Debat over de Europese top van 19 juni

17 juni 2020, debat - De coronacrisis bepaalt voor een groot deel de agenda van de komende Europese top. Maar in het debat met minister-president Rutte komen ook onderwerpen als de Europese begroting en de brexit aan de orde.

Door de coronacrisis dreigt er volgens Rutte een scheefgroei in de Europese Unie te ontstaan. Voor de geopolitieke stabiliteit van Europa moeten we daarom solidair zijn met landen die het zwaar hebben. Maar die moeten volgens de premier dan wel hervormingen doorvoeren, om te voorkomen dat ze opnieuw in de problemen komen.

Strategie

Op 27 mei heeft de Europese Commissie haar strategie gepresenteerd voor economisch herstel na de coronacrisis. Het is onder andere de bedoeling dat er een herstelfonds komt van 750 miljard euro. Dit wordt mogelijk gefinancierd met leningen.

Als er een fonds komt, moet het geld wel terechtkomen bij echte huishoudens, echte mensen en echte bedrijven, zegt Bruins (ChristenUnie). Hij wil voorkomen dat de Europese Commissie de crisis gebruikt om meer macht naar zich toe te trekken.

De Nederlandse economie ligt in puin, benadrukt Wilders (PVV). Het is in zijn ogen "pervers" om dan tientalen miljarden aan landen als Italië te geven. Een land dat het volgens hem "verdomt om belasting te heffen". Ook Baudet (FvD) wil het geld liever steken in "slimme investeringen" in eigen land.

Als de Europese landen elkaar erbovenop helpen, zegt Van Ojik (GroenLinks), komen we sneller en beter uit de crisis. Wanneer het zuiden verdrinkt in een zee van schulden, dan zinkt Nederland er achteraan, zo sluit Jetten (D66) zich daarbij aan.

Er is extra geld nodig om als Europa samen uit de crisis te komen, denkt Omtzigt (CDA). Maar dan moet er wel een verstandig plan komen, met een fatsoenlijke probleemanalyse en een duidelijke link met schade die is ontstaan door de coronacrisis. Mulder (VVD) wil bekijken wat echt nodig is, want het geld komt deels uit de zakken van Nederlandse belastingbetalers. Daarom zijn volgens Bisschop (SGP) strakke voorwaarden nodig.

Europese begroting

De Europese Commissie wil graag de begroting van de Europese Unie verhogen. Maar Nederland verzet zich daartegen en probeert coalities te sluiten met andere landen om dit te voorkomen. Mulder (VVD) en Leijten (SP) vinden dit een verstandige strategie. Maar Asscher (PvdA) vreest dat Nederland door die opstelling buitenspel komt te staan en minder wordt betrokken bij belangrijke besluiten.

Het stijgen van de Europese begroting is voor Wilders (PVV) en Baudet (FvD) een extra reden om de EU zo snel mogelijk te willen verlaten. Maar dat zou volgens Van Ojik (GroenLinks) onverstandig zijn, want de Nederlandse koopkracht wordt voor een groot deel in het buitenland verdiend.

Zou de EU ook zelf belastingen moeten gaan heffen? Bisschop (SGP) ziet daar weinig in. Ook Van Otterloo (50PLUS) is eigenlijk tegen Europese belastingen. Maar hij ziet wel iets in het pleidooi van Jetten (D66) en Asscher (PvdA) voor een Europese digitaks, omdat de EU dan beter een vuist kan maken richting grote bedrijven. Volgens Rutte liggen hierover geen voorstellen op tafel.

Brexit

De onderhandelingen met het Verenigd Koninkrijk over het vertrek uit de EU verlopen moeizaam. Verschillende woordvoerders waarschuwen voor een harde brexit.

  • Bruins (ChristenUnie): maak duidelijke afspraken over de toegang van vissers tot Britse wateren
  • Omtzigt (CDA) en Van Otterloo (50PLUS): sluit een goed belastingverdrag, ook om te voorkomen dat het VK een belastingparadijs wordt
  • Leijten (SP): Nederland moet desnoods zelf afspraken maken met het VK als er geen deal komt met de EU

Er wordt geen besluit verwacht over een deal met het VK, zegt Rutte. De bedoeling is volgens hem om duidelijke afspraken te maken, ook over visserij. De premier wijst er verder op dat er al een belastingverdrag is tussen Nederland en het VK.

De Kamer stemt op 18 juni over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook