Begroting Buitenlandse Zaken behandeld

14 november 2018, begroting - De Kamer en minister Blok ronden het debat over de begroting van Buitenlandse Zaken voor 2019 af.

De Kamer spreekt met minister Blok over het buitenlandbeleid van het kabinet en over de positie van Nederland in de wereld. Daarbij komen onder andere thema's als (inter)nationale veiligheid en mensenrechten aan bod en passeren verschillende landen de revue.

Veiligheid

Hoe uiteenlopend de opvattingen in de Kamer ook zijn, iedereen is het erover eens dat de veiligheid van de Nederlandse burgers voorop moet staan en dat dit een taak van de staat is, concludeert Blok op basis van de eerste helft van het debat. Voor vrede en veiligheid heb je een goede militaire organisatie nodig, maar zeker ook instituties en diplomaten om conflicten te voorkomen, stelt Blok.

In reactie op onder anderen De Roon (PVV) benadrukt Blok dat de NAVO de hoeksteen blijft voor onze veiligheid: de Europese Unie kan op veiligheidsgebied niet zonder de VS en het Verenigd Koninkrijk.

Sjoerdsma (D66) en Voordewind (ChristenUnie) vragen naar de rol van de Europese Unie en de EU Battlegroups in de veiligheidsstrategie. Wij willen de slagkracht van de Battlegroups vergroten, antwoordt de minister, maar daarbij blijft nationale zeggenschap over de inzet belangrijk.

Mensenrechten en rechtsstaat

Nederland kan niet alles in zijn eentje op het vlak van de mensenrechten, zegt Blok. Hij wil daarom realistisch zijn en keuzes maken. Hij zoekt het vooral in samenwerking met andere landen en partners, want samen sta je sterker.

Sjoerdsma (D66) en Ploumen (PvdA) vragen aandacht voor internationale persvrijheid. De minister wijst op de Nederlandse bijdrage van bijna 1,5 miljoen aan Free Press Unlimited voor de bescherming van journalisten wereldwijd. Blok zegt toe serieus te willen kijken naar het voorstel van Ploumen om een congres over de vrije pers te organiseren.

Van der Staaij (SGP) vraagt de minister wat hij kan doen om de godsdienstvrijheid in Pakistan en India te vergroten. Met Van Helvert (CDA) en Voordewind (ChristenUnie) pleit hij ook voor een speciaal gezant voor vrijheid van godsdienst en levensovertuiging. Blok wijst op de Nederlandse Mensenrechtenambassadeur, die volgens hem al veel goed werk doet.

De Nederlandse consulaten moeten hulp bieden aan meisjes en vrouwen die te maken hebben met een gedwongen huwelijk, vindt Koopmans (VVD). Blok verzekert hem ervan dat deze kwetsbare groep zijn volle aandacht zal blijven behouden.

Ook binnen de EU staat de rechtsstaat in sommige lidstaten onder druk, constateert Van Ojik (GroenLinks). Volgens Blok zijn er Europese gelden beschikbaar om ngo's in die landen te ondersteunen. Hij benadrukt dat Nederland ook op dit vlak met andere lidstaten moet optrekken.

Kuzu (DENK) vindt het onaanvaardbaar als Nederlandse burgers door andere staten worden bespied of gehinderd. Hij verzoekt de regering tegen dit soort staten in het geweer te komen.

Verenigde Staten

Hoe krijgen we de Verenigde Staten weer terug in de multilaterale verdragen en organisaties, zoals het klimaatverdrag of het Iranakkoord? Die vraag stellen verschillende woordvoerders.

De Verenigde Staten willen weer terugkomen als ze een betere deal kunnen krijgen, stelt Blok, en daarom staat hij open voor de dialoog. Ook in een machtig land als de VS realiseren steeds meer mensen zich dat ze toch vriendschappen en bondgenootschappen nodig hebben, denkt Blok.

Jemen

In Jemen wordt uithongering als oorlogswapen gebruikt, zegt Karabulut (SP). Zij wil VN-sancties tegen de verantwoordelijken. Ook pleit zij voor een commissie met experts en juristen die controles kunnen uitoefenen. Maar volgens Blok zal zo'n voorstel niet door een meerderheid in de VN gesteund worden. Er is een grens aan de Nederlandse invloed, aldus de minister.

Van Helvert (CDA) snapt dat het vanwege de belangen van verschillende landen moeilijk is om wapenleveranties aan de coalitie onder leiding van Saudi-Arabië te stoppen, maar hij roept de minister op om er op zijn minst over te spreken in de VN-Veiligheidsraad.

Nederlanders in het buitenland

Een belangrijke taak van het ministerie van Buitenlandse Zaken is het ondersteunen van Nederlanders in het buitenland. Koopmans (VVD) en Sjoerdsma (D66) vragen de minister om verdere digitalisering van die dienstverlening, vooral bij de verstrekking van reisdocumenten. Ook vinden zij dat de paspoortkosten voor Nederlanders in het buitenland omlaag moeten.

De Kamer sprak eerder op 14 november over de begroting. Zij stemt op 20 november over de ingediende moties en op een nader te bepalen datum over de begroting.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
• Kijk debatten terug via Debat Gemist