50PLUS: hogere rekenrente voorkomt pensioenkortingen

24 januari 2018, initiatiefwetsvoorstel - Van Rooijen (50PLUS) wil pensioenfondsen de komende vijf jaar laten uitgaan van een hogere disconteringsvoet om pensioenkortingen te voorkomen. Maar er lijkt geen meerderheid voor zijn plan.

Pensioenfondsen moeten ervoor zorgen dat ze ook in de toekomst voldoende vermogen hebben om pensioenen uit te keren. Bij de berekening van hun dekkingsgraad moeten ze uitgaan van een verwacht rendement, ook wel de disconteringsvoet of rekenrente genoemd. Dit is gebaseerd op de risicovrije marktrente.

De afgelopen jaren is de marktrente historisch laag, onder andere door het beleid van de Europese Centrale Bank om obligaties op te kopen. Dit heeft geleid tot dalende dekkingsgraden van pensioenfondsen en het niet-indexeren of zelfs verlagen van pensioenuitkeringen.

Gepensioneerden zouden niet het slachtoffer mogen worden van de kunstmatig lage rente als gevolg van het ECB-beleid, vindt Van Rooijen. Door pensioenfondsen de komende vijf jaar te laten uitgaan van een hogere rekenrente, bijvoorbeeld 2% in plaats van 1,5%, wil hij verdere pensioenkortingen zo veel mogelijk voorkomen.

Steun

Veel pensioenen zijn de afgelopen tien jaar niet geïndexeerd, terwijl de gemaakte rendementen veel hoger waren dan de rekenrente en het totale pensioenvermogen is gestegen van 700 naar 1300 miljard. Dit is voor een aantal woordvoerders reden om het initiatiefwetsvoorstel te steunen.

  • De Jong (PVV): het is een kleine en terechte compensatie om de pijn van de afgelopen jaren te compenseren

  • Van Kent (SP): het is onrechtvaardig en onnodig om pensioenfondsen te dwingen om zichzelf arm te rekenen

  • Van Brenk (50PLUS): uitgaan van een te laag rendement leidt tot het verschuiven van welvaart van oud naar jong

Kritiek

De vermogens van de pensioenfondsen zijn gestegen. Maar dat geldt ook voor hun verplichtingen, onder andere door de gestegen levensverwachting. Een groot deel van de Kamer vindt het dan ook onverstandig om de marktrente te negeren en uit te gaan van een hogere rekenrente.

  • Van der Linde (VVD): als we geld uitgeven dat nog niet binnen is door uit te gaan van een "fantasierente", leggen we beslag op pensioenen van volgende generaties

  • Van Weyenberg (D66): het leidt tot politieke sturing en een ongewenste herverdeling van welvaart tussen generaties, ten koste van jongeren en werkenden

  • Omtzigt (CDA): het initiatiefwetsvoorstel verschuift het probleem slecht vijf jaar in de tijd en zorgt ervoor dat we onszelf te rijk rekenen

Twijfels en vragen

GroenLinks en de PvdA hebben sympathie voor Van Rooijens poging om pensioenkortingen te voorkomen. Maar ze hebben ook vragen en twijfels. Is een structurele oplossing niet beter dan een tijdelijke, vraagt Grashoff (GroenLinks), en richt het initiatiefwetsvoorstel zich niet te veel op het ECB-beleid? Van Dijk (PvdA) vraagt naar de nominale garantie, de aard van het pensioenstelsel en de generatie-effecten.

De initiatiefnemer reageert op een nader te bepalen tijdstip op de vragen die door de Kamer zijn gesteld.

zie ook

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort

  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

  • Kijk het debat terug via Debat Gemist