Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Boswijk en Krul over het bericht ‘Tientallen kanalen met sportwedtips op Telegram, kansspelautoriteit stelt onderzoek in’

Antwoord van Staatssecretaris Struycken (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 13 december
2024). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2024–2025, nr. 683.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Tientallen kanalen met sportwedtips op Telegram, kansspelautoriteit
stelt onderzoek in»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u ervan dat uit onderzoek is gebleken dat er tientallen platformen op Telegram
zijn die tips en voorspellingen aanbieden voor sportwedstrijden, bedoeld voor mensen
die geld willen inzetten op sportwedstrijden?

Antwoord 2

Uit de rapportage van Pointer en aanverwante berichten blijkt niet dat sportwedstrijden
daadwerkelijk gemanipuleerd worden (matchfixing). De tips en voorspellingen lijken
nep te zijn. Bij dit soort praktijken zijn het doorgaans de gebruikers die in abonnementsvorm
betalen aan de wedtip-platformen. Het lijkt hier niet te gaan om kansspelreclame of
matchfixing, maar om oplichting. Er wordt immers geen reclame gemaakt voor kansspelaanbieders,
maar voor de wedtip-platformen. Oplichting is schadelijk en daarnaast strafbaar. Slachtoffers
kunnen aangifte doen van oplichting bij de politie.

Vraag 3

Bent u het met het CDA eens dat door deze kanalen vooral jongeren worden gestimuleerd
om online te gaan gokken, vaak ook bij illegale gokbedrijven zonder vergunning in
Nederland?

Antwoord 3

Er zijn geen gegevens beschikbaar over de mate waarin deze kanalen jongeren stimuleren
om te gaan gokken. Uit onderzoek blijkt in algemene zin dat het inzetten van rolmodellen
bij kansspelreclame bijdraagt aan de sociale acceptatie en normalisering van deelname
aan risicovolle kansspelen. Indien rolmodellen worden ingezet, leidt dat tevens tot
relativering van het succes van kansspelen en wordt het inschatten van de daaraan
verbonden risico’s nog lastiger.2, 3 Mede daarom is sinds 30 juni 2022 het verbod op rolmodellen bij het maken van kansspelreclame
van kracht.4

Vraag 4

Op welke manier kunnen jongeren beschermd worden tegen deze sporttipsterplatformen,
die hun pijlen hebben gericht op kwetsbare personen?

Antwoord 4

Het vergroten van de online weerbaarheid van burgers heeft de aandacht van het kabinet.
Hierover werd uw Kamer geïnformeerd bij de beantwoording van Kamervragen van de leden
Van Nispen (SP), Kuik (CDA) en Bikker (Christenunie).5 Zo heeft de Rijksoverheid een meerjarig campagneprogramma om de digitale weerbaarheid
van de Nederlandse burger, waaronder die tegen social engineering, te vergroten en het slachtofferschap van cybercrime en online fraude te verminderen.
Bij social engineering maken fraudeurs misbruik van menselijke eigenschappen zoals angst, hebzucht, nieuwsgierigheid,
vertrouwen en

onwetendheid om slachtoffers geld afhandig te maken. De campagne geeft daarom ook
specifieke aandacht aan jongeren en het vergroten van hun handelingsperspectief om
onder andere berichten en advertenties die te mooi lijken om waar te kunnen zijn tijdig
te herkennen.

Het bewuster en weerbaarder maken van burgers van de werkwijzen die leiden tot online
fraude is ook de inzet van de Integrale Aanpak Online Fraude.6 Naast het belang van preventie en weerbaarheid is oplichting strafbaar. Slachtoffers
kunnen dit melden bij de Fraudehelpdesk of aangifte doen bij de politie.

Verder ziet onder andere de Autoriteit Consument en Markt (ACM) toe op de naleving
van de Wet handhaving consumentenbescherming (Whc) en dat handelaren geen oneerlijke
handelspraktijken verrichten zoals bedoeld in afdeling 3a van titel 3 van Boek 6 van
het Burgerlijk Wetboek. Als daar aanleiding toe is, kan de ACM handhavend optreden
en een boete opleggen. Malafide aanbieders van sportwedtips kunnen ook gemeld worden
bij de ACM.

