Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Eerdmans over de stand van zaken van de Top X-lijst

Antwoord van Minister Faber-van de Klashorst (Asiel en Migratie) (ontvangen 11 maart
2025). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2024–2025, nr. 1530.

Vraag 1

Deelt u de mening dat criminele asielzoekers die op de Top X-lijst staan geen verblijfsvergunning
meer zouden moeten krijgen?

Antwoord 1

Zoals uw Kamer bekend is, is in het Regeerprogramma opgenomen dat in Nederland geen
plaats is voor vreemdelingen die overlast veroorzaken en strafbare feiten plegen.
Het kabinet zal er alles aan doen om het verblijfsrecht te weigeren of in te trekken
van asielzoekers of statushouders die misdrijven begaan. De IND kan de verblijfsvergunning
asiel weigeren of intrekken op grond van openbare orde indien de vreemdeling (onherroepelijk)
is veroordeeld voor een (bijzonder) ernstig misdrijf. Zoals bij brief eerder aan uw
Kamer vermeld worden in de jurisprudentie op grond van de Kwalificatierichtlijn hoge
eisen gesteld aan het weigeren en intrekken van een verblijfsvergunning op grond van
openbare orde.1 Een garantie dat vreemdelingen op de Top-X lijst niet in aanmerking komen voor een
verblijfsvergunning, kan daarom niet worden gegeven.

Vraag 2

Hoeveel asielzoekers staan er op dit moment op de Top X-lijst? Kunt u de aantallen
specificeren per provincie?

Antwoord 2

Voor de Top X-aanpak worden een zogeheten brutolijst samengesteld met overlastgevende
en/of criminele bewoners van COA, aan de hand van de incidentenregistraties van het
COA en de verdachtenregistraties van de politie. In de lokale ketenoverleggen (LKO’s)
wordt bepaald op wie de top X-aanpak daadwerkelijk wordt toegepast. Op deze manier
vormen de LKO’s de brutolijst om tot een nettolijst.

Op de Top X-brutolijst van januari 2025 staan 1.180 bewoners van COA. Voor deze brutolijst
was het aantal COA-bewoners per provincie als volgt.

Tabel: Aantal COA-bewoners op de Top X-brutolijst van januari 2025 per provincie,
afgerond op tientallen

Provincie

Aantal

Drenthe

70

Flevoland

70

Fryslân

70

Gelderland

170

Groningen

70

Limburg

60

Noord-Brabant

180

Noord-Holland

180

Overijssel

80

Utrecht

70

Zeeland

30

Zuid-Holland

140

Totaal

1.180

Vraag 3

Kunt u aangegeven hoeveel asielzoekers op de Top X-lijst op dit moment verblijven
in locaties van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA)?

Antwoord 3

Een van de voorwaarden voor plaatsing op de Top X-brutolijst is dat betrokkene bewoner
is van het COA. Alle vreemdelingen op de Top X-brutolijst verblijven dus bij COA.

Vraag 4

Kunt u aangeven hoe groot het aandeel veelplegers en het aandeel ernstige misdrijven
op de Top X-lijst is?

Antwoord 4

Van alle vreemdelingen op de brutolijst van januari 2025 was 17% veelpleger en 17%
verdachte van misdrijf met grote impact. Vreemdelingen kunnen onder beide groepen
vallen.

Overigens is het doel van de Top-X aanpak niet het uitzetten van asielzoekers, maar
het verkrijgen van zicht op, en inzicht in de omvang en aard van de zwaarste groep
overlastgevende en/of criminele asielzoekers die bij COA verblijven. De meeste vreemdelingen
op de Top X-brutolijst staan op de lijst vanwege incidenten bij het COA. Daarbij geldt
dat er verschillende type incidenten zijn, die naar gelang de aard van het incident
niet altijd leiden tot strafrechtelijke vervolging. In zulke gevallen zullen overlastgevers
niet snel voldoen aan de strengere criteria die de jurisprudentie op grond van de
Kwalificatierichtlijn stelt aan het weigeren of intrekken van een asielvergunning.
Door deze groep goed in beeld te brengen, is op lokaal niveau wel een geïntensiveerde,
individuele aanpak mogelijk met als doel het verminderen en stopzetten van overlastgevend
gedrag.

Vraag 5

Kunt u inzichtelijk maken uit welke landen asielzoekers die op de Top X-lijst staan,
komen?

Antwoord 5

In onderstaande tabel zijn de nationaliteiten opgenomen van de personen op de Top
X-brutolijst van januari 2025.

Tabel: Nationaliteiten van personen op de Top X-brutolijst van januari 2025, afgerond
op tientallen

Nationaliteit

Aantal personen op brutolijst van januari 2025

Syrische

580

Eritrese

80

Somalische

50

Algerijnse

50

Nigeriaanse

40

Onbekend

30

Jemenitische

30

Marokkaanse

30

Soedanese

30

Iraakse

30

Overige

250

Totaal

1.180

Overigens speelt nationaliteit geen rol bij de plaatsing op de Top-X brutolijst.

Vraag 6

Kunt u aangeven hoe groot het aandeel alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv's)
op de Top X-lijst is?

Antwoord 6

Het aandeel amv op de Top X-brutolijst van januari 2025 was 41%.

Vraag 7

Kunt u inzichtelijk maken hoeveel asielzoekers op de Top X-lijst op dit moment vastzitten,
hoeveel er in een handhavings-en toezichtslocatie verblijven, hoeveel er een gebiedsverbod
hebben en hoeveel er een meldplicht hebben?

Antwoord 7

Personen die in strafrechtelijke detentie zitten, zijn geen bewoner van COA en staan
derhalve niet op de Top X-brutolijst. Van de personen op de Top X-brutolijst van januari
2025 zaten er circa 20 in de handhavings-en toezichtslocatie (HTL). Het aantal keren
dat een gebiedsverbod of meldplicht werd opgelegd kan niet aan de geautomatiseerde
informatiesystemen van de migratieketen worden ontleend.

Vraag 8, 9 en 10

Hoeveel asielzoekers op de Top X-lijst zijn er sinds uw aantreden uitgezet?

Kunt u aangeven hoeveel asielzoekers die op de Top X-lijst staan sinds de aangenomen
motie van het lid Eerdmans alsnog een verblijfsvergunning hebben gekregen?2

Indien er sinds bovengenoemde aangenomen motie van het lid Eerdmans alsnog verblijfsvergunningen
zijn afgegeven, wat is daar dan uw verklaring voor?

Antwoord 8, 9 en 10

Omdat de gevraagde cijfers op die manier niet systematisch worden bijgehouden, en
gegeven de beantwoordingstermijn, is het niet mogelijk gebleken de in vragen 8 en
9 gevraagde cijfers te genereren.

Zoals toegelicht in antwoord op vraag 4, geldt dat de jurisprudentie op grond van
de Kwalificatierichtlijn strengere criteria stelt bij het weigeren of intrekken van
een asielvergunning.