Schriftelijke vragen : De Zembla uitzending 'Gevlucht en verwaarloosd' van 16 maart 2025
Vragen van het lid Podt (D66) aan de Minister van Asiel en Migratie over de Zembla uitzending «Gevlucht en verwaarloosd» van 16 maart 2025 (ingezonden 19 maart 2025).
Vraag 1
Hoe vaak heeft Nidos de afgelopen twee jaar aan de bel getrokken of gerapporteerd
dat de werkdruk te hoog was en de workload te hoog was? Wat is daar vanuit uw ministerie
mee gedaan?
Vraag 2
Welke rapportages zijn er in de loop van de jaren geweest die hebben gewezen op de
problemen bij de opvang en begeleiding van minderjarige vreemdelingen, zoals het rapport
van de Commissie De Winter (2019) dat in de uitzending wordt genoemd, maar ook de
rapportages van de kinderombudsman over de situatie van alleenstaande minderjarigen
in Ter Apel (2022)? Kunt u per rapport aangeven welke aanbevelingen niet zijn overgenomen
en waarom niet?1 en 2
Vraag 3
Klopt het dat er in het rapport van de Commissie De Winter eerder is gewaarschuwd
voor de risico’s op onderling geweld en suïcide wanneer de groepsgrootte te groot
wordt? Waarom wordt er in dit licht niet, net als bij reguliere jeugdzorg, gekozen
om juist toe te werken naar kleinere groepen?
Vraag 4
Welke afspraken zijn er met Nidos over de frequentie waarmee voogden hun kinderen
minimaal zien? Kan het voorkomen dat kinderen bijvoorbeeld maar éénmaal per maand
worden gezien, zoals in de uitzending wordt gezegd? Zo ja, wat gaat u hieraan doen?
Vraag 5
Welke afspraken zijn er met Nidos en het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA)
over de begeleiding op woongroepen (op COA-locaties en in kleinschalige woonvoorzieningen)?
Hoe vaak worden kinderen gezien? Kan het voorkomen dat er enkele weken geen begeleiding
is, zoals in de uitzending wordt gezegd? Zo ja, wat gaat u hieraan doen?
Vraag 6
Deelt u de mening dat de «opvanglocatie» in Delft, zoals deze in de uitzending te
zien is, ongeschikt is voor opvang, laat staan voor de opvang van kinderen? Hoeveel
kinderen worden op deze en vergelijkbare opvanglocaties opgevangen? Wat wordt hieraan
gedaan?
Vraag 7
Waarom wordt gekozen voor kleinschalige opvang waarbij minderjarigen worden begeleid
door iemand die niet in het pand of op het terrein aanwezig is? Op welke manier is
dit te vergelijken met jongeren uit de reguliere jeugdzorg?
Vraag 8
Klopt het dat er sprake is (geweest) van pleeggezinnen waarin kinderen moesten werken,
waarin kinderen onvoldoende eten kregen, dat kinderen zijn achtergelaten terwijl pleegouders
op vakantie waren en kinderen zijn geplaatst in criminele gezinnen? Zo ja, wat gaat
u eraan doen om te zorgen dat dit nooit meer gebeurt?
Vraag 9
Klopt het dat er al eerder zorgen waren over 40% van de pleeggezinnen? Waarom zijn
vermoedens over ongeschikte gezinnen niet doorgekomen bij de Inspectie Jeugd en Gezin?
Waarom is daar (klaarblijkelijk) niet op gehandeld?
Vraag 10
Klopt het dat kinderen opnieuw zijn geplaatst bij eerder ongeschikt bevonden pleegouders?
Hoe kan dit?
Vraag 11
Op welke wijze worden pleeggezinnen gescreend? Wie houdt toezicht op de pleeggezinnen
en op welke wijze? Gelden hier andere regels dan in de reguliere pleegzorg? Zo ja,
waarom?
Vraag 12
Waarom is er geen sprake van een pleegzorgbegeleider? Bent u bereid te kijken of deze
kan worden opgenomen om het toezicht op en de begeleiding van pleeggezinnen te verbeteren?
