Cao-stelsel toe aan modernisering

4 februari 2016, debat - Steeds meer zzp'ers, flexibele contracten en oudere werknemers tegenover steeds minder vakbondsleden. Tijd voor een update van de collectieve arbeidsovereenkomst, vinden Kamer en minister Asscher (Sociale Zaken en Werkgelegenheid).

Het cao-stelsel is van grote waarde, zegt Heerma (CDA), maar het moet wel gemoderniseerd worden. Daarover zijn alle sprekers het eens. Gelukkig werken de sociale partners daaraan, zegt Vermeij (PvdA), al mag het tempo van haar omhoog. SGP'er Dijkgraaf wil weg van het conflictmodel, waarin werkgeversorganisaties en werknemersorganisaties tegenover elkaar staan. Beide partijen zouden volgens hem moeten overleggen binnen één organisatie. Mulder (VVD) vindt cao's te klemmend en wil ruimte voor individueel maatwerk. Die ruimte is er, zegt Asscher, maar hij erkent dat het beter kan.

Discussie over algemeen verbindend verklaren

De overheid is geen partij in een cao, maar kan die wel voor een hele sector algemeen verbindend verklaren (avv'en). Daar moeten wij vanaf, zegt De Graaf (PVV), want de meeste werknemers zijn niet betrokken bij cao's. Asscher vindt dat geen goed idee, omdat het dan bijvoorbeeld niet meer onwettig is als een arbeidsmigrant onder het cao-loon werkt. Het avv'en van cao's gesloten door "minuscule bondjes" ondermijnt het draagvlak, zegt Ulenbelt (SP). Hij vindt dat je cao's alleen algemeen verbindend moet verklaren als de instemmende vakbonden een meerderheid van de vakbondsleden vertegenwoordigen. Asscher erkent het probleem en overlegt daarover met sociale partners.

Gebruik avv'en als dwangmiddel

Gebruik het algemeen verbindend verklaren als drukmiddel, stellen VVD en D66 voor. Als cao's niet snel genoeg worden gemoderniseerd, moet je niet avv'en, zegt Mulder. Dat moet ook gelden voor cao's die een werknemer verbieden zich om te scholen voor een baan buiten de sector, betoogt Van Weyenberg (D66). Daarmee rommel je aan het recht van sociale partners om te onderhandelen, vindt Ulenbelt, en dat hoort thuis in een dictatuur. Ook Asscher is terughoudend: daarmee mengt de politiek zich te veel in cao-onderhandelingen.

De Kamer stemt op 9 februari over de ingediende moties.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort

  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.