Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Boon, Wilders en Blaauw over de benoeming van de ambassadeurs van de vrijheid door het Nationaal Comité 4 en 5 mei

Antwoord van Staatssecretaris Karremans (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen
19 maart 2025)

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Verbijstering over keuze voor Zoë Tauran, S10 en Rondé
als Vrijheidsambassadeurs: «Agressieve uitlatingen over Israël»» uit De Telegraaf?
Deelt u deze verbijstering? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?1

Antwoord 1

Ik heb het artikel in de Telegraaf gelezen. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei is onafhankelijk
en bepaalt zelf hoe de Nationale Herdenking op 4 mei en Bevrijdingsdag op 5 mei worden
vormgegeven. Bij de wijze waarop de bevrijding en vrijheid op 5 mei worden gevierd
probeert het Nationaal Comité 4 en 5 mei een zeker evenwicht te vinden tussen alle
verschillende opvattingen die daarover bestaan. Ik respecteer de keuzes die het Nationaal
Comité 4 en 5 mei daarbij maakt.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het Comité 4 en 5 Mei opnieuw provoceert door artiesten uit
te nodigen die bekendstaan om uitgesproken anti-Israëlische standpunten en zelf zijn
beschuldigd van antisemitisme, ondanks eerdere controverses rondom eerdere ambassadeurs?2

Antwoord 2

Ik heb begrepen van het Nationaal Comité 4 en 5 mei dat aan de benoeming van de ambassadeurs
van de vrijheid een zorgvuldig proces vooraf is gegaan. De ambassadeurs van de vrijheid
zijn door het NC benoemd om het belang van vrijheid te benadrukken.

Vraag 3

Klopt het dat een van de benoemde ambassadeurs van dit jaar heeft opgetreden tijdens
een inzamelingsactie voor de antisemitische organisatie Plant een Olijfboom? Deelt u in dat geval de mening dat diegene zich hierdoor heeft gediskwalificeerd
als Ambassadeur van de Vrijheid? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?3
4

Antwoord 3

Het Rijk heeft het Nationaal Comité 4 en 5 mei ingesteld om op een onafhankelijke
wijze invulling te geven aan de Nationale Herdenking op 4 mei en de Nationale Viering
van de Bevrijding op 5 mei. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei is derhalve onafhankelijk
en bepaalt zelfstandig wie er benoemd worden tot ambassadeur van de vrijheid. Als
Staatssecretaris Jeugd, Preventie en Sport ben ik daar niet bij betrokken.

Vraag 4

Gezien de sterke toename van antisemitisme in Nederland, deelt u de mening dat het
tachtig jaar na de bevrijding des te belangrijker is om hier extra aandacht aan te
besteden tijdens de herdenking en viering van 4 en 5 mei? Vindt u dat het Nationaal
Comité 4 en 5 mei in dit licht voldoende aandacht besteedt aan antisemitisme? Zou
de keuze voor een spreker die dit thema nadrukkelijk adresseert, bijvoorbeeld uit
de Joodse gemeenschap, passend zijn? Zo ja, bent u bereid hierover in gesprek te gaan
met het Nationaal Comité 4 en 5 mei?5

Antwoord 4

De toename van antisemitisme in Nederland is zorgelijk en de bestrijding daarvan is
een prioriteit van het kabinet. Om deze reden is de «Strategie Bestrijding Antisemitisme 2024–2030» opgesteld en op 22 november 2024 naar de Tweede Kamer gestuurd.6

In Nederland kennen we een herdenkings- en herinneringscultuur die door maatschappelijke
organisaties wordt vormgegeven. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei is daarbij verantwoordelijk
gesteld voor de vormgeving van de Nationale Herdenking op 4 mei en Bevrijdingsdag
op 5 mei.

Vraag 5

Bent u bereid om in gesprek te gaan met het Nationaal Comité 4 en 5 mei om dit besluit
/deze benoemingen per direct terug te draaien, de situatie in de toekomst te voorkomen
dat opnieuw sprekers en ambassadeurs worden gekozen die beschuldigd zijn van antisemitisme?
Zo ja, bent u daartoe bereid? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

Het Nationaal Comité 4 en 5 mei is onafhankelijk en bepaalt zelfstandig hoe de Nationale
Herdenking op 4 mei en Bevrijdingsdag op 5 mei worden vormgegeven. Ik respecteer de
keuzes die het Nationaal Comité 4 en 5 mei daarbij maakt.