Vraag 13
Op welke termijn is er – met alle nu lopende onderzoeken – duidelijkheid over de geschiktheid
van de bestaande pleeggezinnen en locaties? Waar kunnen kinderen, pleegouders en andere
betrokkenen terecht met vragen hierover?
Vraag 14
Welke lessen die recent zijn getrokken uit de reguliere pleegzorg acht u ook relevant
voor de pleegzorg bij deze kinderen?
Vraag 15
Waarom wordt er überhaupt voor gekozen om met deze kinderen en jongeren zo anders
om te gaan dan met kinderen en jongeren in de reguliere jeugdzorg?
Vraag 16
Klopt het dat in veel andere landen de zorg voor minderjarigen die zonder ouders asiel
hebben aangevraagd of gekregen, is belegd bij de reguliere jeugdzorg? Waarom is daar
in Nederland niet voor gekozen? Welke voor- en nadelen ziet u aan het Nederlandse
systeem versus het opvangen van minderjarigen in de reguliere jeugdzorg?
Vraag 17
Wat vindt u van uitspraken in de documentaire als «we hebben niets beters» en «we
moeten roeien met de riemen die we hebben»? Wat had de voogdijorganisatie hier in
uw ogen anders moeten doen? Wat ziet u als de verantwoordelijkheid van het departement
en de keuzes die er beleidsmatig zijn gemaakt?
Vraag 18
Bent u bereid in het licht van deze uitzending onmiddellijk te stoppen met de «tijdelijke
maatregelen» ten aanzien van de opvang van kinderen die asiel hebben aangevraagd zoals
die zijn ingezet door uw voorganger, zoals de vergroting van de groepsgrootte waarin
kinderen worden opgevangen en het doorplaatsen van kinderen naar de volwassenenopvang
wanneer zij 17 jaar zijn?
Vraag 19
Bent u bereid om niet meer toe te staan dat kinderen worden gehoord door de IND zonder
dat er een voogd aanwezig is, zoals eerder aan de Tweede Kamer beloofd? Zo nee, waarom
niet?
Vraag 20
Hoe wordt de keten van begeleiding en opvang van minderjarigen meer weerbaar gemaakt
voor de onherroepelijke plotselinge stijgingen en dalingen in het aantal kinderen
dat naar Nederland komt?
Vraag 21
Hoe beziet u de mogelijkheden tot verbetering van de opvang en begeleiding van minderjarigen
als u tegelijk van plan bent de komende jaren meer dan 80% te gaan bezuinigen op het
Nidos?
Vraag 22
In hoeverre acht u Nidos in staat om voldoende voogden en begeleiders aan te nemen
en te behouden als er in de begroting staat dat er de komende jaren meer dan 80% wordt
bezuinigd?
Vraag 23
Hoe is de bezettingsgraad op dit moment ten aanzien van het aantal opvangplekken voor
minderjarige vreemdelingen? Hoe denkt u voldoende kwalitatief goede plekken in COA-opvang
en kleinschalige huisvesting te realiseren zonder spreidingswet?
Vraag 24
Bent u bereid met álle ketenpartners te werken aan een verbeterplan, waarin niet alleen
aandacht is voor de rol van Nidos, maar ook voor de keuzes die op dit moment vanuit
het departement en de gehele keten gemaakt worden met betrekking tot de opvang en
begeleiding van minderjarige vreemdelingen? Bent u bereid in dit verbeterplan aandacht
te besteden aan financiering, plaatsing, monitoring, werving en behoud van personeel,
groepsgrootte, screening en begeleiding van pleegouders, omgang met signalen van de
werkvloer en met incidenten en omgang met fluctuaties in de instroom? Bent u bereid
dit plan uiterlijk voor de zomer aan de Kamer te doen toekomen?
Vraag 25
Bent u bereid deze vragen ruim voor het commissiedebat vreemdelingen- en asielbeleid
van 24 april 2025 te beantwoorden?
Indieners
-
Gericht aan
M.H.M. Faber-van de Klashorst, minister van Asiel en Migratie -
Indiener
Anne-Marijke Podt, Kamerlid