Vraag 5 en 6

Valt promotie van sporttipsterplatformen door influencers onder het verbod voor rolmodellen
om reclame te maken voor online kansspelaanbieders?

Zo ja, op welke manier wordt hierop gehandhaafd? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5 en 6

Promotie door rolmodellen kan onder bepaalde omstandigheden onder het reclameverbod
vallen zoals beschreven in de Regeling werving, reclame en verslavingspreventie kansspelen.7 Het verbod op de inzet van rolmodellen geldt enkel voor vergunde kansspelaanbieders.
Reclame maken voor onvergund kansspelaanbod, ook door middel van rolmodellen, valt
onder het verbod opgenomen in artikel 1, eerste lid, aanhef en onder b van de Wet
op de kansspelen (Wok), het zogenoemde «bevorderingsverbod». De Ksa is verantwoordelijk
voor handhaving wanneer geconstateerd wordt dat de wet overtreden wordt. Zoals beschreven
in antwoord 2, valt op basis van de Pointer rapportage niet op te maken dat de Telegramkanalen
reclame maken voor (vergunde) kansspelaanbieders, maar lijkt het doel te zijn dat
mensen zich abonneren op de kanalen.

Vraag 7

Heeft u zicht op het aantal Telegramkanalen waarop reclame wordt gemaakt voor illegale
online kansspelaanbieders zonder vergunning?

Antwoord 7

De Ksa geeft aan op de hoogte te zijn van tientallen kanalen. Het exacte aantal wisselt,
omdat oplichters voortdurend van kanaal wisselen.

Vraag 8

Vindt u het wenselijk dat legale kansspelaanbieders op Telegram ook reclame maken
om klanten naar hun casino te lokken? Zo ja, waarom?

Antwoord 8

Sinds de invoering van het Besluit ongerichte reclame kansspelen op afstand (Besluit
orka) is het maken van reclame voor online kansspelen sterk beperkt maar niet verboden.
Het doel van het Besluit orka is zoveel mogelijk te voorkomen dat reclame voor kansspelen
op afstand kwetsbare groepen bereikt. De regels schrijven voor dat de vergunninghouder
vooraf de best beschikbare maatregelen moet treffen om te voorkomen dat een wervings-
of reclameactiviteit personen in de leeftijdscategorie tussen achttien en 24 jaar
bereikt, en achteraf met de best beschikbare technieken aan moet kunnen tonen dat
hier in tenminste 95% van de gevallen aan is voldaan.8 Deze strenge eisen gelden voor het gebruik van alle vormen van online communicatie
en sociale media. Dit betekent dat deze regels ook van toepassing zijn op Telegram
en reclame die daar niet aan voldoet niet alleen onwenselijk is maar ook verboden.
De Ksa is belast met handhaving van de wet- en regelgeving.

Vraag 9

Kunt u de Kamer informeren wanneer de Kansspelautoriteit het aangekondigde onderzoek
naar deze Telegramkanalen heeft afgerond?

Antwoord 9

Indien onderzoeken van de Ksa aanleiding geven tot toezicht en handhaving of nadere
beleidsregels, worden deze gepubliceerd op de website van de Ksa. Op het moment dat
de resultaten bekend zijn, zal ik uw Kamer hierover informeren.

Vraag 10

Bent u bereid om in gesprek te gaan met Telegram over de onwenselijkheid van het inzetten
van influencers om reclames te maken op Telegram-kanalen voor online kansspelaanbieders?
Zo ja, kunt u Telegram hierop aanspreken?

Antwoord 10

De Ksa is verantwoordelijk voor toezicht op en handhaving van de wet- en regelgeving
voor kansspelen. De Ksa heeft met media en socialemediaplatformen eerder vergelijkbare
gesprekken gevoerd om onwenselijke praktijken te adresseren en zal nagaan of dat ditmaal
ook effectief kan zijn bij Telegram.