Caribische Koninkrijkslanden meer betrokken bij rijksregelgeving

7 juni 2016, initiatiefwetsvoorstel - Met een initiatiefwetsvoorstel wil PvdA-Kamerlid Van Laar regelen dat een Algemene Maatregel van Bestuur op rijksniveau alleen kan worden gemaakt op basis van een rijkswet.

De landen Nederland, Aruba, Curaçao en Sint-Maarten vormen samen het Koninkrijk der Nederlanden. Wetten op Koninkrijksniveau, rijkswetten, komen tot stand door samenwerking van de Koninkrijksregering en het Nederlands parlement na raadpleging van het bestuur van Aruba, Curaçao en Sint-Maarten. Voor een andere categorie rijksregelgeving, de Algemene Maatregelen van Rijksbestuur (AMvRB's), geldt die raadplegingsplicht echter niet. De Koninkrijksregering kan deze maatregelen als zelfstandige besluiten afkondigen. Van Laar (PvdA) neemt het initiatief om dit "democratische gat" te dichten. Hij stelt voor dat, op een enkele uitzondering na, een AMvRB moet zijn gebaseerd op een rijkswet, zodat het bestuur van de Caribische Koninkrijkslanden er toch bij betrokken is.

Voorstel gezien als democratische stap vooruit

Vrijwel alle fractiewoordvoerders en alle aanwezige bijzonder gedelegeerden, de afgevaardigden van het bestuur van Aruba, Curaçao en Sint-Maarten, zijn blij met de verkleining van het "democratisch deficit". Als een parlement niet mag meebeslissen over alle wet- en regelgeving die op het eigen land betrekking heeft, dan "ontbreekt het primaat van de wetgever", stellen onder anderen Fokke (PvdA) en gedelegeerde De Weever (Sint-Maarten). Het voorstel is een stap in een proces van kleine stapjes (Bosman, VVD), een stap in de goede richting (gedelegeerde Sulvaran, Curaçao), "een klein stapje vooruit" (gedelegeerde Thijssen, Aruba). Bosman en Fokke, maar ook enkele bijzonder gedelegeerden, hebben nog wel vragen bij de verschillende termijnen die in het voorstel worden gehanteerd.

De Caribische Koninkrijkslanden willen nog verder gaan

Gedelegeerde Herdé (Aruba) benadrukt dat er "gelijkheid voor het recht" moet zijn tussen de landen van het Koninkrijk: de wetgever, ook die van de Caribische Koninkrijkslanden, móét zich kunnen uitspreken. Bij monde van gedelegeerde Bikker (Aruba) wordt voorgesteld dat ook volksvertegenwoordigers van de Caribische Koninkrijkslanden een initiatiefwetsvoorstel op rijksniveau kunnen indienen. Immers, zo stelt Bikker, omgerekend vertegenwoordigen wij bijna tweeënhalve zetel.

Vraagtekens gezet bij Koninkrijksverhouding

Oplossing van het democratische tekort is volgens De Graaf (PVV) niet het echte probleem in de Koninkrijksverhoudingen. Het democratische probleem is volgens hem dat Nederland op grond van internationale afspraken geen afscheid kán nemen van de gehele voormalige Nederlandse Antillen, omdat Nederland daarvoor een zorgplicht heeft. Ook Van Raak (SP) wijst erop dat Nederland verantwoordelijk blijft, en wel voor goed bestuur, mensenrechten en de rechtsstaat. Liever had hij de Koninkrijkslanden allemaal zelfstandig. Het ingediende voorstel is mooi, vindt hij, maar om hoeveel en wat voor soort AMvRB's gaat het eigenlijk?

De initiatiefnemer reageert op donderdag 9 juni op de inbreng van de fracties.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort

• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.