, concludeert Omtzigt. Hij vindt dat geen goed idee en stelt daarom voor dat er een parlementair voorbehoud wordt gemaakt. In de brief van maart over de langetermijnaanpak wordt ook gekeken naar de inzet van het coronatoegangsbewijs, reageert Kuipers.

1G en carnaval

Verschillende woordvoerders stellen vragen over het testen bij grotere evenementen. Waarom is gekozen voor de grens van 500 bezoekers? Is ventilatie niet veel belangrijker dan testen? Zelfs met goede ventilatie is er bij evenementen binnen een grote kans op uitbraken, zegt Kuipers. De grens van 500 bezoekers is gekozen om het nog enigszins werkbaar te maken voor de verschillende sectoren.

Diverse woordvoerders vragen naar de viering van carnaval. Op de meeste plekken zal geen sprake zijn van georganiseerde evenementen, zegt minister Yeşilgöz. Bij meer dan 500 bezoekers geldt 1G, maar de verwachting is dat het feest vooral in kroegen wordt gevierd.

Over de tijdens het debat ingediende moties wordt deels op 17 februari en deels op 22 februari gestemd.

Zie ook: