Begroting Sociale Zaken: arbeid, koopkracht, armoede en integratie

7 december 2016, begroting - Van arbeidsmarkt en pensioenen tot armoedebestrijding en integratie. Minister Asscher en staatssecretaris Klijnsma reageren op de vele vragen en opmerkingen van de Kamer over de SZW-begroting.

Er vallen heel wat verschillende thema's onder de verantwoordelijkheid van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het is dan ook het ministerie waar het meeste geld in omgaat: 78,5 miljard. Asscher en Klijnsma gaan in op de vragen van de woordvoerders over de vele verschillende onderwerpen.

Arbeidsmarkt trekt aan

Asscher ziet redenen tot optimisme. De werkloosheid daalt, er zijn meer vacatures, mensen werken meer uren en ook de werkloosheid onder ouderen daalt. We staan er een heel stuk beter voor dan vier jaar geleden, zegt ook Van 't Wout (VVD).

Asscher geeft overigens ook meteen toe dat de regering oog moet houden voor de onzekerheden. De balans tussen vast werk en flexwerk is nog steeds niet bereikt. Ook de loondoorbetaling bij ziekte blijft een knelpunt.

Van Weyenberg (D66) vindt dat er nog te veel flexbanen zijn. Steeds meer flexwerk is geen natuurverschijnsel maar een keuze, vindt ook Kerstens (PvdA). Asscher beaamt dat er nog aanvullend beleid nodig.

Anoniem solliciteren?

Marcouch (PvdA) maakt zich zorgen over discriminatie op de arbeidsmarkt. Hij vraagt Asscher om een pilot met anoniem solliciteren bij de overheid te starten. De minister zegt toe dit met collega-minister Blok te bespreken, want "werk moet toegankelijk zijn voor iedereen, of je nu Jan of Mohammed heet." Öztürk (GrKÖ) vindt juist dat de aandacht moet uitgaan naar degenen die een discriminerend personeelsbeleid voeren.

Koopkracht

Karabulut (SP) verwijt het kabinet dat de inkomensverdeling verslechterd is: de kloof is gegroeid. Ook Voortman (GroenLinks) wijst erop dat mensen met een uitkering er bijna niks op vooruit zijn gegaan. Maar volgens Asscher klopt het beeld van een toenemende ongelijkheid in inkomen niet. Volgens hem is een gemiddeld huishouden erop vooruitgegaan.

De Graaf (PVV) wil een rentemeevaller inzetten om de AOW tijdelijk te verhogen, zodat de koopkracht van ouderen toeneemt.

Krol (50PLUS) en Heerma (CDA) constateren dat de AOW-overbruggingsregeling niet werkt zoals gehoopt. Zij willen dat de regeling wordt verbeterd. De staatssecretaris wil zelf ook het gebruik van de regeling bevorderen.

Armoede en schulden

Armoede en schulden grijpen diep in in het leven van mensen, zegt Klijnsma. In het algemeen neemt de armoede wel af, maar dat laat onverlet dat er nog steeds mensen zijn die moeten rondkomen van een te laag inkomen.

Schouten (ChristenUnie) vindt het opmerkelijk dat mensen met schulden soms wel bekend zijn bij de kerk maar niet bij hun gemeente. Klijnsma prijst de kerken en maatschappelijke organisaties die mensen in armoede helpen. Zij vraagt hen om mensen door te verwijzen, zodat gemeenten, kerken en organisaties kunnen samenwerken. Krol merkt op dat sommige zelfstandigen helaas vergeefs bij de gemeente aankloppen.

Volgens Karabulut zijn schulden onder andere een gevolg van de "mantelzorgboete", zoals zij de kostendelersnorm noemt. Zij roept de staatssecretaris op hier wat aan te doen.

Integratie van nieuwkomers

In het verleden hebben we fouten gemaakt in het integratiebeleid, vindt Azmani (VVD). Hij wil daarvan leren, zodat dit bij de huidige nieuwkomers beter gaat. Volgens Asscher moeten nieuwkomers zich aanpassen aan de Nederlandse waarden en moet de samenleving ruimte bieden om nieuwkomers als gelijken te accepteren.

Onafhankelijk Kamerlid Monasch vindt dat asielzoekers die artikel 1 van de Grondwet en andere grondrechten niet onderschrijven en respecteren, niet in de asielzoekersprocedure zouden moeten worden opgenomen.

Van Meenen (D66) vindt het vreemd dat de volledige verantwoordelijkheid voor inburgering bij de nieuwkomer ligt. Hij verwacht meer van de overheid. Want als je inburgeren verplicht, moet je ook een basisvoorziening aanbieden, vindt hij.

Van Klaveren (GrBvK) vreest dat islamitische geweldpredikers de integratie bedreigen. Daarom wil hij dat de regering probeert stichtingen die geweldpredikers uitnodigen, te ontbinden.

De Kamer sprak eerder over de begroting van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op 6 december. Zij stemt op 8 december over de begroting en de moties.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.