Afronding begroting Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking

28 november 2019, begroting - Minister Kaag reageert op de vragen en opmerkingen van de Kamer over de begroting voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

Verschillende rijkere landen hebben onderling afgesproken dat ze elk jaar 0,7% van hun bruto nationaal product besteden aan ontwikkelingssamenwerking. Maar Nederland haalt dat al jaren niet, en dat is een blamage, vindt Diks (GroenLinks).

Kaag antwoordt dat ze zeer hecht aan de norm van 0,7%. Ze benadrukt dat dit kabinet voor het eerst de trend weer laat stijgen en meer budget heeft vrijgemaakt voor ontwikkelingssamenwerking. Voordewind (ChristenUnie) en Bouali (D66) zijn blij dat Nederland weer richting die 0,7% gaat, al zou het van hen sneller mogen gaan.

Van Weerdenburg (PVV) zou juist liever zien dat dit geld gewoon in Nederland wordt gestoken, zodat we hier bijvoorbeeld ziekenhuizen kunnen openhouden. Zij vindt dat Nederlanders prima zelf kunnen beslissen welke doelen ze steunen en dat dit niet met belastinggeld hoeft te gebeuren.

Migratie

Conflicten zijn complexer en langduriger van aard, constateert de minister. Dit leidt tot vluchtelingen en migratiestromen. Dat mensenhandel hier een gevolg van is, is confronterend en schrijnend, zegt Kuik (CDA).

Voordewind (ChristenUnie) pleit voor een extra bedrag voor hulp in de vluchtelingenkampen op Lesbos. De minister antwoordt dat er al 2,4 miljard aan financiële steun via de EU aan Griekenland is verleend. Maar ze is bereid om nog dit jaar een klein potje beschikbaar te stellen om verschillende ngo's daar te kunnen helpen: die kunnen een heel groot verschil maken met een klein bedrag.

Het stoort Weverling (VVD) dat sommige landen niet of nauwelijks meewerken aan het terugnemen van hun eigen onderdanen. Kaag bekijkt samen met staatssecretaris Broekers (Asiel) waar de mogelijkheden liggen om druk uit te oefenen op tegenstribbelende landen.

Vrouwenrechten

De Sustainable Development Goals zijn zeventien VN-doelen om van de wereld een betere plek te maken in 2030. Van den Hul (PvdA) vraagt bijzondere aandacht voor SDG5 over gelijke rechten voor vrouwen en meisjes.

Dat de positie van vrouwen in een toenemend aantal landen weer onder druk komt te staan, ziet ook de minister. Haar beleid is daarom mede gericht op vrouwelijk ondernemerschap, want vrouwen vormen een groot onbenut potentieel. Bovendien leg je met het ondersteunen van hun rechten ook een basis voor een vreedzame en welvarende wereld, zegt de minister.

Diks (GroenLinks) vraagt samen met Van den Hul (PvdA) aan de minister om meer geld om meisjesbesnijdenis tegen te gaan. De minister is het eens met hun doelstelling, maar kan nu geen aparte financiering vrijmaken.

Stoffer (SGP) komt met een voorstel over goede moeder-en-kindzorg. Onderdeel daarvan is het zoeken naar alternatieven om een abortus te voorkomen. De minister antwoordt dat er nog een tender komt waarin dat thema een plaats kan krijgen, maar dat ze er nu geen geld voor beschikbaar heeft.

Handel

Het bedrijfsleven is voor het kabinet een belangrijke partner bij ontwikkelingssamenwerking. Dat is ook goed voor het Nederlandse verdienvermogen, vindt Amhaouch (CDA). Hij roept de minister op om het mkb te helpen om te internationaliseren.

De minister wijst op de vele handelsmissies die worden ondernomen, niet alleen door haar, maar kabinetsbreed. Dat versterkt de Nederlandse positie en leidt tot nieuwe contracten en investeringen.

Onafhankelijk Kamerlid Van Haga merkt op dat China zich niet aan internationale handelsregels houdt, waardoor Nederlandse ondernemers weggeconcurreerd worden. Mede daarom pleit hij voor het duurder maken van de transportkosten op pakjes vanuit de hele wereld naar Nederland.

Handelsverdragen

Het opkomend protectionisme en de handelsconflicten tussen de VS en China, maar ook de spanningen tussen de EU en de VS, zijn slecht nieuws, volgens Kaag.

Alkaya (SP) maakt zich zorgen over de negatieve gevolgen van handelsverdragen voor Nederland vanwege de juridische voordelen die multinationals hebben bij geschillenbeslechting. Maar de Nederlandse economie heeft die vrijhandel wel nodig, zegt de minister.

Ouwehand (PvdD) vindt dat de minister wegkijkt van alle nadelen van vrijhandel voor het klimaat, de natuur, mensen wereldwijd en onze eigen boeren.

De vragen die de Kamer heeft gesteld over het voorgenomen handelsverdrag CETA met Canada zullen aan de orde komen in het debat dat daar binnenkort over gevoerd wordt.

De Kamer sprak eerder over de begroting op 26 november. Over de moties en over de begroting wordt gestemd op 3 december.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
• Kijk debatten terug via Debat Gemist