Beperk risico's bij vervoer gevaarlijke stoffen door luchtmacht

21 juni 2018, debat - De luchtmacht voldeed niet aan alle regels bij het transport van gevaarlijke stoffen, blijkt uit een intern rapport. De Kamer vraagt staatssecretaris Visser (Defensie) hoe dat kan en wat eraan gedaan wordt.

Stoffen die eigenlijk niet door de lucht vervoerd mogen worden. Onterecht verleende toestemming voor het werken met gevaarlijke stoffen. Over deze en andere misstanden bij de luchtmacht berichtte Nieuwsuur eind januari op basis van een intern rapport van Defensie.

Intern onderzoek

Van Kooten (PvdD) is ontevreden over de informatievoorziening aan de Kamer: pas na drie keer vragen kreeg de Kamer vertrouwelijk inzage in het rapport.

Er wordt in de tekst van het rapport naar bijlagen verwezen, maar die waren onvindbaar. Volgens Van Dijk (PVV) "ruikt dat naar misleiding".

Staatssecretaris Visser wijst de suggestie van de hand dat er bewust informatie is achtergehouden. De Kamer kon het rapport en de bijlagen alleen vertrouwelijk inzien om te garanderen dat Defensiemedewerkers die aan het onderzoek hadden meegewerkt, anoniem zouden blijven.

Bosman (VVD) ziet het rapport als een toonbeeld van goed onderzoek bij Defensie: het is geschreven op basis van interne signalen, niet om schuldigen aan te wijzen maar om er lessen van te leren.

Veiligheidscultuur

De signalen uit het rapport passen binnen het beeld van een gebrekkige veiligheidscultuur bij Defensie, vindt Kerstens (PvdA). Hij wil net als Diks (GroenLinks) weten hoe andere krijgsmachtonderdelen omgaan met gevaarlijke stoffen.

Defensie krijgt jaarlijks zo'n 5.000 meldingen van (bijna-)incidenten, zegt staatssecretaris Visser. De lessen uit het rapport worden volgens haar binnen de brede krijgsmachtorganisatie gedeeld. Zij wil meer veiligheidsadviseurs opleiden en medewerkers beter wijzen op de risico's van werken met gevaarlijke stoffen.

In 2015 voldeed de Vliegbasis Eindhoven volgens het rapport niet aan alle regels. Toch kreeg Eindhoven certificering voor het vervoer van gevaarlijke stoffen van de toezichthouder op de militaire luchtvaart. Belhaj (D66) vraagt zich af hoe dat kan. Het is een gangbare manier van werken, zegt de staatssecretaris: soms verlenen toezichthouders ontheffing, zodat transporten kunnen doorgaan.

"U zult mij één ding niet horen zeggen: dat alles in orde is", zegt staatssecretaris Visser. De luchtmacht heeft de aanbevelingen uit het rapport overgenomen maar aan de invoering daarvan wordt nog gewerkt. Verder eigen onderzoek van Defensie en onafhankelijke audits van de toezichthouder moeten uitwijzen of dat voldoende is.

De Kamer stemt op dinsdag 26 juni over de ingediende motie.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Gemist