Algemene Financiële Beschouwingen afgerond

1 oktober 2015, Algemene Financiële Beschouwingen - De Kamer bespreekt met minister Dijsselbloem en staatssecretaris Wiebes van Financiën de financiële aspecten van de begroting voor 2016.

Het gaat beter, maar nog niet goed genoeg. Zo vat Dijsselbloem de begroting samen. De economie groeit en het begrotingstekort daalt, maar de werkloosheid blijft nog veel te hoog. De lastenverlichting van 5 miljard is daarom gericht op meer werkgelegenheid. Bovendien moet hervormen een continu proces zijn, zegt de minister, omdat anders achterstallig onderhoud ontstaat. Maar volgens Koolmees (D66) en Schouten (ChristenUnie) wacht de regering te lang met plannen voor het pensioenstelsel en zzp'ers. Dé noodzakelijke hervorming, benadrukt Grashoff (GroenLinks), is het terugbrengen van de CO2-uitstoot. Van Klaveren (GrBvK) bepleit belastingverlaging en afschaffing van het verplichte pensioen.

Zorgen over V&J-begroting

Het is evident dat er financiële risico's zitten in de begroting van Veiligheid en Justitie, zo reageert Dijsselbloem op vragen van de Kamer. Het kabinet rekent zichzelf volgens Merkies (SP) rijk door bezuinigingen in te boeken op basis van wetsvoorstellen die waarschijnlijk niet door de Eerste Kamer komen. De V&J-begroting is niet realistisch, vindt ook Koolmees. Omtzigt (CDA) wil die daarom met 200 miljoen verhogen door te bezuinigen op onder andere de sectorplannen. De minister zegt toe om samen met zijn collega van V&J de mogelijke problemen voor de begrotingsbehandeling op een rij te zetten. Een nette oplossing, zegt Nijboer (PvdA), die wil dat V&J-ambities gestand worden gedaan.

Extra uitgaven door vluchtelingenstroom

De vluchtelingenstroom uit landen als Syrië veroorzaakt extra kosten. Niet alleen op korte termijn voor opvang, benadrukt onafhankelijk Kamerlid Van Vliet, maar ook op langere termijn vanwege (bijstands)uitkeringen. In de begroting is onvoldoende rekening gehouden met deze te verwachten uitgavenstijging, stelt Omtzigt. Dijsselbloem wil dat indien nodig corrigeren in de Najaarsnota. Extra geld voor vluchtelingenopvang zou niet ten koste mogen gaan van de gelden voor ontwikkelingssamenwerking, benadrukken Schouten, Koolmees en Grashoff. Maar dat wil de minister niet toezeggen: de afspraak is dat eerstejaarsopvang van asielzoekers uit dat budget wordt gefinancierd.

Belasten van reëel rendement is lastig

Waarom wordt niet gekozen voor het belasten van het werkelijke rendement in plaats van een fictief rendement? Het is moeilijk om hiervoor een systeem te bedenken dat extra administratieve lasten en belastingontwijking voorkomt. Dit blijkt uit de buitenlandse voorbeelden die de staatssecretaris geeft. Op termijn, wellicht over drie jaar, is het belasten van het reële rendement wel denkbaar. Sneller is niet verantwoord, zo reageert Wiebes op Merkies. Harbers (VVD) spoort hem aan om snel te beginnen met de voorbereiding. Duidelijkheid is nodig om ontwijkingsconstructies te voorkomen, betoogt Dijkgraaf (SGP). Omtzigt vindt dat de aanpassing van de bestaande vermogensrendementsheffing per 2017 niet in het Belastingplan 2016 hoort.

De eerste termijn van de Kamer in de Algemene Financiële Beschouwingen vond plaats op 30 september. De stemmingen over de moties zijn op 6 oktober. Over de begroting van het ministerie van Financiën wordt later dit jaar gestemd.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort

  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.