Schriftelijke vragen : De (dreigende) afhankelijkheid van de Nederlandse krijgsmacht van Starlink
Vragen van de leden Boswijk (CDA), Van der Wal (VVD), Van der Werf (D66), Nordkamp (GroenLinks-PvdA), Dassen (Volt) en Olger van Dijk (Nieuw Sociaal Contract) aan de Ministers van Defensie en Buitenlandse Zaken over de (dreigende) afhankelijkheid van de Nederlandse krijgsmacht van Starlink (ingezonden 4 maart 2025).
Vraag 1
Klopt het dat de Europese Commissie bezig is om Oekraïne te helpen om van de afhankelijkheid
van Starlink, het satellietcommunicatienetwerk van SpaceX, af te komen?1
Vraag 2
Onderschrijft u dat het gebruik van Starlink gelet op de recente uitlatingen van Trump
en Musk tot operationele risico’s kan leiden voor zowel Oekraïne alsook Nederlandse
troepen? Zo nee, waarom niet?
Vraag 3
Hoe ziet u in dit licht de oproep van diverse deskundigen dat ook de Nederlandse krijgsmacht
niet afhankelijk moet worden van het gebruik van een bedrijf met commercieel winstoogmerk
zoals Starlink?2
Vraag 4
Kunt u garanderen dat alle onderdelen van de Nederlandse krijgsmacht per direct over
zouden kunnen schakelen naar een Europees systeem met dezelfde mogelijkheden, service/kwaliteit
en technische specificaties als bijvoorbeeld toegang tot Starlink zou worden afgesloten?
Vraag 5
Kunt u aangeven welke beschikbare systemen er zijn voor de operationele ondersteuning
van de krijgsmacht voor de volgende taken: command en control, communicatie, positionering
en Intelligence/Surveillance/Reconnaissance (ISR). Kunt u daarbij aangeven welke van
deze beschikbare systemen Europees zijn en of die voldoende capaciteit hebben?
Vraag 6
Deelt u de mening dat Europa moet inzetten op de mogelijkheid om deze capaciteiten
autonoom in te kunnen richten en te kunnen exploiteren? Zo nee, kunt u onderbouwen
waarom dit wel of niet verstandig is?
Vraag 7
Welke knelpunten zijn er wat u betreft als het gaat om het autonoom inrichten en exploiteren
op het gebied van communicatie, positionering en ISR?
Vraag 8
Kunt u aangeven hoe het zit met de toegang tot NAVO-satellieten zonder toestemming
van de VS? Over welke type satellieten kan Nederland en/of de NAVO beschikken zonder
Amerikaanse inmenging (optisch, Synthetic Aperture Radar (SAR), Hyper Spectral Imaging
(HSI))?
Vraag 9
Kunt u aangeven in hoeverre informatie uit EU-systemen zoals Syracuse, Skynet en SICRAL
met Oekraïne gedeeld kan worden?
Vraag 10
Klopt het dat bijvoorbeeld het Europese Eutelsat Oneweb-systeem gekoppeld kan worden
aan het door Oekraïne ontwikkelde Delta-systeem? Ziet u hierin mogelijkheden om een
Europees commandovoeringssysteem op te zetten waarmee alle afzonderlijke Europese
eenheden aangestuurd zouden kunnen worden? Zo nee, waarom niet?3
Vraag 11
Klopt het dat de Europese Unie aan een eigen satellietconstellatie IRIS2 werkt die diensten zal gaan leveren vergelijkbaar met die van Starlink? Kunt u bevestigen
dat Nederland deze ontwikkeling enthousiast steunt? Kunt u uitsluiten dat het Nederlandse
kabinet, zoals in Italië niet het geval lijkt, besluit in zee te gaan met Starlink
in plaats van IRIS2?
Vraag 12
Deelt u de mening dat als de Primary de satellietcommunicatie is en we hier niet meer
op kunnen vertrouwen, dat dan het Alternate en de Contingency er moeten staan? Bent
u bereid te investeren in een tweede spoor in de overige letters van PACE, zoals bijvoorbeeld
in landlijnlocaties voor militaire Commandoposten door Europa heen? Zo nee, waarom
niet?
Indieners
-
Gericht aan
R.P. Brekelmans, minister van Defensie -
Gericht aan
C.C.J. Veldkamp, minister van Buitenlandse Zaken -
Indiener
Derk Boswijk, Kamerlid -
Medeindiener
Hanneke van der Werf, Kamerlid -
Medeindiener
C. van der Wal, Tweede Kamerlid -
Medeindiener
Jimme Nordkamp, Kamerlid -
Medeindiener
Laurens Dassen, Kamerlid -
Medeindiener
Olger van Dijk, Kamerlid
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.