Beperken vraag naar laagcalorisch gas door grote afnemers

11 maart 2020, wetsvoorstel - Om de winning van laagcalorisch gas in Groningen terug te brengen, moeten grootverbruikers overschakelen op een andere energiebron, zoals hoogcalorisch gas. Minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) wil dit regelen met een wetsvoorstel.

De negen grootste afnemers van laagcalorisch gas, die meer dan 100 miljoen kubieke meter per jaar gebruiken, mogen geen gas meer gebruiken via het aardgasnetwerk. Ook andere afnemers mogen niet meer dan 100 miljoen kuub gebruiken.

We hebben een grote taak om het vertrouwen van de Groningers te herstellen, zegt de minister. Daarom zijn er maatregelen nodig om de gaswinning in Groningen zo snel mogelijk terug te brengen en uiteindelijk te stoppen.

1 oktober 2022

De wet gaan in op 1 oktober 2022. Laten we daarom ook in de wet opnemen dat de gaswinning in Groningen op die datum daadwerkelijk stopt, betoogt Beckerman (SP). Maar de minister gaat daar niet in mee: we hebben een back-up nodig voor de kleine kans dat alles tegenzit.

Zijn er bij de grootverbruikers bedrijven die binnen drie of vier jaar volledig kunnen overschakelen op een duurzame energiebron? Als dat zo is, betoogt Van der Lee (GroenLinks), kunnen ze wellicht een ontheffing krijgen van de plicht om op 1 oktober 2022 te stoppen. We kunnen het beter in één keer goed doen, zegt Dik (ChristenUnie).

De wet biedt de mogelijkheid voor een ontheffing. Overschakelen naar een duurzame energiebron zou daarvoor volgens de minister een reden kunnen zijn.

Compensatie

Minister Wiebes trekt 75 miljoen uit om grootverbruikers te compenseren. Van der Lee (GroenLinks) en Mulder (CDA) hebben daar begrip voor, vooral omdat de bedrijven heel snel moeten overschakelen. Als Shell en Exxon deze compensatie krijgen, zouden we eenzelfde bedrag moeten reserveren voor de huishoudens, suggereert Beckerman (SP).

Een van de negen grootverbruikers gebruikt het laagcalorische aardgas niet alleen als brandstof maar ook als grondstof voor de productie van stikstof. Het is niet efficiënt om dit bedrijf in Zeeland te laten overschakelen op hoogcalorisch gas, betoogt Stoffer (SGP), omdat dit juist minder stikstof bevat. Hij wil voorkomen dat werkgelegenheid weglekt naar het buitenland.

Wiebes wil geen uitzondering maken voor het bedrijf, maar wil wel de compensatie verlengen. Ook Mulder (CDA) dringt daarop aan. Zal de EU dat niet zien als illegale staatssteun, vraagt De Vries (VVD) zich af. De compensatie mag daarom in ieder geval niet langer dan vijf jaar duren, zegt de minister.

Aardgasnet en waterstof

Is het verstandig om het aardgasnetwerk steeds verder buiten werking te stellen? Moorlag (PvdA) denkt van niet. Hij wil het leidingennetwerk conserveren, zodat het in de toekomst gebruikt kan worden voor het transport van andere energiedragers, zoals waterstof. Het gasnet wordt alleen weggehaald als er geen perspectief is op hergebruik, verzekert Wiebes.

Sienot (D66) verwacht dat groene waterstof een belangrijke rol zal spelen bij de verduurzaming van de energievoorziening. Nederland heeft een zeer goede uitgangspositie voor de waterstofeconomie en voor duurzame industrie, denkt de minister.

Export

Contracten verplichten Nederland om tot 2028 laagcalorisch gas te exporteren naar landen als België, Frankrijk en Duitsland. Dat kost ons geld, benadrukt Kops (PVV), omdat we dan in een stikstoffabriek hoogcalorisch gas moeten omzetten in laagcalorisch gas. Hij spoort de minister daarom aan om de export sneller te stoppen.

De Kamer stemt op 17 maart over het wetsvoorstel en de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook