Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Ellian over drones die boven de PI Vught vliegen

Antwoord van Staatssecretaris Coenradie (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 7 februari
2025). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2024–2025, nr. 1054.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Drones vliegen boven PI in Vught, gevangenis omringd
door agenten»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Hoeveel drones zijn op 23 december 2024 boven de PI Vught geconstateerd en vlogen
deze drones specifiek boven Unit 5 (de Extra Beveiligde Inrichting)?

Antwoord 2

Er zijn meerdere drones gesignaleerd boven de Penitentiaire Inrichting (PI) Vught
op 23 december jl. Het aantal is niet met volledige zekerheid vast te stellen omdat
meerdere waarnemingen van de drones, ook één drone kan betreffen die meerdere keren
overvliegt. Uit veiligheidsoverwegingen ga ik niet in op de exacte vlieglocatie van
de drones. Deze informatie kan namelijk waardevol zijn voor criminelen.

Na constatering van de drones heeft p DJI direct gehandeld door het terrein van de
PI Vught te controleren en inspecteren op contrabande. Er zijn geen contrabande aangetroffen.

Vraag 3

In hoeverre zijn de bestuurders van deze drones te achterhalen en wordt daar ook actief
op ingezet?

Antwoord 3

Ja, er wordt door de betrokken ketenpartners actief ingezet op het achterhalen van
de herkomst van deze drones. Op de vraag in hoeverre zij te achterhalen zijn kan ik
vanwege opsporingsbelangen niet nader ingaan.

Vraag 4

Hoeveel incidenten met drones hebben zich in 2024 voorgedaan bij Penitentiaire Inrichtingen
en hoe vaak zijn drones boven het terrein van de PI Vught en specifiek boven de Extra
Beveiligde Inrichting geconstateerd?

Antwoord 4

Uit veiligheidsoverwegingen maak ik deze landelijke cijfers niet openbaar. Deze informatie
kan namelijk waardevol zijn voor criminelen.

Per incident maakt DJI een afweging of er een piketmelding volgt waarbij dit incident
gedeeld wordt op de website van DJI. Bij deze afweging wordt er gekeken naar de ernst
en omvang van het incident. In 2024 is er één piketmelding gemaakt van een incident
met een drone en gepubliceerd op de website van DJI. Dit betreft het incident op 23 december
2024 bij de PI Vught.

Vraag 5

Hoe kan het gebeuren dat boven het terrein van de PI Vught waar zich de zwaarst beveiligde
penitentiaire inrichting van Nederland bevindt, meerdere drones een langdurige periode
in tijd vliegen, terwijl daar sprake is van een no-fly zone?

Antwoord 5

Sinds juli 2022 is het luchtruim boven en rondom de PI Vught tijdelijk gesloten voor
de burgerluchtvaart en drones. Deze sluiting is verlengd voor 2025 en ik heb een aanvraag
ingediend tot permanente sluiting van het luchtruim boven en rondom de PI Vught bij
de Minister van Infrastructuur en Waterstaat (IenW).2

Een luchtruimsluiting betekent niet automatisch dat er geen drones het gebied in kunnen
vliegen. Om die reden is er een dronedetectiesysteem aanwezig en wordt er nauw samengewerkt
met veiligheidspartners in de regio om eventuele drones zo snel mogelijk te signaleren
en daarop te acteren.

Vraag 6

Waarom worden drones boven de PI Vught waar dus sprake is van een no-fly zone, niet
direct uitgeschakeld of op andere wijze direct uit de lucht gehaald door bijvoorbeeld
te storen?

Antwoord 6

DJI heeft geen bevoegdheid om drones te verstoren en/of uit de lucht te halen. Hiervoor
moet DJI een bijstandsverzoek doen bij de Politie. DJI wil graag beschikken over deze
bevoegdheden. De (juridische) mogelijkheden hiertoe worden momenteel verkend. Uw Kamer
wordt na de zomer geïnformeerd over deze uitkomsten.

Bij de signalering van een drone hanteert DJI op dit moment een zogeheten «opvolgprotocol»
waar acties uiteen worden gezet om de drone zo snel mogelijk uit het gebied van de
luchtruimsluiting te krijgen en de Penitentiaire Inrichting te inspecteren op contrabande.

Vraag 7 en 8

Vindt u dat drones boven de Extra Beveiligde Inrichting direct uit de lucht gehaald
moeten kunnen worden? Zo ja, waarom is dit niet gebeurd op 23 december 2024? Zo nee,
welke bevoegdheden en/of maatregelen zijn noodzakelijk om dit zo snel mogelijk te
realiseren?

Vindt u dat DJI een eigenstandige bevoegdheid moet hebben om drones uit de lucht te
halen, zeker boven gevoelige locaties zoals de Extra Beveiligde Inrichting? Zo ja,
gaat u deze bevoegdheid zo spoedig mogelijk realiseren en kunt u de Kamer van de voortgang
op de hoogte houden? Zo nee, hoe gaat u er dan voor zorgen dat DJI in gevaarlijke
situaties zo snel mogelijk een drone uit de lucht kan halen?

Antwoord 7 en 8

Ik zou graag zien dat DJI deze drones uit de lucht kan halen. Ik verken momenteel
de (juridische) mogelijkheid daartoe. Uw Kamer wordt, zoals aangegeven in het antwoord
op vraag 6, na de zomer geïnformeerd over deze uitkomsten. In de tussentijd bestaat
via andere wegen de mogelijkheid om drones te verstoren bij de PI Vught. Uit veiligheidsoverwegingen
kan ik hier verder niet op ingaan.

Vraag 9

Voldoen de dronedetectie en de counterdrone maatregelen bij de meest gevoelige locaties
zoals de Extra Beveiligde Inrichting? Zo ja, bent u er dan van overtuigd dat drones
niet gebruikt kunnen worden voor ontsnappingen of aanslagen? Zo nee, wat heeft u dan
nodig?

Antwoord 9

Drones rondom PI’s zie ik als risicovol. DJI werkt dan ook nauw samen met partners
uit het veiligheidsdomein om drones zo snel mogelijk te signaleren en daarop te acteren.

De dronetechnologie is sterk in ontwikkeling en stelt DJI voor uitdagingen. In het
regeerprogramma is opgenomen dat het kabinet structureel een bedrag van 16 miljoen
extra aan de bestrijding van voortgezet crimineel handelen in detentie (VCHD) beschikbaar
wordt gesteld. Gelet op technische ontwikkelingen van drones zal een belangrijk deel
van deze financiële middelen worden ingezet voor het tegengaan van drones. De Kamer
zal hierover in het eerste kwartaal van dit jaar via de voortgangsbrief over Veiligheid
en Ondermijning nader worden geïnformeerd.

Vraag 10

Kunt u deze vragen afzonderlijk en zo spoedig mogelijk beantwoorden?

Antwoord 10

Ja.