Begroting Binnenlandse Zaken afgerond

15 oktober 2020, begroting - Minister Ollongren en staatssecretaris Knops van Binnenlandse Zaken reageren op vragen van de woordvoerders over hun begroting.

De coronacrisis heeft een grote invloed op alles en iedereen, zegt minister Ollongren. Het is volgens haar zoeken naar een balans tussen het bestrijden van de epidemie en het waarborgen van de open, vrije samenleving, de democratie en de rechtsstaat.

Verkiezingen 2021

Iedereen moet kunnen stemmen zonder belemmeringen, benadrukt Ollongren, ook tijdens de coronacrisis. Daarom moeten er voldoende stembureaus en stembureauleden worden gevonden voor de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2021. In november gaat de minister in op suggesties over vervroegd en per brief stemmen.

Hoe beschermen we de verkiezingscampagne tegen nepnieuws en desinformatie? VVD'er Middendorp pleit voor meer transparantie, bijvoorbeeld over politieke advertenties op sociale media. Maak kiezers meer bewust met een campagne, suggereert Van der Molen (CDA).

Ollongren gaat overleggen met alle bij het verkiezingsproces betrokken actoren. Het doel daarvan is onder andere om het bewustzijn over digitale inmenging te vergroten en informatie uit te wisselen.

Paternotte (D66) wijst op de maatregelen die socialemediabedrijven in de Verenigde Staten nemen om beïnvloeding van de presidentsverkiezingen te voorkomen. Hij denkt dat daaruit lessen zijn te trekken voor de verkiezingen in Nederland.

Racisme en discriminatie

Het aanpakken van racisme en discriminatie staat hoog op mijn agenda, verzekert minister Ollongren. Maar Azarkan (DENK) heeft daar twijfels over: het kabinet heeft structureel te weinig gedaan. Mensen krijgen volgens hem nog steeds geen stage, baan of woning vanwege hun afkomst.

We roepen al heel lang dat er iets moet gebeuren, zegt Kuiken (PvdA), maar het mag niet blijven bij beloftes. Zij vraagt de minister om te zorgen voor concrete resultaten. Volgens Öztürk (DENK) heeft de minister goede intenties, maar toont zij onvoldoende daadkracht. Hij vraagt specifiek aandacht voor de discriminatie van Sinti en Roma.

Gemeenten

Blijft het zwembad open? Houdt het theater zijn hoofd boven water? Is er nog wel genoeg geld voor de jeugd- en thuiszorg? Gemeenten hebben al jaren moeten bezuinigen, betoogt Özütok (GroenLinks), maar nu lukt het vaak niet meer om de begroting sluitend te krijgen.

De minister erkent dat veel gemeenten financiële problemen hebben, waarbij de coronacrisis soms de druppel was. Het kabinet heeft volgens haar daarom al veel extra gedaan om gemeenten financieel te steunen en ze te compenseren voor extra kosten en gederfde inkomsten.

De regering geeft tientallen miljarden extra uit, stelt Van Raak (SP) vast, terwijl gemeenten moeten bezuinigen. Zijn voorstel om nog eens 1 miljard aan de gemeenten te geven vindt Ollongren sympathiek, maar er is volgens haar geen dekking voor. Ook Van Brenk (50PLUS) wil extra geld vrijmaken voor de gemeenten. Zij doet dat door de zogenaamde opschalingskorting terug te draaien.

Lokale volksvertegenwoordigers krijgen steeds meer taken, stelt Krol vast. Daarom suggereert hij om het professionaliseren van het werk van gemeenteraadsleden te onderzoeken.

Digitalisering

De coronacrisis heeft duidelijk gemaakt hoe belangrijk digitalisering is, benadrukt staatssecretaris Knops. Het onderwijs kon doorgaan, mensen werkten thuis en ook voor de zorg was het belangrijk.

Iedereen moet kunnen meedoen, zegt Knops: digitalisering mag daarvoor geen belemmering zijn. Van der Graaf (ChristenUnie) wil daarom dat er in gemeenten één fysiek overheidsloket komt waar mensen met hun problemen terechtkunnen.

We moeten ouderen, laaggeletterden en andere kwetsbare mensen helpen om digitaal vaardig te worden, vindt Knops. Het project #allemaaldigitaal kan daarbij helpen.

Identiteitskaart

In de toekomst wordt het geslacht niet meer vermeld op de Nederlandse identiteitskaart. Bestaan er geen mannen en vrouwen meer? Bosma (PVV) vindt het vreemd dat het kabinet meegaat in een "rare, genderloze ideologie".

Het schrappen van man of vrouw is de uitkomst van een jarenlange maatschappelijke discussie, reageert Knops. Volgens de staatssecretaris is vermelding van het geslacht niet nodig om iemands identiteit te bepalen.

Verhuizing Tweede Kamer

De Tweede Kamer verhuist vanwege de renovatie van het Binnenhof naar het voormalige ministerie van Buitenlandse Zaken. Bisschop (SGP) maakt zich zorgen over de kosten voor het aanpassen van het tijdelijke gebouw. Die worden geraamd op 161 miljoen.

Er zijn grote investeringen nodig om het tijdelijke gebouw geschikt te maken voor het parlementaire proces, zegt Knops. Ook stijgen de kosten door nieuwe inzichten over de beveiliging.

De woordvoerders leverden hun inbreng in eerste termijn op 14 oktober. De Kamer stemt op 27 oktober over de tijdens het debat ingediende moties en op 3 december over de begroting.

Zie ook: