Debat over aanstaande Europese ministerraad

13 september 2018, debat - Een gezamenlijk EU-asielbeleid, strafmaatregelen tegen Hongarije, een Europees Openbaar Ministerie: de Tweede Kamer bespreekt met minister-president Rutte de onderwerpen van de komende informele Europese Raad.

Op 20 september komen de regeringsleiders van de EU-lidstaten in Salzburg bij elkaar om verschillende actuele onderwerpen te bespreken. Formele beslissingen worden er niet genomen.

Geïntegreerd EU-asielbeleid

Dagelijkse vechtpartijen, gammele koepeltentjes, slechte hygiëne. Van Ojik (GroenLinks) wil dat Rutte op de Raad aandacht vraagt voor de problemen in het Griekse bootvluchtelingenkamp in Moria. Kan de UNHCR geen grotere rol krijgen, vraagt Voordewind (ChristenUnie). Nederland heeft herhaaldelijk hulp aangeboden, maar over het accepteren daarvan gaan de Grieken zelf, antwoordt Rutte. Dat geldt ook voor steun van de UNHCR.

Vluchtelingenkampen in Jordanië dreigen bijna 4 miljard tekort te komen, waarschuwt Asscher (PvdA). Hij vraagt of Rutte wil bepleiten dat de EU hieraan bijdraagt.

Er komt niets van de herverdeling van vluchtelingen over de EU-lidstaten, stelt Leijten (SP). En hoe zit het met de beloofde vluchtelingendetentiecentra buiten EU, vraagt Van Rooijen (50PLUS). Hebben zich al landen aangemeld?

Rutte erkent dat er te weinig voortgang is op het migratiedossier. De onderhandelingen over een geïntegreerd EU-asielpakket verlopen stroef.

Strafprocedure tegen Hongarije

In Hongarije staan de vrije pers, de vrije wetenschap en de rechtsstaat onder druk. Daarom besloot het Europees Parlement (EP) om een zogenaamde artikel 7-procedure te starten die er uiteindelijk toe zou kunnen leiden dat Hongarije zijn stemrecht in de EU verliest.

Zeer onverstandig, vindt Bisschop (SGP), omdat je dan de deur naar dialoog dichtgooit. Ook Maeijer (PVV) is kritisch. Volgens haar verdient de Hongaarse premier Orbán juist steun, omdat hij illegale immigratie en islamisering bestrijdt.

Rutte wil Hongarije niet te vroeg veroordelen maar eerst de stappen van de procedure zorgvuldig doorlopen: eerst komt er een hoorzitting met Hongarije, daar vloeit een aanbeveling uit, en dan volgt eventueel een stemming over intrekking van het stemrecht.

Europees Openbaar Ministerie

Nederland is een van de 22 EU-lidstaten die nauwer gaan samenwerken in een nog op te richten Europees Openbaar Ministerie (EOM). Dat moet fraude met EU-gelden gaan bestrijden. Voorzitter Juncker van de Europese Commissie wil dat het EOM ook terroristen gaat opsporen en vervolgen. Zowel Leijten (SP) als Van Rooijen (50PLUS) vindt een uitbreiding van de taken nog voordat het EOM van start is gegaan een slecht idee. Ook volgens Rutte is de vervolging van terrorismeverdachten een taak van de individuele lidstaten.

Gevolgen van een harde brexit

Is Nederland wel klaar voor een harde brexit, vraagt Omtzigt (CDA). Er zijn bijvoorbeeld alleen al zo'n 1.000 extra douaniers nodig. Die komen er, meldt Rutte, die geen tekort verwacht.

Verhoeven (D66) pleit ervoor dat de huidige verblijfsrechten van Nederlanders in het VK van toepassing blijven bij een no-deal. Dat kan Rutte niet beloven, want dat moet worden geregeld in een uittredingsakkoord.

Mulder (VVD) stelt voor dat de EU eenzijdig een deal voorbereidt waarover het Britse parlement bij een no-deal kan stemmen.

10.000 EU-grensbewakers

Juncker opperde in zijn laatste Staat van de Unie om het aantal Frontex-grensbewakers tot 10.000 uit te breiden. Daar hangt wel een enorm prijskaartje aan, vindt Van Rooijen (50PLUS). Mulder (VVD) ziet niks in het idee: landen kunnen toch prima zelf hun grens bewaken?

Rutte benadrukt het belang van een sterke buitengrensbewaking, maar wacht nog op een concreet Commissievoorstel. Wel vindt hij het aantal van 10.000 een "beetje wild" en de beoogde kosten hoog.

De Kamer heeft aansluitend op het debat gestemd over de ingediende moties.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
• Kijk debatten terug via Debat Gemist