Behandeling Belastingplan voortgezet

9 november 2018, wetsvoorstellen - Staatssecretaris Snel (Financiën) verdedigt de fiscale keuzes die het kabinet gemaakt heeft in het Belastingplan voor 2019 en reageert op de inbreng van de Kamer.

Op 5 november gaven de financieel woordvoerders van de fracties hun visie op het Belastingplan voor 2019. Staatssecretaris Snel somt op wat het kabinet allemaal wil realiseren met zijn fiscale voorstellen: belastingontwijking en -ontduiking tegengaan, lastenverlichting aan burgers en bedrijven geven, arbeid goedkoper maken, vergroening stimuleren en het vestigingsklimaat verbeteren.

Kan dat allemaal in het huidige belastingstelsel, vraagt Snels (GroenLinks) zich af. Dat is zo complex dat het volgens hem steeds moeilijker wordt om er gerichte inkomenspolitiek mee te bedrijven. Ook Lodders (VVD) denkt dat het huidige stelsel vereenvoudigd moet worden, maar ze wil geen rem op nieuwe ontwikkelingen.

Snel beaamt dat het kabinet gaat kijken naar een eenvoudiger belastingstelsel, waarbij uitvoerbaarheid door de Belastingdienst een belangrijke overweging is. We moeten misschien ook niet alle problemen fiscaal willen oplossen, suggereert hij.

Lastenverdeling

Lastenverlichting voor burgers en bedrijven is een essentieel onderdeel van het kabinetsbeleid, stelt de staatssecretaris. Hij rekent voor dat veruit het grootste deel neerslaat bij de burgers, in het bijzonder bij gezinnen met middeninkomens.

Dit is "polonaisepolitiek", verzucht Leijten (SP). Volgens haar worden de laagste inkomens onevenredig zwaar geraakt door de voorgestelde btw-verhoging. En de bijdrage van bedrijven aan de totale belastingopbrengst daalt, terwijl hun winsten zijn toegenomen.

Mulder (PVV) heeft zijn twijfels over de koopkrachtcijfers. Al enkele jaren op rij blijken die achteraf minder rooskleurig uit te vallen, zegt hij. Dat klopt wel, antwoordt Snel, maar toch zijn de koopkrachtplaatjes de best mogelijke verwachting die we kunnen geven.

Dankzij "groteske heffingskortingen" dragen werkenden steeds minder bij aan de AOW, betoogt Van Rooijen (50PLUS). Ouderen kunnen geen gebruikmaken van die kortingen. Dat vindt de 50PLUS-woordvoerder discriminerend en hij hekelt de "indirecte fiscalisering" van de AOW die hier het gevolg van is.

Het kabinet heeft geen geheime agenda om ouderen te pesten, verzekert Snel. Integendeel, want ouderen gaan er volgens hem massaal op vooruit in 2019.

Het is een kwestie van rechtvaardigheid dat het voor de lastendruk niet uitmaakt hoe een gezinsinkomen verworven wordt, vindt Bruins (ChristenUnie). Daar voegt Stoffer (SGP) aan toe dat werk en zorg in de beslotenheid van het gezin worden verdeeld, en dat er ook situaties zijn waarin betaald werk geen optie is. Bekijk dus niet alles alleen op individuele basis, benadrukt hij.

Bedrijfsleven

Waarom gaat het bij het verbeteren van het vestigingsklimaat altijd alleen om het bieden van fiscale voordelen, wil Leijten (SP) weten. De staatssecretaris is het met haar eens dat onderwijs, veiligheid en zorg net zo belangrijk zijn. Daarom investeert het kabinet daar ook fors in, zegt hij. Maar tegelijkertijd worden er fiscale maatregelen genomen om Nederland aantrekkelijk te laten blijven.

Snels (GroenLinks) mist een goede onderbouwing van het pakket maatregelen dat is voorgesteld nadat besloten werd de dividendbelasting niet af te schaffen. Welk probleem wordt er bijvoorbeeld opgelost door de winstbelasting te verlagen? Nijboer (PvdA) vreest dat deze tariefverlaging een fiscale race naar de bodem ontketent.

De lijn van het kabinet is om tarieven te verlagen maar tegelijkertijd grondslagen te verbreden, legt de staatssecretaris uit. Met minder uitzonderingen en aftrekposten hoopt hij het belastingstelsel eenvoudiger en robuuster tegen ontwijking te maken. Hij wijst er op dat ook het Nederlandse mkb zal profiteren van deze maatregelen.

Verduurzaming

Bij de energietransitie moeten we mensen handelingsperspectief geven en maatregelen nemen die “haalbaar en betaalbaar” zijn, schetst Snel. Nijboer (PvdA) vreest dat vooral de lagere inkomens de rekening gepresenteerd krijgen. Neem het verlagen van de kortingsregeling voor de energiebelasting. Dat treft volgens de PvdA’er mensen met een laag inkomen het hardst.

Omtzigt (CDA) bepleit het belang van een Europese aanpak bij het invoeren van een vliegbelasting. Zorg dus dat de nieuwe Europese Commissie hiermee aan de slag gaat, adviseert hij de staatssecretaris.

Snel wil ook inzetten op een Europese variant, maar bereidt tegelijkertijd alvast nationale wetgeving voor om vliegen te gaan belasten. Heel goed, vindt Van Weyenberg (D66), want dan kan het in ieder geval nog in deze kabinetsperiode worden geregeld; liefst Europees, maar anders nationaal.

Het debat wordt op 13 november plenair voortgezet.

zie ook

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort

• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

• Kijk debatten terug via Debat Gemist