Schriftelijke vragen : Het bericht 'Troebele Hollands glorie in de Baai van Manilla: hoe baggeraar Boskalis zich vertilde aan een prestigeproject'
Vragen van de leden Hirsch en Van der Lee (beiden GroenLinks-PvdA) aan de Ministers van Financiën en voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp over het bericht «Troebele Hollands glorie in de Baai van Manilla: hoe baggeraar Boskalis zich vertilde aan een prestigeproject» (ingezonden 7 maart 2025).
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht «Troebele Hollands glorie in de Baai van Manilla: hoe
baggeraar Boskalis zich vertilde aan een prestigeproject» van de Volkskrant van 1 maart
jongstleden over de exportkredietverzekering voor de aanleg van een vliegveld voor
de Filipijnse kust door het Nederlandse bedrijf Boskalis en het Filipijnse conglomeraat
San Miguel?1
Vraag 2
Bent u bekend met het in het artikel aangehaalde rapport van de mensenrechtenorganisatie
Global Witness getiteld Sunk Costs: A Mega Airport in the Path of Climate Disaster?2
Vraag 3
Kent u het haalbaarheidsrapport van San Miguel waarin de zeespiegelstijging in de
baai van Manilla op 5,3 millimeter per jaar wordt geschat? Kent u de conclusie van
het Global Witness rapport, gebaseerd op informatie van verscheidene onderzoeksinstituten,
dat de stijging in werkelijkheid vele malen hoger ligt, waardoor de luchthaven binnen
dertig jaar onder water zou staan? Wat zou u ervan vinden als Nederland een exportkredietverzekering
heeft verleend aan een project dat, in de woorden van de Volkskrant, «gedoemd is om
te mislukken»?
Vraag 4
Kent u de constatering van Global Witness – bevestigt door verscheidene bronnen met
kennis van het project zoals het gerenommeerde Nederlandse kennisinstituut Deltares –
dat de bouw van de luchthaven als «landontwikkeling» is geclassificeerd in plaats
van «landaanwinning» om zo strenge natuurwetgeving te omzeilen? Hoe beoordeelt u het
besluit om het project als dusdanig te classificeren?
Vraag 5
Klopt het dat Boskalis en San Miguel hebben toegezegd om 1,700 hectare nieuwe wetlands
aan te leggen ter compensatie van het natuurverlies als gevolg van het bouwproject?
Klopt het dat er toezeggingen zijn gedaan over compensatie van de lokale gemeenschap?
Vraag 6
Kunt u bevestigen dat de compensatie van natuurverlies en van geherhuisveste bewoners,
en dus de naleving van internationale standaarden, voor Nederland een harde eis zijn
voor het verstrekken van een exportkredietverzekering? Wat voor mogelijkheden bevat
het handelsinstrumentarium om dit soort compensatie af te dwingen?
Vraag 7
Kent u de constatering van de Volkskrant dat «van de beloofde 1,700 hectare nieuwe
wetlands vrijwel niets is terechtgekomen»? Kunt u aangeven hoeveel hectare natuurcompensatie
inmiddels is gerealiseerd en hoe dat zich verhoudt tot de gedane toezeggingen? Liggen
er concrete plannen voor meer wetlands, hoeveel hectare zal dit beslaan, in welk gebied
zal dit plaatsvinden en wanneer zal dit gerealiseerd worden?
Vraag 8
Klopt de constatering van Global Witness dat, van de families die door het project
gedwongen moesten verhuizen, minder dan de helft gecompenseerd is? Zijn er concrete
plannen om deze compensatie alsnog te regelen?
Vraag 9
Deelt u de conclusie van de IOB dat meer transparantie de schade voor de lokale bevolking
had kunnen beperken, maar bedrijfsbelangen dit verhinderen?3 Vindt u dit ook onwenselijk? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe wilt u transparantie
bij toekomstige verstrekkingen verbeteren?
Vraag 10
Klopt het dat Boskalis het werk aan het project vroegtijdig heeft stopgezet? Kunt
u aangeven of de exportkredietverzekering is ingezet om eventuele financiële verliezen
aan de kant van Boskalis of de banken, waaronder de Nederlandse ING, te compenseren
als gevolg van het vroegtijdig stil komen te liggen van het project? Indien er gebruik
is gemaakt van de exportkredietverzekering om verliezen aan de kant van Boskalis of
de banken te dekken, kunt u aangeven voor welk bedrag dit is geweest? Zo nee, waarom
niet?
Vraag 11
Zou u – met de kennis van nu, over de onderschatting van de zeespiegelstijging en
de gebroken beloftes over compensatie van natuurverlies en geherhuisveste bewoners –
anders hebben gehandeld bij de toekenning van de exportkredietverzekering? Zo nee,
waarom niet?
Indieners
-
Gericht aan
E. Heinen, minister van Financiën -
Gericht aan
R.J. Klever, minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp -
Indiener
Daniëlle Hirsch, Kamerlid -
Medeindiener
Tom van der Lee, Kamerlid