Arbeidsmarktdiscriminatie snel en concreet aanpakken

18 februari 2016, debat - Discriminatie op de arbeidsmarkt is een hardnekkig fenomeen. Een Kamermeerderheid vraagt minister Asscher (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) om concrete acties.

Met eenzelfde cv wordt iemand met de naam Jeroen twee keer vaker voor een sollicitatie uitgenodigd dan iemand met de naam Rachid. Deze constatering uit 2015 van het Sociaal en Cultureel Planbureau is typisch een voorbeeld van arbeidsmarktdiscriminatie. "Ik schaam me rot", bekent Van Weyenberg (D66), die na vele soortgelijke onderzoeken eindelijk weleens concrete actie wil zien. Het duurt lang en dat leidt tot ongeduld, ongenoegen en een gevoel van onrechtvaardigheid, verzucht Karabulut (SP). Arbeidsmarktdiscriminatie is onacceptabel, onrechtvaardig en niet voor niets verboden, vindt Asscher, maar "de praktijk houdt zich niet aan de norm". Hij voelt zich zeer gemotiveerd om deze vorm van discriminatie te blijven tegengaan.

Arbeidsmarktdiscriminatie komt nog steeds veel voor

Het maken van onderscheid op de arbeidsmarkt op grond van afkomst, geloof, sekse, geaardheid of leeftijd is discriminatie, stellen de meeste woordvoerders. De oorzaak ervan ligt volgens Karabulut mede in de afbraak van de sociale zekerheid en van arbeidsrechten, en volgens Asscher vooral in vooroordelen van mensen. Arbeidsmarktdiscriminatie is een taai en hardnekkig probleem, constateert Van Miltenburg (VVD). Op dit gebied kun je volgens haar niets afdwingen, maar je kunt het wel bespreekbaar maken, zoals ook in het bedrijfsleven gebeurt. Vermeij (PvdA) wijst speciaal op de nu veelvoorkomende leeftijdsdiscriminatie. De Graaf (PVV) vindt dat de overheid niet voor een ondernemer moet bepalen wie hij uitnodigt, en dat vermeende discriminatie wel moet worden bewezen.

Aanpak arbeidsmarktdiscriminatie moet concreet worden

Asscher heeft al in 2014 een actieplan tegen arbeidsmarktdiscriminatie opgesteld, maar het lijkt er volgens Heerma (CDA) op dat er nauwelijks duidelijke resultaten zijn te benoemen. Öztürk (GrKÖ) vraagt om een "keiharde aanpak" en Karabulut hamert op concrete actie, bijvoorbeeld meer bevoegdheden voor de Arbeidsinspectie om hoge boetes uit te delen. Vermeij vraagt aandacht voor diversiteit in de opleiding van hr-managers, terwijl Heerma wil dat organisaties werken met "gemotiveerde afwijzingen", zodat expliciet wordt waarom iemand is afgewezen. Volgens Asscher zal concrete naming-and-shaming van discriminerende bedrijven langzamerhand meer gehanteerd worden, eerst op basis van de Wet aanpak schijnconstructies en later ook op grond van de Arbowet.

Laat de overheid het goede voorbeeld geven

Van Weyenberg wil dat de overheid het goede voorbeeld geeft door bedrijven die discrimineren uit te sluiten van overheidsopdrachten. Maar daarvoor is echt een strafrechtelijke veroordeling nodig, is de uitleg van Asscher. Een uitspraak van het College voor de Rechten van de Mens is daarvoor onvoldoende, maar de minister wil best de grenzen van wat mogelijk is opzoeken. Hij vindt de afspraken over diversiteit door organisaties en instellingen, een ander onderwerp uit het actieplan, een prachtig instrument van zelfregulering. Diversiteitsbeleid zorgt juist voor problemen, stelt De Graaf. Laat de overheid zelf concreet het goede voorbeeld geven, bepleit Karabulut. De minister zal hierover rapporteren.

De Kamer stemt op 1 maart 2016 over de ingediende moties.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.