Debat over de ontwikkelingen rondom het coronavirus

3 juni 2021, debat – Hoe gaat het kabinet om met de geplande versoepelingen en met de beschikbaarheid van vaccins? Daarover gaat de Kamer in debat met minister-president Rutte, minister De Jonge (Volksgezondheid) en minister Van Ark (Medische Zorg).

Een groot deel van de Nederlanders is inmiddels gevaccineerd tegen het coronavirus. De effecten daarvan zijn ook merkbaar in de ziekenhuizen en de ic's. Daarom doet het kabinet Nederland vanaf 5 juni weer gedeeltelijk van het slot. Bijvoorbeeld restaurants en theaters kunnen een paar dagen eerder dan verwacht weer open.

Meer en sneller versoepelen?

Kermissen mogen naar verwachting vanaf 30 juni weer plaatsvinden. Van den Berg (CDA) begrijpt niet dat in pretparken zelfs binnenlocaties open mogen, maar kermissen nog niet. Sta schermen toe op terrassen bij het EK voetbal, bepleit Van der Plas (BBB). Zij vindt dat het kabinet daar "krampachtig" over doet.

De druk op de zorg is nog steeds hoog, zegt premier Rutte, en er zijn achterstanden in de reguliere zorg. Het nog sneller en meer versoepelen van maatregelen is volgens hem daarom nu geen goed idee.

Inhaalzorg

Er zijn door de coronacrisis grote achterstanden ontstaan in de reguliere zorg. Pouw (JA21) wijst erop dat anesthesiologen zeggen dat de inhaalzorg zeker twee jaar kost, en dat staat haaks op het optimisme van de minister.

De inhaalzorg is een enorme opgave, zegt minister Van Ark. Daarbij is het volgens haar belangrijk dat partijen in de zorg goed samenwerken. Per ziekenhuis moeten plannen worden gemaakt om de achterstanden weg te werken.

Vaccinatiegraad

Wat kunnen we doen om vaccinatiegraad nog verder te verhogen, vraagt Ploumen (PvdA). Is er een plan om iedereen laagdrempelig de prik aan te bieden, met busjes bijvoorbeeld? Mensen in kwetsbare wijken worden het meest geraakt door het coronavirus, benadrukt Bikker (ChristenUnie).

We kunnen niet vanuit Den Haag de problemen in de wijken oplossen, zegt minister De Jonge. Het is volgens hem aan de GGD om, waar dat nodig is, de wijken in te gaan. Den Haan (Fractie Den Haan) stelt vast dat een op de twaalf mensen van 80 jaar en ouder niet komt opdagen voor een tweede prik. Zij wil weten hoe dit komt en wat eraan gedaan wordt. Herhaaluitnodigingen moeten de vaccinatiegraad onder ouderen verder verhogen, zegt minister De Jonge.

Janssenvaccin

Het kabinet heeft besloten jongeren nog slechts te vaccineren met de vaccins van Moderna en Pfizer. Hierdoor blijven Janssenvaccins op de plank liggen. Wat betekent dit voor mensen die al een afspraak hadden staan voor het Janssenvaccin, vraagt Westerveld (GroenLinks). Het gros van de al gemaakte afspraken voor het Janssenvaccin blijft staan, zegt De Jonge. Hij rekent op een vertraging in het vaccineren van een week.

Paternotte (D66) wil graag dat jongeren zelf kunnen kiezen voor het Janssenvaccin, omdat daarvoor maar één prik nodig is. Minister De Jonge kijkt naar deze mogelijkheid, ook omdat dit de vertraging in het vaccineren kan beperken.

Vaccineren wereldwijd

De wereld vaccineren is onszelf beschermen, zegt Gündoğan (Volt). Zij vraagt hoe het staat met het COVAX-programma. Nederland is een van de donoren, zegt de minister. COVAX kan volgens hem bepalen waar in de wereld de nood het hoogst is.

Simons (BIJ1) vraagt aandacht voor Suriname, waar de bevolking "schreeuwt" om extra vaccins. De situatie is daar inderdaad alarmerend, beaamt minister De Jonge. Daarom doneert Nederland vaccins van AstraZeneca. Waarschijnlijk gaan er ook vaccins van Moderna naar het land.

Reizen

Veel mensen willen weten waar ze aan toe zijn als het gaat om de zomervakantie, zegt De Vries (VVD). Hoe zit het met de mogelijkheden voor reizen binnen en buiten de EU?

We zijn nog in gesprek met de andere EU-lidstaten over het coronacertificaat, zegt De Jonge, dat wellicht nodig wordt om te reizen binnen de EU. Dit is zeker niet bedoeld om mensen te dwingen zich te laten vaccineren, zo benadrukt hij. Daarnaast zijn er gesprekken over reizen buiten de EU, bijvoorbeeld over het accepteren van elkaars vaccinatiebewijzen.

Testen

Van Haga (Groep Van Haga) hekelt de "peperdure testsamenleving". Geld speelt geen rol, want het is toch andermans geld, concludeert hij, van de belastingbetalers en de ondernemers. Het is volgens hem volkomen onduidelijk wat de kosten en de baten zijn.

Minister de Jonge is juist blij dat het is gelukt om in het hele land testlocaties in te richten. Zo is het ook voor mensen uit de regio mogelijk om evenementen te bezoeken.

Onderwijs

Kwint (SP) stelt vast dat op sommige scholen niet genoeg zelftests bezorgd zijn. Waarom was dit niet geregeld voordat er versoepeld werd? De eerdere achterstand bij het bezorgen van testen is ingelopen, verzekert minister De Jonge. Op een aantal scholen, 22 van de circa 8.000, zijn de testen niet afgeleverd omdat er niemand aanwezig was.

Toekomst

Wat gebeurt er als later in het jaar het aantal besmettingen toch weer gaat stijgen? Van der Staaij (SGP) vreest dat in de herfst opnieuw wordt gegrepen naar de "botte bijl' van de lockdown.

Baudet (FVD) waarschuwt dat in de toekomst misbruik kan worden gemaakt van de infrastructuur die is opgezet om de pandemie te bestrijden. Hij vreest dat elk willekeurig voorval daarvoor aangegrepen kan worden. Volgens hem is er sprake geweest van een "collectieve psychose".

Gezond eten

COVID-19 trof arm veel harder dan rijk, constateert Van Esch (PvdD). Maar ondertussen is ongezond eten goedkoper geworden, waardoor de gezondheidsrisico's voor de armen groeien. De btw op groente en fruit is verhoogd, terwijl de prijs van snacks en snoep is gedaald. Zij wil dat het kabinet dit corrigeert.

Sturen met prijzen kan effectief zijn, zegt minister De Jonge. De Kamer ontvangt over dit onderwerp nog een brief.

Mondkapjesdeal

Sywert van Lienden zou miljoenen euro's hebben verdiend aan een mondkapjesdeal met het ministerie van VWS, terwijl hij zou hebben gesuggereerd zonder winstoogmerk te handelen. Veel woordvoerders spreken daar hun afkeuring over uit. Wilders (PVV) spreekt van "pure vriendjespolitiek en oplichting". Probeer het geld terug te vorderen, vraagt Kuzu (DENK).

Een jaar geleden was er een enorme behoefte aan beschermingsmiddelen, legt Van Ark uit. Het ministerie van VWS heeft in die tijd deals voorgefinancierd met aanbetalingen, ook de deal met Van Lienden. De minister wil goed uit laten zoeken hoe dit is gegaan.

De Kamer stemt aansluitend op het debat over de ingediende moties met een spoedeisend karakter en op 8 juni over de resterende moties.

Zie ook: